10:13 09/09
Στην Αθήνα ο Αμερικανός "τσάρος" της ενέργειας Μπέργκαμ - Στο επίκεντρο το LNG
Επικεφαλής του πανίσχυρου Συμβουλίου Ενεργειακής Κυριαρχίας των ΗΠΑ.
ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ 08:06
της Νένας Μαλλιάρα
Έκκληση για συναίνεση των πολιτικών κομμάτων προκειμένου να ολοκληρωθεί επιτυχώς η αξιολόγηση και να μην υπάρξουν νέα πισωγυρίσματα για τη χώρα, τη στιγμή που έχει υλοποιηθεί το μεγαλύτερο μέρος του προγράμματος, απηύθυνε και πάλι ο διοικητής της ΤτΕ, Γ. Στουρνάρας, σε συνέντευξή του στον ΣΚΑΙ και στον Αλέξη Παπαχελά.
Ο διοικητής της ΤτΕ μίλησε για τα λάθη που έγιναν τόσο από την ελληνική πλευρά, όσο και από τους εταίρους κατά τις διαπραγματεύσεις από το 2010 μέχρι σήμερα, αναφέρθηκε σε κρίσιμες στιγμές της διαπραγμάτευσης που επέφεραν την επιβολή των capital controls, απέκλεισε κατηγορηματικά τον κίνδυνο "κουρέματος" των καταθέσεων μετά την επιτυχή ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, εκτίμησε ότι εφόσον τηρούμε τα υπεσχημένα δεν τίθεται θέμα Grexit και επιβεβαίωσε ότι οι σχέσεις του με την κυβέρνηση έχουν αποκατασταθεί πλήρως από τον περασμένο Ιούλιο και πλέον υπάρχει "ανοιχτή γραμμή συνεννόησης".
Ζητώντας συναίνεση, όπως είχε πράξει και τον Δεκέμβριο του 2014, ο κ. Στουρνάρας είπε χαρακτηριστικά: "Από τη στιγμή που η κυβέρνηση έκανε στροφή στον ρεαλισμό και στο ευρωπαϊκό κεκτημένο, προχωρώντας σε συμφωνία με τους εταίρους την οποία ψήφισε η Βουλή, δεν βλέπω το λόγο γιατί να μην κλείσει η αξιολόγηση. Θα ήταν πολύ κρίμα να ξαναζήσουμε το ιστορικό ατύχημα του φθινοπώρου του 2014, όταν η τότε κυβέρνηση, πληγωμένη κοινοβουλευτικά από το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών, δεν έκλεισε την αξιολόγηση, αν και το μεγαλύτερο μέρος της προσαρμογής είχε γίνει", είπε χαρακτηριστικά ο διοικητής της ΤτΕ.
Αναφερόμενος στο θέμα του ασφαλιστικού που απαιτεί τώρα τη συναίνεση των πολιτικών δυνάμεων του τόπου, ο κ. Στουρνάρας επισήμανε ότι από το 2010 μέχρι σήμερα οι μακροοικονομικές συνθήκες έχουν χειροτερεύσει και γι΄ αυτό είναι αναγκαίες νέες παρεμβάσεις. "Παρά τις μεγάλες περικοπές, οι συντάξεις ως ποσοστό του εθνικού εισοδήματος υπερβαίνουν σημαντικά τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Με την παρέμβαση της κυβέρνησης μειώνεται κατά 10% - 15% η μέση δαπάνη για τις συντάξεις μετά το 2018. Για την τριετία μέχρι το 2018, η κυβέρνηση επιλέγει ως λύση την αύξηση των εισφορών. Αυτό είναι ένα θέμα γιατί η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι οι επιπτώσεις από την αύξηση των εισφορών είναι χειρότερες από τη μείωση της δαπάνης", σχολίασε ερωτηθείς ο κ. Στουρνάρας για την άποψή του επί των χειρισμών της κυβέρνησης στο ασφαλιστικό.
Τόνισε, πάντως, και πάλι την ανάγκη συναίνεσης προκειμένου η χώρα να μην ξαναβρεθεί στον Νοέμβριο ή τον Μάιο του 2014 ή ακόμη και τον Ιούνιο του 2015. "Θα είναι καλό να τελειώσει επιτυχώς η αξιολόγηση γιατί αυτό θα οδηγήσει στην αποκατάσταση της ρευστότητας μέσω της επαναφοράς του waiver από την ΕΚΤ (επιλεξιμότητα των ελληνικών ομολόγων για δανεισμό των τραπεζών), μειώνοντας σημαντικά το κόστος χρηματοδότησης, ενώ θα επιτρέψει και συμμετοχή της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης. Στην πράξη αυτά μεταφράζονται σε αύξηση της απασχόλησης, οικονομική δραστηριότητα και κυρίως ελπίδα ότι θα βρούμε διέξοδο", ανέφερε ο κ. Στουρνάρας, δηλώνοντας βέβαιος ότι εφόσον τηρούμε τα υπεσχημένα δεν θα τεθεί θέμα Grexit ή time out (προσωρινή έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ). Εφόσον κάτι τέτοιο τεθεί από μια "θλιβερή μειονότητα", θα βρει αντίθετη τη συντριπτική πλειοψηφία της Ευρώπης, είπε.
Για την ελάφρυνση του χρέους
Όπως δήλωσε ο κ. Στουρνάρας, εφόσον ολοκληρωθεί η τελική αξιολόγηση του προγράμματος, δεν υπάρχει λόγος να μην αποφασιστεί ελάφρυνση του χρέους. Σύμφωνα με τον ίδιο, το γεγονός ότι η συζήτηση για την ελάφρυνση του χρέους δεν άνοιξε νωρίτερα, συνιστά λάθος από την πλευρά των Ευρωπαίων εταίρων και του ΔΝΤ. "Είχαμε πιέσει για ελάφρυνση του χρέους πολλές φορές και όχι τη μία φορά που ακούστηκε το Forget it, Yannis από τον κ. Σόιμπλε. Το ΔΝΤ πίεζε για "κούρεμα" του χρέους, αλλά το ίδιο δεν συμμετείχε. Η Ελλάδα, όμως, δεν έπρεπε να γίνει "Ιφιγένεια" μεταξύ ΔΝΤ και Ευρωπαίων. Τον Νοέμβριο του 2012 είχε συμφωνηθεί ελάφρυνση του χρέους εφόσον παρουσιάσουμε πρωτογενές πλεόνασμα. Παρότι πετύχαμε σημαντικό πλεόνασμα, δεν άνοιξαν τη συζήτηση για το χρέος, επικαλούμενοι ότι δεν είχαμε προχωρήσει επαρκώς στις μεταρρυθμίσεις. "Νομίζω ότι αυτό ήταν το μεγαλύτερο λάθος των εταίρων και μετά το πέρας της αξιολόγησης ελπίζω να διορθωθεί και όλοι να έχουμε γίνει σοφότεροι", είπε χαρακτηριστικά ο διοικητής της ΤτΕ.
Η καταστροφική διαπραγμάτευση και τα capital controls
Αναφερόμενος στο διάστημα Ιανουαρίου – Ιουνίου 2015 και στη λανθασμένη διαπραγματευτική τακτική της κυβέρνησης που οδηγούσε τη χώρα εκτός ευρώ, ο κ. Στουρνάρας δήλωσε ότι καθημερινά λάμβανε μηνύματα από το εξωτερικό για την επικινδυνότητα της κατάστασης, ενώ είχε προειδοποιήσει και για την έλευση των capital controls. "Κάθε 15 ημέρες δίναμε μάχες στη Φρανκφούρτη για τη ρευστότητα, ενώ λάμβανα τα αρνητικά μηνύματα για τη χώρα και από τα άτυπα Eurogroup στα οποία μετέχουν οι διοικητές των κεντρικών τραπεζών. Υπήρχε από την κυβέρνηση ένας τρόπος διαπραγμάτευσης που δεν ήταν συνεπής με την παραμονή της χώρας στο ευρώ", είπε ο κ. Στουρνάρας, προσθέτοντας ότι ακόμη και για το δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου, ενημερώθηκε το βράδυ της Παρασκευής 26/6.
"Μισή ώρα μετά την ανακοίνωση του δημοψηφίσματος, ο κόσμος είχε μαζευτεί στα ΑΤΜ των τραπεζών και σήκωνε χρήματα. Βρισκόμασταν σε ένα πολύ επικίνδυνο σημείο και δεν υπήρχε άλλος δρόμος από την επιβολή των capital controls", είπε χαρακτηριστικά. Ανέφερε επίσης ότι ως διοικητής της ΤτΕ είχε ενημερωθεί και για το λεγόμενο Plan B της τότε κυβέρνησης (διπλό νόμισμα) και είχε προχωρήσει σε μεγάλη κινητοποίηση της ΤτΕ και παραγόντων του πολιτικού βίου της χώρας, συμπεριλαμβανομένου του Προέδρου της Δημοκρατίας, "ώστε να ορθωθεί τείχος άμυνας απέναντι σε μια τέτοια εξέλιξη." Μετά από όλα αυτά, όπως είπε ο κ. Στουρνάρας, η κυβέρνηση κατάλαβε ότι ο τρόπος διαπραγμάτευσής της οδηγούσε στην καταστροφή.
Ερωτώμενος για το πότε μπορεί να αρθούν τα capital controls, ο κ. Στουρνάρας είπε ότι καταλύτης θα είναι μια θετική αξιολόγηση και εφόσον αυτή υπάρξει, τότε οι κεφαλαιακοί περιορισμοί θα μπορούν να αρθούν και εντός του έτους. Όσο για την μέχρι στιγμής επίπτωση των capital controls, είπε ότι ήταν μικρότερη των αρχικών υπολογισμών (προβλεπόταν ύφεση στο – 2,5% και αυτή θα κλείσει μεταξύ 0 και – 0,5%) και σε αυτό συνέβαλαν η πολύ καλή πορεία του τουρισμού, η πτώση του πετρελαίου και το γεγονός ότι ο κόσμος, φοβούμενος, προχώρησε το α΄ εξάμηνο 2015 σε αγορές καταναλωτικών αγαθών.
Για τις τράπεζες
Ο διοικητής της ΤτΕ επισήμανε ότι η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, συστημικών και μη, έγινε με πολύ αυστηρούς κανόνες και σε αντίξοες συνθήκες και δεν υπάρχει πλέον ο κίνδυνος bail in. Ωστόσο, η μεγάλη πρόκληση για τις τράπεζες είναι η διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Όπως είπε από τα 900 δισ. ευρώ μη εξυπηρετούμενων δανείων στην Ευρώπη, τα 100 δισ. αφορούν την Ελλάδα. Αναφερόμενος στο νομοθετικό πλαίσιο για τη διαχείριση των "κόκκινων" δανείων, είπε ότι έχει σαφείς κανόνες που θα σεβαστούν και οι τράπεζες και τα ξένα funds και ότι για τον πραγματικά ανήμπορο δανειολήπτη δεν θα υπάρξει κανένα πρόβλημα. Ωστόσο, τόνισε, ένα 20% του συνόλου των στεγαστικών και επιχειρηματικών δανείων αντιστοιχεί σε δανειολήπτες που έχουν τη δυνατότητα να αποπληρώσουν τα δάνειά τους και δεν το κάνουν και αυτοί πρέπει να εντοπιστούν και να καταβάλουν τις οφειλές τους.
Τέλος, ο κ. Στουρνάρας αναφέρθηκε στην αναγκαιότητα επιστροφής των καταθέσεων στις τράπεζες ώστε να βελτιωθούν οι συνθήκες ρευστότητας και να "μπορέσουμε να πιέσουμε για άρση των capital controls".
Για ΕΝΦΙΑ και Siemens
Ερωτώμενος ο κ. Στουρνάρας υπεραμύνθηκε του ΕΝΦΙΑ, λέγοντας ότι έπρεπε να επιβληθεί ένας φόρος ακίνητης περιουσίας, ο οποίος υπήρχε στις χώρες του ΟΟΣΑ αλλά όχι στην Ελλάδα. Παραδέχτηκε, ωστόσο, ότι υπάρχει θέμα με τον φόρο στις μεγάλες περιουσίες οι οποίες δεν αποδίδουν εισόδημα. "Ο ΕΝΦΙΑ έσωσε τα έσοδα και ήταν από τις σημαντικότερες μεταρρυθμίσεις. Είχαμε υπολογίσει ότι από ο φόρος στα ακίνητα θα απέφερε 2,5 δισ. ευρώ. Από αυτά, 500 εκατ. ευρώ επιβάλλονταν σε αγροτικές περιοχές, αντιστοιχώντας σε μικρή συμβολή πολλών αγροτών. Το μέτρο για τα 500 εκατ. ευρώ δεν πέρασε διότι η τότε κυβέρνηση έλεγε ήταν αυτό δεν ήταν δυνατόν. Πήραμε πίσω το μέτρο και συμπληρώσαμε τον φόρο με τις αντικειμενικές".
Σχετικά με τον συμβιβασμό με τη Siemens για τον οποίο τον εγκάλεσε η Βουλή, ο κ. Στουρνάρας είπε ότι η ίδια η Βουλή, με 165 βουλευτές, είχε συμφωνήσει τον συμβιβασμό και ως ο επόμενος υπουργός Οικονομικών έπρεπε να τον υπογράψει. Όσο για το ποσό των 300 εκατ. ευρώ του συμβιβασμού (αποζημίωση από Siemens) ήταν συγκρίσιμο με τα μεγέθη της χώρας και των άλλων χωρών.