Τα δύο συν ένα σενάρια για τον νέο κατώτατο μισθό

Του Δημήτρη Κατσαγάνη 

Δύο συν ένα είναι τα εναλλακτικά σενάρια που βρίσκονται στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης μεταξύ κυβέρνησης, εμπειρογνωμόνων και κοινωνικών εταίρων σε σχέση με την αναμενόμενη αύξηση του κατώτατου μισθού από αύριο 1/1/2019. 

Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του Capital.gr, το ένα σενάριο προβλέπει αύξηση 2,4%, δηλαδή να αυξηθεί κατά 14 ευρώ, φτάνοντας στα 600 ευρώ μικτά, έναντι 586 ευρώ. Το άλλο σενάριο προβλέπει αύξηση 5%, δηλαδή να ανέβει κατά 29 ευρώ, οδηγώντας στα 615 ευρώ. 

Μάλιστα, οι ίδιες πηγές αναφέρουν πως το πρώτο ενδεχόμενο, δηλαδή εκείνο της μικρής αύξησης, υποστηρίζεται από κύκλους του "σκληρού πυρήνα" του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης (αλλά και τη μεγαλύτερη μερίδα των εργοδοτικών οργανώσεων), ενώ το δεύτερο ενδεχόμενο, της μεγάλης αύξησης, έχει το "πράσινο φως" της αρμόδιας υπουργού Εργασίας, κυρίας Έφης Αχτσιόγλου. Σε κάθε περίπτωση, οι τελικές αποφάσεις της κυβέρνησης αναμένονται το αργότερο τέλη Ιανουαρίου - αρχές Φεβρουαρίου 2019, ενώ ο νέος κατώτατος μισθός θα έχει αναδρομική ισχύ από 1/1/2019. 

Και τα δύο σενάρια, πάντως, έχουν ταυτόχρονα έναν διπλό, κοινό παρανομαστή, ο οποίος μπορεί να διαμορφώσει το τρίτο σενάριο. Κατ' αρχάς εντάσσονται σε ένα πλαίσιο της σταδιακής, σε ορίζοντα τριετίας, ανόδου του επιπέδου των αμοιβών των ανειδίκευτων εργατών, που μπορεί να φτάσει ακόμα και το 8% ή και 10%. Με αυτή την προοπτική –πρέπει να σημειωθεί– συντάσσεται και η Νέα Δημοκρατία, όπως φάνηκε στη συνεδριακή ομιλία του προέδρου της, κ. Κυριάκου Μητσοτάκη, σύμφωνα με τον οποίο η αύξηση του κατώτατου μισθού πρέπει να είναι διπλάσια της πορείας του ΑΕΠ.

Παράλληλα, από πλευράς κυβέρνησης, οι όποιες βελτιώσεις του επιπέδου του κατώτατου μισθού ολοένα και περισσότερο δεν συνδέονται με κάποια νέα, ειδικά σημαντική μείωση των εργοδοτικών ασφαλιστικών εισφορών. Σε αντίθετη φορά με εκείνες του ΣΥΡΙΖΑ κινούνται οι θέσεις των εργοδοτών αλλά και της Ν.Δ., οι οποίες προβλέπουν "λιγότερες εισφορές". 

Το κοινό υπόβαθρο 

Πιο συγκεκριμένα, το κοινό υπόβαθρο και των δύο παραπάνω βασικών σεναρίων αύξησης του κατώτατου μισθού αναλύεται –σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του Capital.gr από άμεσα εμπλεκομένους στη διαπραγμάτευση– με τον ακόλουθο τρόπο: Η αύξηση του κατώτατου μισθού το 2019 (είτε κατά 2,4% είτε κατά 5%), στο πλαίσιο μιας τριετούς σταδιακής ανόδου του, είναι πιο εύκολο όχι μόνο να υποστηριχθεί από την κυβέρνηση, αλλά να συμφωνηθεί και από πλευράς εργοδοτών, καθώς έχει περισσότερο πολιτικο-επικοινωνιακό χαρακτήρα.

Κι αυτό γιατί ο νόμος προβλέπει, ούτως ή άλλως, πως κάθε χρόνο θα πρέπει να επαναπροσδιορίζεται ο κατώτατος μισθός με βάση την πορεία της οικονομίας.

Έτσι, είτε υπάρξει συμφωνία κυβέρνησης-εργοδοτών για τριετή αύξηση του κατώτατου μισθού, π.χ. κατά 10% (π.χ. 5% το 2019, 2,5% το 2020 και 2,5% το 2021), είτε... δεν υπάρξει και η κυβέρνηση εξαγγείλει κάτι τέτοιο –παρά τις ενδεχόμενες ενστάσεις των εργοδοτών–, η εξαγγελία αυτή θα περάσει και πάλι από τη διαδικασία της διαβούλευσης επανακαθορισμού του στο τέλος του 2019, προκειμένου να αναδιαμορφωθεί ο κατώτατος μισθός στα τέλη του 2019 - αρχές 2020. 

Το ίδιο θα γίνει και στα τέλη του 2020 - αρχές του 2021. Ωστόσο, εξαγγέλλοντας η κυβέρνηση τριετή αύξηση (ειδικά αν αυτό αν γίνει χωρίς τη σύμφωνη γνώμη των εργοδοτών ή/και τη συμφωνία τους για μικρή αύξηση το 2019), θα υπονοεί πως μόνο αν επανεκλεγεί το 2019 θα μπορέσει να εξασφαλίσει την εφαρμογή της...

Ανοιχτό το μέτωπο της μείωσης των εργοδοτικών κρατήσεων

Την ίδια ώρα που η κυβέρνηση εξετάζει να "χρυσώσει" ενδεχόμενη μικρότερη (σε σχέση με εκείνη που θα ήθελε) αύξηση του κατώτατου μισθού μέσω της εξαγγελίας για τριετή σταδιακή περαιτέρω άνοδό του, όλο και πιο συχνά το τελευταίο διάστημα κατεβάζει πολύ τους τόνους για μια ταυτόχρονη μείωση των εργοδοτικών εισφορών, όπως πιέζουν οι εργοδότες, πέρα από εκείνη που ήδη έχει ψηφιστεί (μείωση 1% των εισφορών υπέρ του επικουρικού την 1/6/2019).

Αυτό φαίνεται στις κατ' ιδίαν τοποθετήσεις των στελεχών και εκπροσώπων της προς τους "ομοτράπεζούς" τους στη διαπραγμάτευση για τον επανακαθορισμό του κατώτατου μισθού, στις οποίες τονίζεται το θέμα των αρνητικών συνεπειών στα έσοδα του ΕΦΚΑ και, έτσι, συνολικά στα έσοδα του κρατικού Προϋπολογισμού.

Κύκλοι, επίσης, του οικονομικού επιτελείου επισημαίνουν στο Capital.gr πως ούτε η κυβέρνηση αλλά ούτε και οι "θεσμοί" επιθυμούν, τουλάχιστον πριν από τις ευρωεκλογές, να ανοίξουν "δημοσιονομικό θέμα". 

Εξάλλου, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, το ζήτημα του κατώτατου μισθού ανήκει σε ένα από τα πεδία της διαπραγμάτευσης κυβέρνησης-"θεσμών", μαζί, π.χ., με τις ιδιωτικοποιήσεις κ.λπ. Μάλιστα, αν και η Κομισιόν δεν φέρεται –όπως αναφέρουν κυβερνητικοί κύκλοι– διατεθειμένη να κοντράρει την κυβέρνηση στο ζήτημα των αμοιβών, σε κάθε περίπτωση δεν θα δει με θετικό μάτι (και αυτόνομα, δηλαδή, σε σχέση με τις συνέπειες στην απασχόληση, αλλά και σε σχέση με τα άλλα πεδία διαπραγμάτευσης) αν η κυβέρνηση "υπερβάλλει" στις αποφάσεις για το νέο ύψος τους.