Ο κ. Τσίπρας πάει για business στο Ιράν

Του Χάρη Φλουδόπουλου

Με το βλέμμα στραμμένο στην ενέργεια και όχι μόνο ξεκινά η διήμερη επίσκεψη του πρωθυπουργού Α. Τσίπρα στο Ιράν, λίγες ημέρες μετά την καταρχήν συμφωνία που υπέγραψαν τα ΕΛΠΕ με την ιρανική NIOC για την προμήθεια αργού πετρελαίου που θα καλύψει το 25% των αναγκών του ελληνικού ομίλου.

Στο πλαίσιο μάλιστα της επίσκεψης του πρωθυπουργού, αναμένεται να πέσουν και οι επίσημες υπογραφές στη συμφωνία, η οποία εικάζεται ότι μπορεί να αποτελέσει την απαρχή για πιο στενή συνεργασία ΕΛΠΕ – NIOC, αφού για την αποπληρωμή των παλιών οφειλών που προέκυψαν από την επιβολή των διεθνών κυρώσεων σε βάρος της Τεχεράνης, τα ΕΛΠΕ θα καλύψουν μέρος του χρέους, παρέχοντας στο Ιράν έτοιμα διυλισμένα προϊόντα.

Σύμφωνα με τα όσα έχουν γίνει γνωστά για τη συμφωνία και την αποπληρωμή της παλιάς οφειλής, ύψους 600 εκατ. ευρώ, τα τα ΕΛΠΕ θα προμηθεύονται το 25% των ημερήσιων αναγκών τους σε περσικό αργό και θα αποπληρώσουν το 50% των οφειλών τους (300 εκατ. ευρώ) στη NIOC με ίσης αξίας εξαγωγές έτοιμων διυλισμένων προϊόντων (βενζίνης και ντίζελ), και το 10% των οφειλών (60 εκατ. ευρώ) μέσω της παροχής υπηρεσιών engineering στο Ιράν από τη θυγατρική τους Ασπροφός.

Στο πλαίσιο της συνεργασίας έχει προταθεί επίσης και η αγορά ελληνικού διυλιστηρίου από τους Ιρανούς, πρόταση που πιθανόν να επανέλθει στο τραπέζι στο πλαίσιο της επίσκεψης Τσίπρα. Κάποιες πληροφορίες θέλουν το Ιράν να έχει προτείνει συνεργασία για την αξιοποίηση των εγκαταστάσεων των ΕΛΠΕ στη Βόρειο Ελλάδα, που θα μπορούσε να αυξήσει τις εξαγωγές διυλισμένων προϊόντων του Ιράν προς την ΕΕ.

Επιχειρηματικές συνεργασίες

Εκτός από τον τομέα του πετρελαίου πάντως, που βρίσκεται στο επίκεντρο, αφού τον πρωθυπουργό συνοδεύει ο ΥΠΕΝ Π. Σκουρλέτης αλλά και η ηγεσία των ΕΛΠΕ, ελληνοϊρανικές συνεργασίες μπορούν να αναπτυχθούν και έχουν ήδη ξεκινήσει να προετοιμάζονται και σε άλλους τομείς όπως η φαρμακοβιομηχανία, τα τρόφιμα, οι ιχθυοκαλλιέργειες, η ναυτιλία, οι νέες τεχνολογίες, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας  και οι κατασκευών έργων υποδομής.

Ήδη η έναρξη απευθείας πτήσης Αθήνας Τεχεράνης από την Aegean, ανοίγει το παράθυρο των συνεργειών με δυνατότητες και στον τουριστικό τομέα.

Ενδιαφέρον βεβαίως υπάρχει έντονο και στον ναυτιλιακό τομέα αφού ήδη η ελληνόκτητη ναυτιλία διεκδικεί σημαντικό μερίδιο για την κάλυψη των μεταφορικών αναγκών του ιρανικού αργού προς τις διεθνείς αγορές.

Ιράν

Τα μεγέθη του Ιράν είναι σημαντικά αφού η οικονομία της χώρας με πληθυσμό 80 εκατομμυρίων, έχει μέγεθος 400 δισ. δολάρια, ενώ είναι η τέταρτη χώρα στον κόσμο ως προς τα αποθέματα πετρελαίου. Η πρόβλεψη είναι ότι η οικονομία του Ιράν θα αναπτυχθεί με ρυθμό 3 -4 % το 2016 και θα έχει τεράστια ζήτηση για αγαθά και υπηρεσίες.

Η σημασία της χώρας μετά την άρση των κυρώσεων και την επιστροφή της στις διεθνείς αγορές φάνηκε και από το ταξίδι του προέδρου Χ. Ροχανί, σε Ρώμη και Παρίσι, συνοδευόμενος από περισσότερους από 100 υπουργούς, αξιωματούχους και επιχειρηματίες.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις  το Ιράν με την άρση του εμπάργκο αποκτά πρόσβαση σε περίπου 56 δισ. δολάρια κατασχεμένα κέρδη από την πώληση πετρελαίου , ενώ η άρση των περιορισμών ανοίγει το παράθυρο για πωλήσεις πετρελαίου αξίας 150 εκατ. δολαρίων ημερησίως.

Πολύ πριν την Ελλάδα στη χώρα της Μέσης Ανατολής έχουν πάρει θέση άλλες χώρες με πρώτη την Ιταλία, η οποία πριν το εμπάργκο ήταν ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Τεχεράνης στην Ευρώπη. Επίσης αξίζει να αναφερθεί ότι από το περασμένο καλοκαίρι και πριν την άρση των κυρώσεων, είχαν πραγματοποιηθεί 12 επίσημες επισκέψεις χωρών της ΕΕ στην Τεχεράνη.

Είναι χαρακτηριστικό ότι πριν το εμπάργκο η ιταλική πετρελαϊκή ENI είχε σημαντική συμμετοχή στην έρευνα, ανάπτυξη και εκμετάλλευση κοιτασμάτων του Ιράν, ενώ ο επικεφαλής της πετρελαϊκής είχε συνάντηση με τον Ροχανί.

Επίσης αξίζει να αναφερθεί ότι πριν την επιβολή των κυρώσεων στα διυλιστήρια της Μεσογείου κατευθύνονταν ποσότητες άνω των 700 χιλιάδων βαρελιών την ημέρα, με τα ΕΛΠΕ να προμηθεύονται ποσότητες της τάξης των 80 χιλιάδων βαρελιών και τη ΜΟΗ περί τα 60 χιλιάδες βαρέλια. Μεγαλύτερος πελάτης του Ιράν ωστόσο ήταν η τουρκική Tupras με 200 χιλίαδες βαρέλια ημερησίως.

Το Ιράν εκτιμάται ότι διαθέτει πετρελαϊκά αποθέματα της τάξης των 157,8 δισεκατομμυρίων βαρελιών, ενώ στο πετρελαϊκό συνέδριο που πραγματοποιήθηκε το Νοέμβριο στην Τεχεράνη, έδωσαν το παρών εκπρόσωποι 137 εταιρειών, όπως Shell, Total, Lukoil.

Ποιοι θα συνοδεύσουν τον πρωθυπουργό

Την ελληνική αντιπροσωπία θα απαρτίζουν εκτός του Πρωθυπουργού, ο Υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς, ο Υπουργός Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού, Γιώργος Σταθάκης, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Πάνος Σκουρλέτης, ο Υφυπουργός Εξωτερικών, Δημήτρης Μάρδας, και ο Γενικός Γραμματέας Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και Αναπτυξιακής Συνεργασίας του Υπουργείου Εξωτερικών, Γιώργος Τσίπρας.

Η επίσκεψη του Πρωθυπουργού στο Ιράν θα ξεκινήσει από την ιστορική πόλη του Ισφαχάν και θα συνεχιστεί στην Τεχεράνη, όπου ο Πρωθυπουργός και η κυβερνητική αντιπροσωπία θα συναντηθούν με την πολιτική και πολιτειακή ηγεσία του Ιράν, συμπεριλαμβανομένων του Ανώτατου Ηγέτη, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, και του Προέδρου, Χασάν Ρουχανί. Στο πλαίσιο των συναντήσεων θα υπογραφεί μια σειρά από συμφωνίες.