Ερμηνευτικές εγκύκλιοι διαιωνίζουν αδικίες του ασφαλιστικού

Της Ρούλας Σαλούρου

Μπροστά σε αδικίες που πολλές φορές οδηγούν εργαζόμενους με περισσότερα ένσημα να δουλεύουν περισσότερα χρόνια προκειμένου να θεμελιώσουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα, από κάποιους άλλους, που με 4.500 ένσημα συνταξιοδοτούνται στα 55, βρίσκονται υπάλληλοι των ασφαλιστικών ταμείων, εφαρμόζοντας το νέο ασφαλιστικό νόμο. Χαρακτηριστικότατη είναι η περίπτωση των γυναικών ασφαλισμένων στο ΙΚΑ, με 4.500 ένσημα, συμπληρωμένα μέσα στο 2010. 

Σύμφωνα με ερμηνευτική εγκύκλιο του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, στην οποία στηρίζονται οι διευθύνσεις του ΙΚΑ, ασφαλισμένες που έως τις 31 Δεκεμβρίου του 2010  είχαν συμπληρώσει 4.500 έτη ασφάλισης (ένσημα) καθώς και  το 55ο έτος της ηλικίας τους,  διατηρούν το δικαίωμα συνταξιοδότησης στο 60ο έτος. Παράλληλα, μπορούν να συνταξιοδοτηθούν  ανά  πάσα στιγμή, με μειωμένη σύνταξη, καθώς διατηρείται και το δικαίωμα πρόωρης συνταξιοδότηση στα 55, με 4.500 ένσημα. Γυναίκες που πέρυσι ήταν 55 και φέτος, εξαγοράζοντας πλασματικά έτη ασφάλισης, διατηρούν τα ίδια δικαιώματα. Αντίθετα, εάν εφαρμοστεί το γράμμα του νόμου, οι γυναίκες με 4.500 και πλέον ένσημα μέσα στο 2010, που δεν συμπλήρωσαν όμως τα 55 τη χρονιά που πέρασε, δεν έχουν το ίδιο δικαίωμα. 

Οι εργαζόμενοι στις υπηρεσίες του ΙΚΑ, που καθημερινά βρίσκονται αντιμέτωποι με διαφορετικές περιπτώσεις και διαφορετικές... ερμηνείες του ίδιου νόμου,  αναφέρουν χαρακτηριστικά ότι για τις γυναίκες που συμπληρώνουν το 55ο έτος της ηλικίας τους μετά την 1/1/2011 αλλά είχαν ήδη συμπληρώσει τις 4.500 ημέρες μέχρι 31/12/2010, θα ενημερώσουν με σχετική εγκύκλιο, αφού απαντήσει στο σχετικό ερώτημα το υπουργείο Εργασίας. 

Αναλυτικά, σε εγκύκλιο του Ιδρύματος δίνονται διευκρινήσεις σχετικά με τη συνταξιοδότηση γυναικών με 4.500 ένσημα: 

Σύμφωνα με το άρθρο 10 του νόμου  οι ασφαλισμένες συνταξιοδοτούνται με πλήρη σύνταξη στο όριο ηλικίας, όπως αυτό διαμορφώνεται κατά το έτος, εντός του οποίου συμπληρώνουν το 60ό έτος της ηλικίας τους. Σύμφωνα δε με το άρθρο 18 του νόμου 3863/2010, όσοι συμπληρώνουν τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης για συνταξιοδότηση λόγω γήρατος μέχρι 31/12/2010, με προσμέτρηση χρόνων που προβλέπονται στο άρθρο 40 του ν. 2084/92, εφόσον η σχετική αίτηση αναγνώρισης υποβληθεί μέχρι 31/12/2013, ακολουθούν τις κατά περίπτωση προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, που ισχύουν κατά το έτος 2010.

Με βάση τα παραπάνω, προκύπτει ευνοϊκή μεταχείριση των γυναικών που δεν έχουν πραγματοποιήσει τον ελάχιστο χρόνο των 4.500 ημερών, οι οποίες μπορούν με προσμέτρηση χρόνων που προβλέπονται στο άρθρο 40 του ν. 2084/92, να συμπληρώσουν τις απαιτούμενες 4.500 ημέρες και να λάβουν σύνταξη –πλήρη ή μειωμένη– στα όρια ηλικίας των 60 και 55 ετών αντίστοιχα, ανεξάρτητα αν συμπληρώνουν τα ως άνω όρια ηλικίας μετά την 1/1/2011. Στον αντίποδα, οι γυναίκες που έχουν εργαστεί και έχουν καταβάλει εισφορές στο ασφαλιστικό σύστημα για περισσότερες από 4.500 ημέρες  υπόκεινται στην αύξηση των ορίων ηλικίας για πλήρη και μειωμένη σύνταξη.  

Η Γενική Γραμματεία Κοινωνικών Ασφαλίσεων του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, η οποία ασχολήθηκε με το θέμα μετά και από αναφορά ασφαλισμένης, με έγγραφό της προς το ΙΚΑ, δέχθηκε ότι στην περίπτωση που μέχρι 31/12/2010 είχαν πραγματοποιηθεί στην πραγματική ασφάλιση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ οι απαιτούμενες για θεμελίωση δικαιώματος 4.500 ημέρες ασφάλισης και μέχρι την ίδια ημερομηνία είχε συμπληρωθεί και το 55ο έτος της ηλικίας, το όριο ηλικίας της πλήρους συνταξιοδότησης εξακολουθεί να παραμένει το 60ό.

Επίσης και στην περίπτωση χορήγησης μειωμένης σύνταξης, ο υπολογισμός του ποσοστού μείωσης θα γίνει με βάση τους μήνες που υπολείπονται από το ανωτέρω ηλικιακό όριο των 60 ετών.

Έτσι, το ΙΚΑ, για τη συνταξιοδότηση γυναικών δέχεται ότι, εφόσον μέχρι 31/12/2010 υπήρχαν τουλάχιστον 4.500 ημέρες εργασίας και συμπληρωμένο το 55ο έτος της ηλικίας, το όριο ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης παραμένει το 60ό.

Ευνόητο είναι ότι εάν έχει συμπληρωθεί μεν το 55ο έτος της ηλικίας αλλά οι 4.500 ημέρες συμπληρώνονται μετά την 1/1/2011, τότε ισχύουν τα αυξημένα όρια ηλικίας.