07:30 10/09
Πώς η ανεξάρτητη Fed μπορεί να σώσει τις ΗΠΑ από την οικονομική κατάρρευση
Η αθέτηση πληρωμών χρέους, που κάποτε ήταν αδιανόητη, αποτελεί πλέον έναν πιθανό μακροπρόθεσμο κίνδυνο.
Μείωση κατά 41 εκατ. ευρώ, ή 1,7% σε σχέση με πέρυσι εμφάνισε τον Οκτώβριο το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών το οποίο διαμορφώθηκε σε 2,35 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, η βελτίωση αυτή οφείλεται κυρίως στον περιορισμό του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου, δευτερευόντως στην άνοδο του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών και οριακά στη μείωση του ελλείμματος του ισοζυγίου εισοδημάτων.
Οι εξελίξεις αυτές υπεραντιστάθμισαν τη μεγάλη αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών μεταβιβάσεων.
Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση της ΤτΕ, ο περιορισμός του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου οφείλεται στη μείωση του εμπορικού ελλείμματος εκτός καυσίμων και πλοίων κατά 351 εκατ. ευρώ, ενώ οι καθαρές πληρωμές για αγορές καυσίμων και πλοίων αυξήθηκαν κατά 77 και 102 εκατ. ευρώ αντίστοιχα. Ειδικότερα, οι εισπράξεις από εξαγωγές αγαθών εκτός καυσίμων και πλοίων μειώθηκαν οριακά (κατά 0,3%) έναντι του αντίστοιχου μήνα του 2009, πιθανόν επηρεασμένες με χρονική υστέρηση από την καταγραφή, σε επίπεδο συναλλαγών, των δυσμενών επιπτώσεων που είχε η απεργία των ιδιοκτητών φορτηγών αυτοκινήτων Δ.Χ. τον προηγούμενο μήνα Σεπτέμβριο. Σημειώνεται ότι μέχρι και τον μήνα Ιούνιο ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής των εξαγωγών εκτός καυσίμων και πλοίων ήταν αρνητικός, ενώ τους δύο επόμενους μήνες ήταν οριακά θετικός και το Σεπτέμβριο κατέγραψε αισθητή άνοδο. Οι πληρωμές για εισαγωγές αγαθών εκτός καυσίμων και πλοίων μειώθηκαν κατά 14,2% έναντι του Οκτωβρίου 2009.
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών αυξήθηκε κατά 65 εκατ. ευρώ λόγω της ανόδου των καθαρών εισπράξεων από υπηρεσίες μεταφορών κατά 124 εκατ. ευρώ. Αντίθετα, οι καθαρές εισπράξεις από ταξιδιωτικές υπηρεσίες περιορίστηκαν κατά 50 εκατ. ευρώ σε σχέση με το Οκτώβριο του 2009 και οι καθαρές πληρωμές για λοιπές υπηρεσίες αυξήθηκαν κατά 9 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται ότι οι εισπράξεις από ταξιδιωτικές υπηρεσίες εμφάνισαν μείωση κατά 4,9% έναντι του Οκτωβρίου 2009, ενώ οι πληρωμές για ταξιδιωτικές υπηρεσίες εμφάνισαν άνοδο κατά 6,1%. Αντίθετα, οι εισπράξεις από υπηρεσίες μεταφορών (κυρίως από την εμπορική ναυτιλία) συνέχισαν και τον Οκτώβριο να αυξάνονται με υψηλό ρυθμό (14,6%).
Το έλλειμμα του ισοζυγίου εισοδημάτων μειώθηκε οριακά κατά 8 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω της επίσης οριακής μείωσης των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη.
Τέλος, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών μεταβιβάσεων σχεδόν διπλασιάστηκε, δεδομένου ότι αυξήθηκε κατά 203 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με το Οκτώβριο του 2009. Η εξέλιξη αυτή ήταν αποτέλεσμα κυρίως της αύξησης των μεταβιβαστικών πληρωμών του τομέα της γενικής κυβέρνησης προς την ΕΕ, στις οποίες εμπεριέχεται η εισφορά στο Ταμείο Χαρτοφυλακίου (Κεφαλαίου) JESSICA (Joint European Support for Sustainable Investment in City Areas) ύψους 258 εκατ. ευρώ. Το Ταμείο αυτό αποτελεί χρηματοδοτικό μηχανισμό ο οποίος λειτουργεί βάσει των κανόνων του ΕΣΠΑ. (Υπενθυμίζεται ότι οι ακαθάριστες τρέχουσες μεταβιβάσεις από την ΕΕ περιλαμβάνουν κυρίως τις καταβολές από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ) καθώς και τις καταβολές από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, ενώ οι τρέχουσες μεταβιβάσεις προς την ΕΕ περιλαμβάνουν τις αποδόσεις-πληρωμές της Ελλάδος στον Κοινοτικό Προϋπολογισμό.)
Το δεκάμηνο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2010 το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε κατά 552 εκατ. ευρώ ή 2,8% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους. Η μείωση, σε ετήσια βάση, άρχισε να καταγράφεται από τον Ιούλιο του τρέχοντος έτους. Συγκεκριμένα, ενώ το πρώτο εξάμηνο του 2010 το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών είχε εμφανίσει αύξηση κατά 0,4% έναντι του πρώτου εξαμήνου του 2009, τον Ιούλιο μειώθηκε κατά 11,6%, τον Αύγουστο κατά 44,5% και το Σεπτέμβριο κατά 11,4% έναντι των αντίστοιχων μηνών του 2009. Όπως επισημαίνει η ΤτΕ η εξέλιξη κατά το δεκάμηνο αντανακλά κυρίως τη μείωση του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου και την αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου των υπηρεσιών. Αντίθετα, την ίδια περίοδο το πλεόνασμα του ισοζυγίου των τρεχουσών μεταβιβάσεων περιορίστηκε στο ένα τέταρτο, ενώ το έλλειμμα του ισοζυγίου των εισοδημάτων παρουσίασε οριακή αύξηση.
Ο περιορισμός του συνολικού ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου κατά 1.095 εκατ. ευρώ οφείλεται κυρίως στη μείωση του εμπορικού ελλείμματος εκτός καυσίμων και πλοίων κατά 2,8 δισεκ. ευρώ. Ειδικότερα, οι πληρωμές για εισαγωγές αγαθών εκτός καυσίμων και πλοίων μειώθηκαν κατά 3,0 δισεκ. ευρώ ή 11,7%, ενώ οι εισπράξεις από τις αντίστοιχες εξαγωγές μειώθηκαν κατά 212 εκατ. ευρώ ή 2,2%. Αντίθετα, οι καθαρές πληρωμές για εισαγωγές καυσίμων αυξήθηκαν κατά 1,4 δισεκ. ευρώ ή 21,9%, ενώ οι καθαρές πληρωμές για αγορές πλοίων αυξήθηκαν κατά 312 εκατ. ευρώ ή 11,4%.
Η άνοδος του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών κατά 440 εκατ. ευρώ οφείλεται κυρίως στην άνοδο των καθαρών εισπράξεων από υπηρεσίες μεταφορών και δευτερευόντως στη μείωση των καθαρών πληρωμών για λοιπές υπηρεσίες. Οι ακαθάριστες εισπράξεις από υπηρεσίες μεταφορών (κυρίως από την εμπορική ναυτιλία) παρουσίασαν άνοδο κατά 15,5% και, παρά την αύξηση των αντιστοίχων πληρωμών κατά 17,1%, οι καθαρές εισπράξεις της κατηγορίας αυτής αυξήθηκαν κατά 745 εκατ. ευρώ. Αντίθετα, οι καθαρές εισπράξεις από ταξιδιωτικές υπηρεσίες περιορίστηκαν κατά 534 εκατ. ευρώ, καθώς οι ταξιδιωτικές δαπάνες στην Ελλάδα από μη κατοίκους μειώθηκαν κατά 674 εκατ. ευρώ ή 6,7%, ενώ οι αντίστοιχες δαπάνες στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος μειώθηκαν κατά 140 εκατ. ευρώ ή 6,9%. Οι καθαρές πληρωμές για «λοιπές» υπηρεσίες περιορίστηκαν κατά 230 εκατ. ευρώ.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου των εισοδημάτων αυξήθηκε οριακά (κατά 29 εκατ. ευρώ ή 0,4%) σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2009, αντανακλώντας την αύξηση των καθαρών πληρωμών για αμοιβές, ενώ οι καθαρές πληρωμές για τόκους, μερίσματα και κέρδη μειώθηκαν οριακά.
Τέλος, το πλεόνασμα του ισοζυγίου των τρεχουσών μεταβιβάσεων μειώθηκε κατά 955 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2009. Η μείωση αυτή προέκυψε από το γεγονός ότι οι "λοιποί τομείς" (μεταναστευτικά εμβάσματα κ.λπ.) εμφάνισαν καθαρές μεταβιβαστικές πληρωμές ύψους 22 εκατ. ευρώ έναντι καθαρών εισπράξεων ύψους 408 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2009, ενώ οι καθαρές μεταβιβαστικές εισπράξεις του τομέα της γενικής κυβέρνησης (κυρίως από την ΕΕ) μειώθηκαν κατά 524 εκατ. ευρώ (η εξέλιξη αυτή οφειλόταν κατά τα 2/5 περίπου σε μείωση των εισπράξεων και κατά τα 3/5 σε αύξηση των πληρωμών).