Πόσο θα κρατήσουν οι Αλκυονίδες μέρες στο Χρηματιστήριο Αθηνών

Του Βασίλη Γεώργα

Η ώρα της πολυαναμενόμενης αξιολόγησης έφτασε με το Χρηματιστήριο της Αθήνας να επιχειρεί μόλις στην τελευταία εβδομάδα του Ιανουαρίου να αλλάξει την πτωτική ατζέντα και να ξαναβάλει μπροστά τη μηχανή των θετικών προσδοκιών.

Η άνοδος των τιμών κατά 6,5% από τις ελάχιστες τιμές των 519 μονάδων δεν έχει προς το παρόν καταφέρει να αντιστρέψει την βραχυπρόθεσμα καθοδική τάση. Αποτελεί, όμως, μια πρώτη ένδειξη πως μετά από τρεις μήνες συνεχούς υποχώρησης, η αγορά έχει ολοκληρώσει έναν πρώτο κύκλο προεξόφλησης των χειρότερων σεναρίων που θα μπορούσαν να επαληθευτούν το επόμενο διάστημα, και εισέρχεται σε διαδικασία αναμονής και πιθανόν διαμόρφωσης ενός τοπικού πυθμένα μετά τις σημαντικές απώλειες κατά 12,44% που σημειώθηκαν τον Ιανουάριο.

Στο ταμπλό φαίνεται να έχει τιμολογηθεί ήδη ένα μεγάλο μέρος από τη διάψευση των προσδοκιών για την γρήγορη, εντός Φεβρουαρίου, ολοκλήρωση των συζητήσεων με τους δανειστές. Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος επιβεβαίωσε χθες με τον πιο επίσημο τρόπο ότι ο στόχος της κυβέρνησης για να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση έχει μετακινηθεί πλέον στο τέλος Μαρτίου-αρχές Απριλίου. Αυτό σημαίνει σύμφωνα με αναλυτές ότι η αγορά θα παραμείνει για τουλάχιστον δύο μήνες ακόμη όμηρος της διαπραγμάτευσης, αλλά γνωρίζει πλέον καλά τους "δυνάστες" της που δεν είναι άλλος από τον χρόνο και την πολιτική αβεβαιότητα που προκαλεί η δυσκολία ψήφισης των προαπαιτούμενων του μνημονίου. Θα εξακολουθήσει έτσι μεν να είναι ιδιαίτερα ευάλωτη στην τάση των ξένων αγορών που μέχρι σήμερα δίνει τον ρυθμό και στην Αθήνα ελλείψει εγχώριου καταλύτη, αλλά και πιο επιθετική σε "θετικές εκπλήξεις" εφόσον τελικά υπάρξουν τέτοιες από το εσωτερικό μέτωπο της αξιολόγησης.

Οι ανήσυχοι ξένοι μεγαλοεπενδυτές και βασικοί μέτοχοι των τραπεζών που βρέθηκαν το προηγούμενο διήμερο στην Αθήνα εξέπεμψαν μάλλον θετικά μηνύματα μετά το πέρας των επαφών που είχαν με τον πρωθυπουργό, δίνοντας το στίγμα ότι περιμένουν αποτελέσματα και όχι πισωγυρίσματα από την κυβέρνηση στο μέτωπο των μεταρρυθμίσεων, για να συνεχίσουν να ποντάρουν στην ανάκαμψη της οικονομίας. Αν όντως το αποτέλεσμα ων συναντήσεων ήταν καθησυχαστικό για τους ξένους επενδυτές, το κλίμα αναμένεται ότι θα αρχίσει να αποτυπώνεται πλέον και στο χρηματιστηριακό ταμπλό με την έναρξη του Φεβρουαρίου ο οποίος πάντως προβλέπεται ότι θα είναι ένας πολύ δύσκολος μήνας με μεγαλύτερες εντάσεις στο κοινωνικό μέτωπο και κορύφωση της αβεβαιότητας στο πολιτικό σκηνικό εξαιτίας κυρίως του ασφαλιστικού νομοσχεδίου αλλά και της τροπής που έχουν λάβει τα θέματα διαχείρισης της προσφυγικής κρίσης.

Έχει γίνει από καιρού εμφανές πως η ψήφιση του ασφαλιστικού αποτελεί τον καταλύτη για να αρχίσει να αλλάζει το βαρύ επενδυτικό κλίμα το οποίο πάντως άρχισε να παρουσιάζει ψήγματα βελτίωσης μετά την αναβάθμιση της οικονομίας από τον οίκο αξιολόγησης S&P και την ολοκλήρωση του διαγωνισμού πώλησης του 67% του ΟΛΠ.

Με αφετηρία τις συνθήκες υπεραπώλησης και τις ελάχιστες τιμές που διαμορφώθηκαν στις 18-21 Ιανουαρίου στο ταμπλό, οι μετοχές έχουν ανακάμψει με διψήφια ποσοστά ανόδου αλλά το σημαντικότερο κατά τους τεχνικούς αναλυτές, είναι πως αρκετές έχουν αρχίσει να διαμορφώνουν σχηματισμούς αντιστροφής της βραχυπρόθεσμης καθοδικής τάσης τους, οι οποίοι  δείχνουν έτοιμοι να λυθούν ανοδικά κατά τις αμέσως επόμενες συνεδριάσεις ή σε αντίθετη περίπτωση να ακυρωθούν οδηγώντας εκ νέου τους δείκτες σε χαμηλότερα επίπεδα. Τέτοιες μετοχές είναι σύμφωνα με αναλυτές ο Μυτιληναίος, ο ΟΠΑΠ, η ΜΕΤΚΑ, η Coca Cola, η ΔΕΗ, τα ΕΛΠΕ, η ΕΥΔΑΠ, η Motor Oil, οι οποίες σε καλό κλίμα θα μπορούσαν να συνδράμουν κατά τις προσεχείς συνεδριάσεις στην προσπάθεια του Γενικού Δείκτη να ανακαταλάβει τη ζώνη αντίστασης των 560-570 μονάδων που αποτελεί προϋπόθεση για να αποφύγει τα χειρότερα  και να ξεκινήσει μια μεγαλύτερης κλίμακας αντίδραση.

Ως κομβικά σημεία που είναι ικανά να καθορίσουν την βραχυχρόνια πορεία της αγοράς είναι σύμφωνα με αναλυτές οι 559,39 μονάδες όπως προσδιορίζεται από την προηγούμενη τοπική κορυφή και τον κινητό μέσο όρο των 20 ημερών, και το επίπεδο των για το επίπεδο των 519,19 μονάδων που προσδιορίζεται από τον τοπικό πυθμένα της 26ης Ιανουαρίου. Η διάσπαση ενός εκ των δύο αναμένεται πως θα δώσει τον τόνο και θα είναι ενδεικτική των διαθέσεων της αγοράς για την επόμενη σημαντική κίνηση.

Αν πράγματι έχει ξεκινήσει μια ανοδική αντίδραση η οποία στόχο έχει να ανακουφίσει την αγορά της Αθήνας από την μεγάλη πίεση που δέχτηκε τους προηγούμενους μήνες, αυτό θα φανεί πιο καθαρά μέσα στο Φεβρουάριο, παρότι η πλειονότητα των ενεργών παικτών παραμένει επιφυλακτική και τηρεί απόσταση από μεγάλες αγοραστικές θέσεις εκτιμώντας ότι έχουν ενισχυθεί πλέον οι πιθανότητες για επιστροφή στην περιοχή των χαμηλών του 2012 ή και για καταγραφή νεότερων ελάχιστων τιμών τους προσεχείς μήνες.

Αν πρόκειται για μια ενδιάμεση ανοδική αντίδραση τεχνικού χαρακτήρα και όχι για μια ευρύτερη προσπάθεια αντιστροφής της τάσης, ο συνηθισμένος χρόνος που διαρκεί όπως δείχνουν τα στατιστικά των προηγούμενων μηνών, είναι 15-20 συνεδριάσεις, με την αγορά να διανύει ήδη την πρώτη θετική εβδομάδα.

Ο τραπεζικός κλάδος εξακολουθεί να παίζει το ρόλο του αδύναμου κρίκου καθώς πέραν των εσωτερικών ανησυχιών, στις χαμηλές αποτιμήσεις του αντικατοπτρίζεται και ο προβληματισμός για τις ανάγκες του ευρωπαϊκού χρηματοπιστωτικού συστήματος σε νέα κεφάλαια, με την πρόσφατη πίεση στις μετοχές των ιταλικών τραπεζών (απώλειες έως και 50% από την αρχή του έτους) να επιδρά καταλυτικά και στην Αθήνα η οποία τις συναγωνίζεται σε απώλειες. Η θεμελιώδης εικόνα των ελληνικών τραπεζών είναι θεωρητικά καλύτερη λόγω της πρόσφατης ανακεφαλαιοποίησης, των προοπτικών ενεργητικής διαχείρισης των κόκκινων δανείων και των ιδιαίτερα χαμηλών αποτιμήσεων των συστημικών τραπεζών που είναι διαπραγματεύσιμες μόλις στο 0,25-0,3x των ενσώματων ιδίων κεφαλαίων τους. Εντούτοις ακριβώς αυτό το βαθύ discount των ελληνικών τραπεζών αναδεικνύει και το βασικό τους πρόβλημα που παραμένει η έλλειψη εμπιστοσύνης και το οποίο δεν αναμένεται να αρχίσει να ξεπερνιέται έως ότου ολοκληρωθεί η αξιολόγηση και ανοίξει η πόρτα του φτηνού δανεισμού από την ΕΚΤ, της συζήτησης για την ελάφρυνση του χρέους και την ένταξη της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης. Προς το παρόν ο τραπεζικός δείκτης παρουσιάζεται αρκετά αδύναμος να απομακρυνθεί από τα ιστορικά χαμηλά του ενώ δεν υπάρχουν ακόμη ενδείξεις ότι επιχειρείται να διαμορφωθεί κάποιος σχηματισμός πυθμένα με σκοπό την αναστροφή της καθοδικής τάσης.

Το διάγραμμα του Γενικού Δείκτη