Οι τράπεζες αναλαμβάνουν τον κίνδυνο του δημοσίου

Του Κωνσταντίνου Μαριόλη

Κατά κύματα σπεύδουν οι φορολογούμενοι να εκμεταλλευτούν τις άτοκες δόσεις που προσφέρουν οι πιστωτικές κάρτες για την εξόφληση των δυσβάσταχτων και αλλεπάλληλων φορολογικών υποχρεώσεων, με τις τράπεζες να αναλαμβάνουν ατύπως το ρίσκο για λογαριασμό του δημοσίου.

Ο “λογαριασμός” προκαλεί... ίλιγγο, καθώς μέχρι το τέλος του έτους οι φορολογούμενοι καλούνται να πληρώσουν 18 δισ. ευρώ. Σχεδόν 9 δισ. αφορούν στο φόρο προστιθέμενης αξίας και σε ειδικούς φόρους κατανάλωσης. Κατά συνέπεια, το συνολικό ποσό που μπορεί να πληρωθεί μέσω πιστωτικών καρτών διαμορφώνεται περί τα 6,8 δισ. ευρώ (εκκαθαριστικά φόρου εισοδήματος, φορολόγηση ακινήτων, τέλη κυκλοφορίας, φόρος πολυτελούς διαβίωσης).

Όπως εκτιμούν αρμόδια τραπεζικά στελέχη, τα ποσά που αναμένεται να “περάσουν” μέσω καρτών δεν ξεπερνούν το 10% του συνόλου (περίπου 400-600 εκατ. ευρώ), ποσό ωστόσο που μόνο ευκαταφρόνητο δεν είναι. “Οι τράπεζες αναλαμβάνουν το χρηματοοικονομικό κόστος, ωστόσο παρέχουν μία υπηρεσία πολύ σημαντική, καθώς εξυπηρετούν ενήμερους πελάτες. Μάλιστα, στο εξωτερικό η συγκεκριμένη υπηρεσία χρεώνεται”, σημειώνουν οι ίδιοι. 

Σύμφωνα με τις προβλέψεις, η χρήση καρτών για την πληρωμή φόρων είναι εκτεταμένη, ωστόσο μέχρι στιγμής δεν ξεπερνά τα περσινά επίπεδα, κάτι λογικό αφού το 2012 οι περισσότεροι φόροι έπεσαν μαζεμένοι. “Σπάζοντας τις οφειλές σε πολλές δόσεις τα ήδη ΄πνιγμένα΄ από τις υποχρεώσεις νοικοκυριά παίρνουν μία ανάσα, ωστόσο χρειάζεται προσοχή και σωστός προγραμματισμός”, επισημαίνει έμπειρο στέλεχος του κλάδου.

Στα διαδικαστικά, οι φορολογούμενοι μπορούν να πληρώσουν τη φορολογία εισοδήματος σε μία, δύο ή τρεις δόσεις, ανάλογα με το πότε παραλαμβάνουν το εκκαθαριστικό. Στην περίπτωση που οι δόσεις είναι δύο ή τρεις, τότε υπάρχει η δυνατότητα έκπτωσης της τάξης του 1,5% αν η πληρωμή γίνει εφάπαξ. Με τη χρήση πιστωτικής, το δημόσιο λαμβάνει το ποσό άμεσα, ωστόσο ο κάτοχος της κάρτας έχει το δικαίωμα να σπάσει την πληρωμή έως και σε 12 άτοκες δόσεις, χωρίς να χάνει την έκπτωση.

Ακόμη όμως και όσοι αποφασίζουν να εξοφλήσουν το φόρο σε 2 ή τρεις δόσεις, μπορούν να πληρώσουν και πάλι μέσω πιστωτικής, σπάζοντας την κάθε δόση σε 12, 9, ή 6 άτοκες, ανάλογα με την τράπεζα. Οι ειδικοί, ωστόσο, συνιστούν προσοχή, καθώς το σπάσιμο σε πάρα πολλές δόσεις είναι πολύ πιθανό να μην αποδειχθεί σοφό αφού ενδέχεται οι μηνιαίες καταβολές να συμπέσουν με μελλοντικές πληρωμές φόρων.

Η Τρ. Πειραιώς  προσφέρει 12 άτοκες δόσεις, η Εθνική και η Eurobank 9, ενώ Alpha Bank, Attica Bank και Citibank προσφέρουν 6 δόσεις. Οι τράπεζες έχουν διττό ρόλο καθώς από τη μία συμβάλουν στο να είναι συνεπείς οι φορολογούμενοι στις ολοένα αυξανόμενες και βαριές υποχρεώσεις απέναντι στο κράτος και από την άλλη παίρνουν στις πλάτες τους το ρίσκο του δημοσίου και παράλληλα... γεμίζουν εγκαίρως τα κρατικά ταμεία.

Στη σχέση, ωστόσο, των τραπεζών με το δημόσιο ο τελικός «λογαριασμός» κρίνεται και από άλλους σύνθετους παράγοντες. Στην “εξίσωση” θα πρέπει να συνυπολογιστεί η ανανέωση του εσωτερικού δανεισμού από τους πιστωτικούς ομίλους, μέσω της κάλυψης των εκδόσεων εντόκων γραμματίων. Γιατί συνεχίζοντας οι τράπεζες να δανείζουν το δημόσιο επωφελούνται από τα υψηλά επιτόκια.

Στον αντίποδα, με την παροχή διευκόλυνσης, ήτοι της χρήσης πιστωτικών καρτών για την εξόφληση των φόρων, οι τράπεζες δεσμεύουν μέρος της πολύ σημαντικής για τη βιωσιμότητά τους ρευστότητας που διαθέτουν σήμερα και την οποία απέκτησαν περνώντας από... σαράντα κύματα.

Βέβαια, η κρίση έχει οδηγήσει σε σημαντική μείωση τον αριθμό των «πλαστικών» σε κυκλοφορία ενώ γίνει εξορθολογισμός και στα πιστωτικά όρια, περιορίζοντας τα διαθέσιμα υπόλοιπα. Παρ’ όλα αυτά, η κινητικότητα είναι έντονη αφού για όσους μπορούν οι άτοκες δόσεις δίνουν σημαντική ανάσα.