Deutsche Bank: Πώς η Ελλάδα και άλλες μεσογειακές χώρες μπορούν να "σώσουν" τον τουρισμό τους

Της Ελευθερίας Κούρταλη

Η πανδημία, οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί και τα lockdowns οδήγησαν στην κατάρρευση τόσο των εγχώριων όσο και των διασυνοριακών ταξιδιών, ενώ όλοι οι τύποι μεταφορών επηρεάζονται σημαντικά. Εάν οι περιορισμοί παραμείνουν σε ισχύ τους καλοκαιρινούς μήνες, οι παραδοσιακοί τουριστικοί προορισμοί, όπως οι χώρες της Μεσογείου, θα υποστούν σημαντικές οικονομικές ζημίες, σημειώνει η Deutsche Bank.

Η περαιτέρω εξέλιξη της πανδημίας του κορονοϊού είναι εξαιρετικά ασαφής και γι 'αυτό κανείς δεν μπορεί να πει πότε και σε ποιο βαθμό οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί στην ΕΕ και πέραν αυτής μπορεί να χαλαρώσουν ή να αρθούν πλήρως. Ένα πράγμα όμως είναι βέβαιο: η κύρια τουριστική περίοδος θα ξεκινήσει σε περίπου τρεις μήνες. Ο κλάδος των ταξιδιών και του τουρισμού παράγει σημαντικό μερίδιο του συνολικού ΑΕΠ σε πολλές μεσογειακές χώρες. Στην Ιταλία και την Ισπανία, το μερίδιο αυτό ανέρχεται στο 13% (μέσος όρος σε εθνικό επίπεδο) και σε 14,6%, αντίστοιχα. Στην Ελλάδα φτάνει το 20,6% του συνολικού ΑΕΠ. Επιπλέον, τα τουριστικά "hot spots" στις χώρες αυτές καταγράφουν σημαντικά υψηλότερα ποσοστά.

Οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί, τα lockdowns, το κλείσιμο ξενοδοχείων και οι ακυρώσεις πολιτιστικών εκδηλώσεων, εκθέσεων και διασκέψεων έχουν ήδη οδηγήσει σε αμετάκλητες απώλειες εσόδων σε όλους τους τομείς που πλήττονται (ταξιδιωτικοί πράκτορες, ιδιοκτήτες ξενοδοχείων και εστιατορίων, διοργανωτές εμπορικών εκθέσεων, εταιρείες μεταφορών κ.λπ) και χτυπούν τους πόρους πολλών επιχειρήσεων. Οι κίνδυνοι αφερεγγυότητας έχουν εκτοξευθεί, σημειώνει η Deutsche Bank. Παρ' όλα αυτά, μεγάλο μέρος των συνολικών τουριστικών εσόδων δημιουργείται κατά τη διάρκεια της κύριας τουριστικής περιόδου, όταν τόσο οι τιμές όσο και η χρήση της παραγωγικής ικανότητας των εταιρειών είναι σημαντικά υψηλότερες από τον ετήσιο μέσο όρο.

Εάν οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί παραμείνουν σε ισχύ τους καλοκαιρινούς μήνες, οι τοπικές επιχειρήσεις, οι εργαζόμενοι στον τομέα του τουρισμού και ακόμη και οι εθνικές οικονομίες των πληγεισών χωρών ενδέχεται να βρεθούν αντιμέτωπες με την… άβυσσο. Μπορεί επίσης να αυξηθούν οι κοινωνικές εντάσεις στις χώρες καταγωγής των τουριστών (όπως η Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ολλανδία ή οι σκανδιναβικές χώρες) εάν οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί συνεχίσουν το καλοκαίρι, ιδίως ενόψει του γεγονότος ότι οι άνθρωποι δεν θα μπορούν να ταξιδέψουν ούτε το Πάσχα (μια άλλη παραδοσιακή περίοδος διακοπών) και τα πράγματα είναι απίθανο να επανέλθουν στο φυσιολογικό μέχρι τον Μάιο. Αυτή τη στιγμή, μια μεγάλη πλειοψηφία εξακολουθεί να αποδέχεται τους ταξιδιωτικούς περιορισμούς. Ωστόσο, αυτό είναι πιθανό να αλλάξει με την πάροδο του χρόνου. 

Παρ' όλα αυτά, οι εταιρείες στον τουριστικό τομέα και οι τοπικές διοικήσεις σε τουριστικούς προορισμούς μπορούν ήδη να λάβουν μέτρα που μπορούν να βοηθήσουν τους τουρίστες να ταξιδέψουν με αποδεκτούς κινδύνους ακόμη και στα χρόνια κορονοϊού, όταν η "καμπύλη" γίνει επίπεδη, κατά την άποψη της Deutsche Bank. Ένα από αυτά είναι η ακύρωση των μαζικών εκδηλώσεων. Μια συναυλία με ακροατήριο χιλιάδων ανθρώπων μεταφέρει υψηλότερους κινδύνους από μια οικογένεια που πηγαίνει σε ορεινή πεζοπορία ή ποδηλασία. Επιπλέον, οι τουριστικές εγκαταστάσεις μπορούν να φροντίσουν να έχουν μεγάλα αποθέματα αντισηπτικών και προϊόντων απολύμανσης και να προσπαθήσουν να εξασφαλίσουν επαρκή απόσταση μεταξύ των επισκεπτών τους. Ο περιορισμός της πρόσβασης σε ορισμένα τουριστικά αξιοθέατα θα βοηθούσε στη μείωση των συναθροίσεων. Η εφαρμογή ενός μέγιστου αριθμού επισκεπτών με βάση τα τετραγωνικά,  μπορεί επίσης να είναι χρήσιμη.

Υπό την προϋπόθεση ότι ο αριθμός των κρουσμάτων συνεχίζει να μειώνεται στους προορισμούς διακοπών, αυτές οι προετοιμασίες θα αυξήσουν σίγουρα την προθυμία των παραθεριστών να επισκεφθούν περιοχές που επί του παρόντος πλήττονται από τον ιό. Παράλληλα, οι τουρίστες ενδέχεται να κληθούν να παρουσιάσουν ειδικά ιατρικά πιστοποιητικά για να επιβεβαιώσουν ότι δεν αυξάνουν τον κίνδυνο νέου κύματος πανδημίας. Φυσικά, αυτό θα απαιτήσει το να μπορούν να γίνονται τεστ.

Για πολλούς, οι διακοπές είναι απλά η "καλύτερη εποχή του χρόνου", σημειώνει η Deutsche Bank. Ωστόσο, τα ταξίδια διαδραματίζουν επίσης σημαντικό οικονομικό ρόλο. Το καλοκαίρι του 2020, οι κυβερνήσεις (όπως και οι ρυθμιστικές αρχές), οι τουριστικές επιχειρήσεις και οι τουρίστες θα πρέπει να βρουν μια ισορροπία μεταξύ των κινδύνων για την υγεία αφενός και του περιορισμού των οικονομικών ζημιών από την άλλη, καταλήγει η γερμανική τράπεζα.