Eurobank: Αμφίβολη η διατήρηση του πλεονάσματος του προϋπολογισμού

Το πλεόνασμα του κρατικού προϋπολογισμού τον Ιανουάριο του 2013 δεν είναι διατηρήσιμο, τονίζει μεταξύ άλλων η Eurobank στην τακτική της έκδοση "7 ημέρες οικονομία".

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Κεντρικής Κυβέρνησης για τον Ιανουάριο του 2013, το ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού σε τροποποιημένη ταμειακή βάση ήταν πλεονασματικό κατά €0.2 δισ. και μειωμένο τόσο σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο κατά -132,4% όσο και με τον αντίστοιχο μηνιαίο στόχο του Προϋπολογισμού του 2013 κατά 118,2%. 

Τον Ιανουάριο του 2012 το ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού κατέγραφε έλλειμμα €0,5 δισ. και ότι ο αντίστοιχος μηνιαίος στόχος στον Προϋπολογισμό του 2013 ήταν για έλλειμμα €0,9 δισ..

Το πλεόνασμα του κρατικού προϋπολογισμού τον Ιανουάριο του 2013 αν και σημαντικό για ψυχολογικούς λόγους αφού σηματοδοτεί την επιτυχία της δημοσιονομικής σύγκλισης δεν είναι διατηρήσιμο αφού στηρίζεται, πέρα από την μείωση των πρωτογενών δαπανών, και:

•Στην μείωση των επιστροφών φόρων.
•Στις μειωμένες δαπάνες του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ).

Αν κάνουμε την υπόθεση εργασίας ότι οι επιστροφές φόρων παρέμεναν στα περσινά επίπεδα και ότι οι δαπάνες του ΠΔΕ ακολουθούσαν τον στόχο του Προϋπολογισμού του 2013 τότε το πρωτογενές ισοζύγιο θα ήταν προφανώς αρνητικό. 

Σε κάθε περίπτωση, οι μειωμένες επιστροφές φόρων τον Ιανουάριο του 2013 θα επιβαρύνουν τις αντίστοιχες υποχρεώσεις των επόμενων μηνών ενώ οι μειωμένες δαπάνες του ΠΔΕ θα επιβαρύνουν τη ρευστότητα της ελληνικής οικονομίας.

Το πρωτογενές ισοζύγιο της κεντρικής κυβέρνησης για τον Ιανουάριο του 2013 ήταν πλεονασματικό και διαμορφώθηκε στα €0,4 δισ. Στην αντίστοιχη περίοδο του 2012 το πρωτογενές έλλειμμα της Κεντρικής Κυβέρνησης ήταν €0,03 δισ. ενώ και ο αντίστοιχος στόχος του Προϋπολογισμού του 2013 ήταν για έλλειμμα €0,4 δισ.

Πιο αναλυτικά, τα καθαρά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού για τον Ιανουάριο του 2013 ανήλθαν σε €4,4 δισ. μειωμένα κατά  -9,4% σε ετήσια βάση. Σε σύγκριση με τον αντίστοιχο στόχο του Προϋπολογισμού του 2013 τα καθαρά έσοδα εμφανίζονται ελαφρά αυξημένα κατά  0,4%. Σημειώστε εδώ ότι οι επιστροφές φόρων για τον Ιανουάριο του 2013 ήταν μειωμένες τόσο σε ετήσια βάση κατά -72,4% όσο και σε σχέση με τον αντίστοιχο μηνιαίο στόχο του  Προϋπολογισμού του 2013 κατά -85,5%. Αν υποθέσουμε ότι οι επιστροφές φόρων παρέμεναν στα περσινά επίπεδα τότε η μείωση στα καθαρά έσοδα θα ήταν -13,1% σε ετήσια βάση. Αν υποθέσουμε ότι οι επιστροφές φόρων ήταν ίσες με τον στόχο του Προϋπολογισμού του 2013 τότε η μείωση των καθαρών εσόδων θα ανερχόταν σε -14,9% σε ετήσια βάση. 

Σύμφωνα με πληροφορίες από το Υπουργείο Οικονομικών τα έσοδα από τον φόρο εισοδήματος εμφανίζονται αυξημένα εξαιτίας της πρόσφατης αλλαγής στην φορολογική κλίμακα (σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2013) αλλά σημαντική μείωση παρουσιάζεται στα έσοδα από τους έμμεσους φόρους (ΦΠΑ, ειδικοί φόροι κατανάλωσης, κτλ) εξαιτίας της μείωσης της οικονομικής δραστηριότητας αλλά και των αδυναμιών του φοροεισπρακτικού μηχανισμού. Τα έσοδα του ΠΔΕ μειώθηκαν κατά -4,6% σε ετήσια βάση και υπολείπονται -23,2% του αντίστοιχου στόχου για τον Ιανουάριο του 2013.

Από την άλλη πλευρά, οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού για τον Ιανουάριο του 2013 ανήλθαν σε €4,2 δισ. μειωμένες κατά   -21,1% σε ετήσια βάση και -18,0% σε σχέση με τον αντίστοιχο μηνιαίο στόχο του Προϋπολογισμού του 2013. Αντίστοιχα, οι πρωτογενείς δαπάνες για τον Ιανουάριο του 2013 ήταν €3,9 δισ. μειωμένες κατά -18,8% σε ετήσια βάση και -14,7% σε σχέση με τον αντίστοιχο μηνιαίο στόχο του Προϋπολογισμού του 2013. 

Οι δαπάνες για τόκους ήταν μειωμένες κατά -47,7% σε ετήσια βάση και -48,0% σε σχέση με τον αντίστοιχο μηνιαίο στόχο του Προϋπολογισμού του 2013. Βέβαια σε αυτό το σημείο θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο Προϋπολογισμός του 2013 καταρτίστηκε πριν από το Πρόγραμμα Επαναγοράς Ομολόγων (Δεκέμβριος 2012) και συνεπώς δεν περιλαμβάνει στους στόχους για τις δαπάνες τόκων και τη μείωση που επήλθε από την επαναγορά των ελληνικών ομολόγων. 

Η τράπεζα θεωρεί απαραίτητη την αναπροσαρμογή των στόχων για τις δαπάνες τόκων και το συνολικό έλλειμμα με βάση τα αποτελέσματα του προγράμματος επαναγοράς ομολόγων. Με την ολοκλήρωση της συγκεκριμένης αναθεώρησης θα έχουμε μια καλύτερη εικόνα για τους μηνιαίους στόχους του ελλείμματος για το 2013.

Οι δαπάνες του ΠΔΕ αυξήθηκαν κατά  36,7% σε ετήσια βάση. Σε απόλυτα νούμερα η συγκεκριμένη αύξηση είναι πολύ μικρή αφού αντιστοιχεί μόλις σε €14 εκατομμύρια. Οι δαπάνες του ΠΔΕ όμως μειώθηκαν κατά -66.5% σε σχέση  με τον αντίστοιχο στόχο για τον Ιανουάριο του 2013. Ουσιαστικά εδώ έχουμε μια ακόμη επανάληψη της συνηθισμένης πρακτικής μείωσης των δαπανών του ΠΔΕ. Σίγουρα η συνέχιση της συγκεκριμένης πρακτικής δυσχεραίνει τις συνθήκες ρευστότητας στην ελληνική οικονομία. 

Σύμφωνα με την Αναθεώρηση του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος 2013-16 που κατατέθηκε την προηγούμενη εβδομάδα στο ελληνικό κοινοβούλιο το έλλειμμα Γενικής Κυβέρνησης (κατά ESA95) του 2013 εκτιμάται στο -4.3% του ΑΕΠ ενώ το πρωτογενές έλλειμμα εκτιμάται στο 0,3% του ΑΕΠ. Θεωρούμε όποια πρόβλεψη σχετικά με την επίτευξη των παραπάνω στόχων του 2013 ως παρακινδυνευμένη με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία του Ιανουαρίου του 2013. 

Το κρίσιμο μέγεθος όμως για την επόμενη περίοδο είναι τα έσοδα του προϋπολογισμού. Αν συνεχίσουν να μειώνονται  τότε η επίτευξη των στόχων θα τεθεί σε σοβαρό κίνδυνο. Η κυβέρνηση είναι αναγκαίο να στρέψει το ενδιαφέρον της στην αύξηση των φορολογικών εσόδων μέσω της βελτίωσης του φοροεισπρακτικού και ελεγκτικού μηχανισμού.
 
Με άλλα λόγια, η εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων που αφορούν το φοροεισπρακτικό σύστημα είναι πιο επιτακτική από ποτέ. Κρίσιμος σε αυτό το σημείο θα είναι και ο ρόλος του νεοδιορισθέντος Γενικού Γραμματέα Εσόδων Χ. Θεοχάρη.