Η επόμενη ημέρα στην ΤτΕ

του Κωνσταντίνου Μαριόλη

Σε ένα εντελώς καινούριο ευρωπαϊκό τραπεζικό περιβάλλον καλείται να λειτουργήσει η Τράπεζα της Ελλάδος υπό τις οδηγίες του νέου της διοικητή κ. Γιάννη Στουρνάρα. Οι διαφοροποιήσεις στο σκηνικό σε σύγκριση με τα όσα ισχύουν σήμερα θα είναι πολλές, ωστόσο, η εξέλιξη που ξεχωρίζει καθώς αποτελεί δομική αλλαγή στον τρόπο λειτουργίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, είναι η έναρξη του Ενιαίου Μηχανισμού Εποπτείας (SSM). 

Μέσω αυτού η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αναλαμβάνει την άμεση εποπτεία των 128 μεγαλύτερων τραπεζών με “φόντο” την τραπεζική ενοποίηση, με αποτέλεσμα ο ρόλος των εθνικών κεντρικών θα αλλάζει ριζικά. Στην ουσία, από τις 4 Νοεμβρίου του 2014 η Τράπεζα της Ελλάδος περνάει σε νέο καθεστώς λειτουργίας.

Εκτός όμως από τη νέα πραγματικότητα για όλες τις εθνικές κεντρικές τράπεζες, η Τράπεζα της Ελλάδος έχει και τα... δικά της “θέματα” που χρήζουν λεπτών χειρισμών. Ο εγχώριος κλάδος έχει πλέον εντελώς διαφορετικά χαρακτηριστικά – αλλά και προβλήματα - σε σύγκριση με το άμεσο παρελθόν. Η διαχείριση των κόκκινων δανείων και η ταχύτερη δυνατή χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας είναι τα δύο ζητήματα “φωτιά” που θα απασχολήσουν το νέο διοικητή, ενώ η ΤτΕ θα πρέπει να τηρήσει μια σειρά μνημονιακών δεσμεύσεων η υλοποίηση των οποίων είτε εκκρεμεί, είτε θα “τρέξει” το επόμενο διάστημα. 

Ο κ. Στουρνάρας έχει στη διάθεσή του λίγους μόνο μήνες για να συνεχίσει το έργο του κ. Προβόπουλου και να προετοιμάσει την ΤτΕ, σε οργανωτικό και λειτουργικό επίπεδο, για τη μετάβαση στον SSM. Έχει, επίσης, όπως και ο προκάτοχός του, απέναντί του το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, τουλάχιστον σε ότι αφορά τις κεφαλαιακές ανάγκες που προέκυψαν από τα stress tests.

Σημαντική πρόκληση αποτελεί και η ομαλή εφαρμογή του Κώδικα Δεοντολογίας, πάνω στον οποίο θα βασιστούν οι ρυθμίσεις του μέλλοντος και θα κληθούν τράπεζες και δανειολήπτες να συμμορφωθούν κάτω από ένα κοινό πλαίσιο κανόνων. Τόσο ο μηχανισμός για τους ιδιώτες, όσο και τις επιχειρήσεις θα πρέπει να τεθούν σε εφαρμογή πιλοτικά από τις τράπεζες, ενώ μέχρι τον Οκτώβριο αναμένεται να ολοκληρωθεί η προπαρασκευαστική διαδικασία για τον πτωχευτικό νόμο, ο οποίος θα τεθεί σε ισχύ από το νέο έτος. 

Η ΤτΕ έχει, εξάλλου, δεσμευτεί να προβεί στις ακόλουθες ενέργειες:

1. Να εφαρμόσει δείκτες επιδόσεων για την παρακολούθηση της προόδου των τραπεζών στη μείωση των μεγάλων χαρτοφυλακίων μη εξυπηρετούμενων δανείων που διαθέτουν. Οι τράπεζες θα πρέπει να αρχίσουν να “λογοδοτούν” από τα τέλη Ιουνίου με την πλήρη εφαρμογή του μέτρου να τοποθετείται στο τέλος του έτους. 

2. Να αξιολογήσει την καταλληλότητα των πρακτικών που υιοθετούν οι τράπεζες για τη ρύθμιση δανείων και την αναγνώριση των εσόδων από τα “κόκκινα” δάνεια. Η συγκεκριμένη ενέργεια θα πρέπει να έχει υλοποιηθεί έως τον Ιούλιο του 2014.

3. Να αξιολογήσει, με βάση τα αποτελέσματα της πανευρωπαϊκής άσκησης, την ανάγκη εφαρμογής κατευθυντήριων γραμμών για τις προβλέψεις παρόμοιες με τις διεθνείς πρακτικές. Στην περίπτωση που κριθεί απαραίτητο, οι εν λόγω κατευθυντήριες γραμμές θα πρέπει να ληφθούν υπόψη στα αποτελέσματα έτους 2014.

4. Έως το Σεπτέμβριο του 2014 θα πρέπει να έχουν γίνει όλες οι νομικές ή ρυθμιστικές αλλαγές που αφορούν στο μοντέλο εποπτείας της ΤτΕ, τις νομικές εξουσίες και τις δομές διακυβέρνησης. Θα επανεξεταστεί, επίσης, η οργανωτική της δομή και οι εσωτερικές διαδικασίες, στο πλαίσιο της προετοιμασίας για τη μετάβαση της εποπτικής ευθύνης στον Ενιαίο Μηχανισμό Εποπτείας.