Τι δηλώνουν οι τραπεζίτες μετά τα stress tests

Της Νένας Μαλλιάρα

Ικανοποιημένοι από τα αποτελέσματα των πανευρωπαϊκών stress tests, δηλώνουν οι Ελληνες τραπεζίτες, βρίσκονται όμως σε εγρήγορση για την προετοιμασία των τραπεζών που διοικούν ενόψει των δυσκολότερων τεστ αντοχής που έπονται το φθινόπωρο.

Τα αποτελέσματα των πανευρωπαϊκών stress tests έδειξαν ότι οι έξι ελληνικοί όμιλοι που δοκιμάστηκαν στην άσκηση προσομοίωσης βρέθηκαν με καθαρό πλεόνασμα κεφαλαίων ύψους 3,3 δισ. ευρώ έναντι του ποσού που αντιστοιχεί στο όριο του 6%, όπως είχε συμφωνηθεί, για τον δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας Tier 1. 

Εθνική, Alpha, Eurobank και Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο ξεπέρασαν το όριο αναφοράς του 6%, στο όριο αναφοράς κινήθηκε η Τράπεζα Πειραιώς, ενώ στο 4,4% διαμορφώνεται στο τέλος του 2011 ο δείκτης Tier I για την Αγροτική, υποδεικνύοντας έλλειμμα κεφαλαίου 242 εκατ. ευρώ.

Όπως σημειώνουν τραπεζίτες, στα τέλη του 2009 όταν οι τράπεζες άρχισαν να δέχονται τις επιπτώσεις από την οξεία ελληνική δημοσιονομική κρίση είχαν (οι 6 συμμετέχουσες στα stress tests) δείκτη βασικών ιδίων κεφαλαίων (Tier 1) που κυμαινόταν μεταξύ 8,4% και 17,1% χάρη στο γεγονός ότι είχαν προνοήσει σημαντική ενίσχυση των ιδίων κεφαλαίων τους κατά τη διάρκεια του 2009. Η κεφαλαιακή αυτή ενίσχυση είχε προέλθει κυρίως από κεφάλαια που ορισμένες τράπεζες συγκέντρωσαν από την αγορά, την εσωτερική χρηματοδότηση από την κερδοφορία και τη μη διανομή μερίσματος κατά το 2009, καθώς και την έκδοση προνομιούχων μετοχών.  

Οι τραπεζίτες, ωστόσο, δηλώνουν ευθαρσώς ότι ανάλογη ενίσχυση κεφαλαίων είναι σχεδόν αδύνατη στην παρούσα φάση, τη στιγμή μάλιστα που οι τράπεζες καλούνται να αποδείξουν πως είναι σε θέση να διατηρήσουν τον δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας Tier 1 τουλάχιστον στο 6% έως τα τέλη του 2011. Και αυτό μάλιστα, ακόμη και στην περίπτωση μιας νέας οικονομικής ύφεσης στην Ε.Ε. ή χειροτέρευσης των μακροοικονομικών δεδομένων στην ελληνική αγορά.

Στο πλαίσιο αυτό, οι τραπεζίτες δηλώνουν πως η περαιτέρω ενίσχυση της κεφαλαιακής βάσης των τραπεζών θα αποτελέσει το πρώτιστο μέλημά τους το αμέσως προσεχές διάστημα. Η δήλωση αυτή σε συνδυασμό με το γεγονός ότι θα επιδιωχθεί αποφυγή προσφυγής των τραπεζών για κεφάλαια στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας καθιστά κάτι παραπάνω από σαφές ότι το επόμενο διάστημα θα «τρέξουν» είτε κινήσεις συμμαχιών είτε ακόμη και ρευστοποιήσεις περιουσιακών στοιχείων των τραπεζών, αφού δεν διαφαίνεται προοπτική να βάλουν οι μέτοχοι το χέρι στην τσέπη για νέα κεφάλαια.

Την ίδια στιγμή, πάντως, οι τραπεζίτες επισημαίνουν ότι οι παραδοχές βάσει των οποίων τεσταρίστηκαν οι ελληνικές τράπεζες ήταν ιδιαίτερα επαχθείς, σχεδόν εκτός πραγματικότητας. 

Όπως αναφέρεται από τη διοίκηση της Eurobank, για παράδειγμα, στο σενάριο δημοσιονομικής αναταραχής υπολογίζονται επιπρόσθετες προβλέψεις -πέραν του αρνητικού βασικού σεναρίου- ύψους άνω του 3,2% του δανειακού χαρτοφυλακίου για κάθε τράπεζα στην Ελλάδα. Στις υπόλοιπες χώρες η επιβάρυνση αυτή δεν ξεπερνά το 1% και κυμαίνεται από 0,05% (Γερμανία) έως 0,9% (Πορτογαλία).

Όπως σημειώνεται από τη διοίκηση της τράπεζας, η Eurobank είναι σε θέση να απορροφήσει προβλέψεις, οι οποίες στην εκδοχή του πλέον ακραίου σεναρίου, φθάνουν τα 4 δισ. ευρώ εντός της επόμενης διετίας, διατηρώντας κεφαλαιακή επάρκεια πρώτης διαβάθμισης (Tier I) άνω του 8%. 

Ανάλογες «ενστάσεις» διατυπώνονται και από πλευράς Εθνικής Τράπεζας, για την οποία το δυσμενές σενάριο προβλέπει προβλέψεις 5,1 δισ. ευρώ και το βασικό σενάριο προβλέψεις 3,7 δισ. ευρώ.

Όπως σημειώνεται χαρακτηριστικά στο Capital.gr, δεν είναι μόνο ότι οι προβλέψεις έναντι επισφαλών δανείων για την εγχώρια αγορά φέτος έχουν υπολογιστεί με το βασικό σενάριο των πανευρωπαϊκών stress tests στο 1,79 δισ. ευρώ έναντι εκτιμώμενων προβλέψεων 450 εκατ. ευρώ για το α΄ εξάμηνο του έτους. 

Αυτό που φαντάζει πιο «εξωπραγματικό» είναι οι υπολογισμοί για τα επισφαλή δάνεια στην Τουρκία όπου η Οικονομία αναπτύσσεται ραγδαία και το κόστος κινδύνου για το χαρτοφυλάκιο της Εθνικής έχει υποχωρήσει στις 140 μονάδες βάσης το α΄ εξάμηνο του 2010 από 230 μ.β. το 2009, με εμφανείς τάσεις περαιτέρω βελτίωσης τόσο για το σύνολο του 2010 όσο και για το 2011. Παρά ταύτα, το βασικό σενάριο των πανευρωπαϊκών stress tests για το χαρτοφυλάκιο της Εθνικής στην Τουρκία προβλέπει για φέτος προβλέψεις για επισφαλή δάνεια, ύψους 614 εκατ. ευρώ (δηλ. κόστος κινδύνου στις 260 μονάδες βάσης) και το αρνητικό σενάριο προβλέψεις 1,144 δισ. ευρώ (κόστος κινδύνου 490 μ.β.).