Οριακή κερδοφορία διατήρησαν στο α΄ τρίμηνο του 2017 οι τράπεζες

Της Νένας Μαλλιάρα

Στην τροχιά της κερδοφορίας του περασμένου έτους, παρά τις αντίξοες συνθήκες των πρώτων μηνών του 2017, κατάφεραν να διατηρηθούν οι τράπεζες στο πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους.

Τα αποτελέσματα του α΄ τριμήνου 2017, τα οποία θα ανακοινωθούν από την ερχόμενη εβδομάδα μέχρι τα τέλη του μήνα (19/5 Eurobank, 24/5 Εθνική και Πειραιώς, 31/5 Alpha Bank), αναμένεται να δείξουν οριακή κερδοφορία, η οποία θα στηρίζεται στα έσοδα από προμήθειες, στα χρηματοοικονομικά κέρδη και στη συγκράτηση του κόστους.

Προς την ίδια κατεύθυνση, δηλαδή τη συγκράτηση της κερδοφορίας παρά το ότι το α΄ τρίμηνο 2017 ήταν από τα χειρότερα των τελευταίων ετών, λειτουργεί και το γεγονός ότι οι προβλέψεις για επισφαλείς απαιτήσεις δεν αναμένονται υψηλότερες από τις αντίστοιχες του περσινού α΄ τριμήνου. Το α΄ τρίμηνο του 2016 ήταν το πρώτο τρίμηνο αποκλιμάκωσης των προβλέψεων, οι οποίες αθροιστικά για τις ελληνικές τράπεζες είχαν φτάσει στο ποσό – μαμούθ των 14,5 δισ. ευρώ το 2015, συμπεριλαμβανομένων και των AQR που είχε διενεργήσει ο SSM. Στο α΄ τρίμηνο 2016 οι προβλέψεις υποχώρησαν συνολικά για τις τράπεζες στα 886 εκατ. ευρώ.

Παρά την κερδοφορία, ωστόσο, το κύριο και μελανό σημείο των αποτελεσμάτων α΄ τριμήνου 2017, στο οποίο θα δοθεί και η έμφαση των ξένων οίκων, θα είναι η αύξηση των "κόκκινων" δανείων. Ειδικότερα, η αύξηση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων των τραπεζών, δηλαδή των δανείων που βρίσκονται σε καθυστέρηση ακόμη και μικρότερη των 90 ημερών (τα δάνεια που είναι σε καθυστέρηση μεγαλύτερη των 90 ημερών είναι τα λεγόμενα NPLs). Η κατηγορία των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPEs) περιλαμβάνει δάνεια που παρουσιάζουν ενδείξεις αδυναμίας πληρωμής με προοπτική να καταστούν μη εξυπηρετούμενα, καθώς επίσης τα NPLs, τα δάνεια που βρίσκονται σε στάδιο δικαστικών ενεργειών, καθώς και τα ρυθμισμένα δάνεια που βρίσκονται υπό παρακολούθηση μέχρι να μπουν ξανά στα εξυπηρετούμενα.

Το πρώτο δίμηνο του 2017, με την αβεβαιότητα για την εξέλιξη των διαπραγματεύσεων για την αξιολόγηση, ευνοήθηκε η δημιουργία νέων μη εξυπηρετούμενων δανείων και από δανειολήπτες που δεν ανήκαν στην τάξη των στρατηγικών κακοπληρωτών. Κατόπιν αυτού, Ιανουάριο και Φεβρουάριο οι τράπεζες κατέγραψαν νέα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα της τάξεως των 2 δισ. ευρώ. Τον Μάρτιο, οπότε άρχισε να διαφαίνεται η πρόθεση όλων των μερών για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, η εικόνα στην εξυπηρέτηση δανείων έδειξε τα πρώτα σημάδια εξομάλυνσης. Αυτό, βεβαίως, δεν σημαίνει ότι σταμάτησε η δημιουργία νέων NPLs, αλλά ότι ανεκόπη ο ρυθμός δημιουργίας των δύο προηγούμενων μηνών. 

Όπως αναφέρουν τραπεζίτες στο Capital.gr, και τον Μάρτιο υπήρξε θετική δημιουργία νέων μη εξυπηρετούμενων δανείων άνω των 90 ημερών. Όμως, λαμβανομένων υπόψιν των διαγραφών δανείων στις οποίες προχωρούν οι τράπεζες και οι οποίες είναι περισσότερες από τα νέα NPLs, το τελικό αποτέλεσμα για τον Μάρτιο θα είναι μείωση των NPLs για το τραπεζικό σύστημα.

Συνέπεια της αναταραχής του α΄ διμήνου 2017 είναι και η εκροή καταθέσεων, η οποία άρχισε να αποκαθίσταται από τον Μάρτιο, υπό την έννοια ότι σταμάτησαν οι μεγάλες εκροές. Σταδιακά μέσα στον Απρίλιο η εικόνα σταθεροποιήθηκε, με τις τράπεζες ούτε να χάνουν, ούτε και να παίρνουν καταθέσεις. Δείγματα επιστροφής μεγάλων καταθέσεων σημειώθηκαν τις πρώτες ημέρες του Μαΐου, μετά τη συμφωνία με τους δανειστές για τις μεταρρυθμίσεις.