ΣΥΡΙΖΑ: Η επόμενη ημέρα!

Οι τελευταίες εξελίξεις στον ΣΥΡΙΖΑ αποτελούν κομβικό σημείο στην πορεία της ελληνικής πολιτικής σκηνής. Μετά την εκκίνηση των διαδικασιών για εκλογή νέου αρχηγού, τα επόμενα βήματα για τον ΣΥΡΙΖΑ θα καθορίσουν όχι μόνο το μέλλον του κόμματος, αλλά και τη θέση του στον πολιτικό χάρτη της Ελλάδας.  Με τελικό ζητούμενο, ανεξάρτητα από το πρόσωπο που θα προκύψει από τη νέα κάλπη, τη διαμόρφωση μιας αντιπολίτευσης αντάξιας μιας ευρωπαϊκής χώρας.

Για να συμβεί αυτό με τον ΣΥΡΙΖΑ θα χρειαστεί να δούμε να γίνονται ορισμένα συγκεκριμένα βήματα:

Α. Ενίσχυση της εσωκομματικής συνοχής

Η πιο άμεση πρόκληση για τον νέο ή τον αναβαπτισμένο αρχηγό. Θα χρειαστεί να λάβει πρωτοβουλίες για να γεφυρώσει τις διαφορές μεταξύ των παραδοσιακών αριστερών στελεχών και των πιο κεντρώων ή κεντροαριστερών τάσεων που φάνηκε να ενισχύονται υπό την ηγεσία Κασσελάκη. Αυτό μπορεί να γίνει μέσα από διάλογο και πολιτικές πρωτοβουλίες που θα συνδυάζουν την κοινωνική δικαιοσύνη με μια πιο σύγχρονη πολιτική αφήγηση, χωρίς να αποξενώσει τις παραδοσιακές βάσεις του κόμματος. Η διεξαγωγή συνεδρίου για την επανεξέταση της στρατηγικής και της πολιτικής ταυτότητας πιθανότατα είναι επίσης αναγκαία.

Β. Επαναπροσδιορισμός ιδεολογικής κατεύθυνσης

Ο ΣΥΡΙΖΑ, από το 2019 και μετά, βρίσκεται σε φάση ιδεολογικού αναπροσδιορισμού. Η νέα ηγεσία θα χρειαστεί να δημιουργήσει ένα πολιτικό πρόγραμμα που πρέπει συνδυάζει τις αξίες της Αριστεράς με έναν πιο εκσυγχρονιστικό και προοδευτικό λόγο. Αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει πιο ρεαλιστικές προτάσεις για την οικονομία και την κοινωνική πολιτική, ενώ θα διατηρεί την κοινωνική ατζέντα, όπως τη στήριξη στα δικαιώματα των μειονοτήτων και την προστασία των κοινωνικά αδύναμων. Χωρίς όμως τις γνωστές αριστερολαϊκίστικες φανφάρες και θεωρίες. Ο προφανής κίνδυνος εδώ είναι να αποξενωθεί η αριστερή πτέρυγα του κόμματος, οδηγώντας σε περαιτέρω αποχωρήσεις ή διασπάσεις.

Γ. Συμμαχίες και πολιτικές συνεργασίες

Ο ΣΥΡΙΖΑ, σαν μεμονωμένος πόλος εξουσίας, έχει τελειώσει. Τουλάχιστον για το ορατό μέλλον ή εφόσον ο νέος αρχηγός αποδειχτεί έκπληξη πρώτου μεγέθους (χλωμό έως απολύτως νεκρό). Επομένως χρειάζεται να αναζητήσει νέες συμμαχίες στον πολιτικό χώρο, είτε με μικρότερα αριστερά κόμματα είτε με το κεντροαριστερό ΠΑΣΟΚ. Ώστε να αυξήσει την επιρροή του και να διαμορφώσει έναν ισχυρό αντιπολιτευτικό πόλο. Μια τέτοια κίνηση θα εξαρτηθεί από την ικανότητα του (όποιου) νέου αρχηγού να λειτουργήσει ως ενωτικός ηγέτης που μπορεί να προσελκύσει δυνάμεις πέρα από τα παραδοσιακά αριστερά πλαίσια.

Δ. Ενίσχυση του αντιπολιτευτικού προφίλ

Ο ΣΥΡΙΖΑ χρειάζεται να ενισχύσει την αντιπολιτευτική του ταυτότητα απέναντι στην κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας. Αυτό θα απαιτήσει μια καλά οργανωμένη στρατηγική που θα επικεντρώνεται στην κριτική της κυβέρνησης σε θέματα όπως η οικονομία, τα εργασιακά, τα ανθρώπινα δικαιώματα και το μεταναστευτικό. Σε διακριτή απόσταση από τα γνωστά καταστροφολογικά, αποτελούν βούτυρο στο ψωμί του Κ. Μητσοτάκη. Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να παρουσιάσει σαφείς και εφαρμόσιμες προτάσεις που θα δείξουν ότι μπορεί να προσφέρει μια αξιόπιστη εναλλακτική για τη διακυβέρνηση της χώρας.

Ε. Εύρεση νέων κοινωνικών στηριγμάτων

Το τύποις κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης (πρακτικά δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα στην Ελλάδα σήμερα) πρέπει να επανασυνδεθεί με τη βάση του και να διευρύνει το ακροατήριό του. Η νέα ηγεσία μπορεί να προσπαθήσει να προσελκύσει νεότερους ψηφοφόρους, εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα και τα μεσαία κοινωνικά στρώματα, τα οποία έχασε. Αυτό θα μπορούσε να γίνει μέσω της προβολής θεμάτων όπως η κλιματική αλλαγή, η ψηφιακή τεχνολογία και η εκπαίδευση. Παράλληλα, η προσέγγιση των παραδοσιακών κοινωνικών ομάδων που στήριζαν τον ΣΥΡΙΖΑ, όπως οι δημόσιοι υπάλληλοι και οι εργαζόμενοι στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, θα παραμείνει κρίσιμη.

Σαν συμπέρασμα μπορούμε να πούμε πως όσα θα ακολουθήσουν την εκλογή νέου αρχηγού στον ΣΥΡΙΖΑ θα είναι καθοριστικά για την επιβίωσή του ως ισχυρού κόμματος της αντιπολίτευσης. Ο νέος ηγέτης θα έχει την ευκαιρία και τη δυνατότητα να ανανεώσει το κόμμα και να το οδηγήσει σε μια νέα πορεία. Αλλά η επιτυχία του θα εξαρτηθεί από την ικανότητά του να επιτύχει εσωτερική συνοχή, να αναπτύξει ένα σαφές και συνεκτικό πολιτικό πρόγραμμα και να προσαρμοστεί στις απαιτήσεις του σύγχρονου πολιτικού σκηνικού.

Πέτρος Λάζος
petros.lazos@capital.gr