Το ελληνικό "κλειδί" στην ελάφρυνση χρέους από τον ESM

Του Γ. Αγγέλη

H χθεσινή αποκάλυψη της WSJ για το ποιο είναι κατά τον ESM το σχέδιο αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους, έχει αναδείξει ένα φανερό "νέο" στοιχείο που έχει επίσημα πλέον μπει στο τραπέζι, την μετατροπή του "είδους" των επιτοκίων κι ένα "παλιό". 

Στο κείμενο που διέρρευσε στην WSJ  αναφέρεται ρητά ότι το σχέδιο που έχει μελετηθεί, πέραν των άλλων, προβλέπει πως από το 2013 μέχρι και το 2033, ήτοι μία επιπλέον δεκαετία, το επιτόκιο θα διατηρηθεί σταθερά κάτω από το 2%. 

Το στοιχείο αυτό είχε τεθεί ανεπισήμως στην συζήτηση από τα μέσα του 2014. Αλλά παρέμεινε στο περιθώριο, καθώς το βασικό επιτόκιο των δανείων που έχει δοθεί είναι μεταβλητό που σημαίνει ότι στα επόμενα χρόνια θα μπορούσε να αυξηθεί (όπως ήδη πρόκειται να γίνει με το δολαριακό βασικό επιτόκιο) στην διάρκεια του  μακροπρόθεσμου ορίζοντα των δανείων προς την Ελλάδα. 

Η σταθεροποίησή του, όπως αναφέρει το κείμενο, σε επίπεδο κάτω του 2% - που είναι και τα σημερινά επίπεδα, όπου όμως ο ESM δανείζεται με σχεδόν μηδενικό επιτόκια– θα συνιστά έμμεση επιπλέον χρηματοδότηση, εάν τα ευρωεπιτόκια στο μέλλον  αυξηθούν και αυξηθεί έτσι και το κόστος δανεισμού του χρηματοδότη ESM. 

To επιτόκιο αποτελεί το "κλειδί” του νέου μηχανισμού αναδιάρθρωσης όπως παραδέχονται στελέχη του ΥΠΟΙΚ και του ΟΔΔΗΧ. 

Και για τον λόγο αυτό όπως είχε αναφερθεί σε ρεπορτάζ του Capital.gr που παρακολουθούσε την σχετική συζήτηση από το 2014, οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΟΔΔΗΧ είχαν καταθέσει προτάσεις οι οποίες έχουν ληφθεί υπόψη στο σχέδιο που έχει διαμορφώσει τελικά ο ESM. 

Και αυτό είναι το "παλιό" στοιχείο που υπάρχει στο κείμενο του ESM. Ότι δηλαδή ο σχεδιασμός του προγράμματος αυτού έχει λάβει υπόψη του ουσιαστικές παρατηρήσεις όσον αφορά τον μηχανισμό για τον έλεγχο του κόστους εξυπηρέτησης του χρέους μέσω των επιτοκίων από τις προτάσεις που είχαν κατατεθεί από την ελληνική πλευρά και συγκεκριμένα τον ΟΔΔΗΧ. 

Αυτό βέβαια δεν αναιρεί τις αντιρρήσεις που υπάρχουν πάνω στο θέμα αυτό κυρίως από την πλευρά του γερμανικού ΥΠΟΙΚ, που θεωρεί οτι η μετατροπή του μεταβλητού επιτοκίου σε σταθερό για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα ενέχει κίνδυνο επιπλέον χρηματοδότησης. Επιπλέον, η γερμανική πλευρά επιζητεί την ένταξη στον μηχανισμό αναδιάρθρωσης του χρέους μιας ρήτρας παρακολούθησης του προϋπολογισμού μακροχρόνια και σύνδεσής του με την αναδιάρθρωση του χρέους. 

Στο σημείο αυτό πληροφορίες του Capital.gr αναφέρουν ότι έχουν ήδη κατατεθεί τεχνικές προτάσεις οι οποίες θα μπορούσαν να επιτρέψουν την σταθεροποίηση του επιτοκίου χωρίς επιπλέον κόστος για τον δανειστή μέσα από ένα σύνθετο μηχανισμό hedging, αλλά η συγκεκριμένη αναφορά δεν εντοπίζεται στις συγκεκριμένες σελίδες του κειμένου που διέρρευσε στην WSJ. 

Λόγω των αντιθέσεων αυτών πάντως το συγκεκριμένο κείμενο πρότασης ενώ ανεπισήμως –σύμφωνα με διασταυρωμένες πληροφορίες του Capital.gr– έχει φτάσει στα χέρια των μελών της EWG και κατά συνέπεια στους Υπουργούς του Eurogroup, επισήμως "αγνοείται” από αυτούς καθώς η ένταξή του στο "ενημερωτικό υλικό” του Συμβουλίου θα ισοδυναμούσε με επίσημη έναρξη της σχετικής συζήτησης. 

Και αυτή λόγω και του ΔΝΤ δεν μπορεί να αρχίσει πριν την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης.

Πέραν αυτών βέβαια το συγκεκριμένο κείμενο επαναφέρει τα βασικά στοιχεία της αναδιάρθρωσης που είναι το πλαφόν (περί το 15% του ΑΕΠ) για το σύνολο των ετήσιων δαπανών εξυπηρέτησης του χρέους, η κατά μία επιπλέον 20ετία επιμήκυνσή του και η επέκταση της περιόδου χάριτος κατά μία περίπου δεκαετία όσον αφορά τα χρεολύσια. 

Η "λογική” αυτή καταλήγει σύμφωνα με τους υπολογισμούς των τεχνικών υπηρεσιών του ESM σε μία απομείωση του χρέους της τάξης του 52% περίπου στην νέα του διάρκεια αποπληρωμής.