Μετά τον λαϊκισμό τι;

Τα αποτελέσματα των πρόσφατων ευρωεκλογών έδειξαν ξεκάθαρα την τάση: οι ψηφοφόροι έχουν κουραστεί από τις λύσεις που προσφέρει η συμβατική πολιτική και άρχισαν να κοιτούν προς άλλου τύπου λύσεις, τις λεγόμενες "αντισυστημικές". Και η τάση επιβεβαιώθηκε μετά βαΐων και κλάδων, στην πρώτη Κυριακή των γαλλικών βουλευτικών εκλογών.  

Πρώτο κόμμα η ακροδεξιά, φασιστική, λαϊκιστική και φιλοπουτινική "Εθνική Συσπείρωση" της Μαρίν Λεπέν και του ανιψιού της Ζορντάν Μπαρντελά, δεύτερο η ακροαριστερή  "Μέτωπο της Αριστεράς" του Ζαν Λουκ Μελανσόν, με τρίτο και καταϊδρωμένο (sic) την "Αναγέννηση" του Εμμανουέλ Μακρόν. 

Αυτό το αποτέλεσμα, σε συνδυασμό με εκείνο των ευρωεκλογών στην Γερμανία, όπου το ακροδεξιό AfD πήρε την δεύτερη θέση, φέρνει τις δύο μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρώπης να κυβερνώνται από ηγέτες που δεν διαθέτουν ξεκάθαρη πλειοψηφία, ενώ η τρίτη Ιταλία κυβερνάται από συνασπισμό στον οποίο κυριαρχούν ακροδεξιά κόμματα, εδώ και ενάμιση χρόνο. 

Η εικόνα ως προς τις πολιτικές προτιμήσεις των Ευρωπαίων είναι κάτι περισσότερο από ξεκάθαρη: θεωρούν ότι τα άκρα είναι αυτά που θα δώσουν την λύση στα πολλαπλά προβλήματα που έχει προκαλέσει η πτωτική πνευματική και οικονομική πορεία της Ευρώπης, τα τελευταία χρόνια. Φυσικά, όπως συμβαίνει συνήθως, δεν πήραν το μάθημα με την πορεία Τσίπρα στο πρώτο εξάμηνο του 2015 και αφενός θα υποχρεωθούν να αναθεωρήσουν όταν η ακροδεξιά δοκιμαστεί ουσιαστικά στην εξουσία, αφετέρου θα αναγκαστούν να πληρώσουν βαρύ τίμημα.  

Ευτυχώς, όπως εξάλλου μας δείχνει καθαρά το πρώτο, εξαιρετικά  διαφωτιστικό δείγμα της ακροδεξιάς στην εξουσία (Μελόνι), οι ακροδεξιοί διαθέτουν πολύ περισσότερη λογική, συγκριτικά με τον Α. Τσίπρα και τον Γιάνη Βαρουφάκη. 

Προφανώς βέβαια, η "προσαρμογή" των εκλεγμένων στα δεδομένα (και τους κινδύνους) της εξουσίας θέτουν μερικά ιδιαίτερα καυτά ερωτήματα, για το μέλλον και την κατεύθυνση που θα πάρει τελικά η Γηραιά Ήπειρος. Διότι καλοί είναι οι πύρινοι λόγοι και οι τσαμπουκάδες όταν δεν χρειάζεται να μετατραπούν σε πράξεις αλλά η εξουσία είναι εντελώς διαφορετικό πράγμα και προϋποθέτει σύνεση και διαχειριστική δεξιότητα, μαζί με πολλές άλλες  ικανότητες. Ικανότητες που ελάχιστοι από τα νεοεκλεγέντα στελέχη π.χ. της Λεπέν, διαθέτουν.  

Την ίδια ώρα που το έργο της διακυβέρνησης της πυρηνικής δύναμης Γαλλίας, θα είναι εξαιρετικά δύσκολο και περίπλοκο, μιας και ο Μακρόν δεν είναι από τους τύπους που θα υποχωρήσουν εάν δεν είναι 1000% υποχρεωμένοι να το πράξουν, κι ούτε ο ίδιος θυμάται πότε ήταν η τελευταία φορά που έκρινε μια τακτική υποχώρηση ως απόλυτα απαραίτητη…

Είναι προφανές ότι οι Ευρωπαίοι πολίτες, δεν σκοτίζονται ιδιαίτερα για την ιδεολογική βάση και ουσία των κομμάτων που επιλέγουν στην κάλπη. Αυτό που τους απασχολεί σχεδόν αποκλειστικά, είναι η αλλαγή εκείνων των κακώς κειμένων σε κάθε χώρα που δεν θέλουν να αποδεχτούν και τα οποία  τους ενοχλούν και τους ταλαιπωρούν. Το πρόβλημα βρίσκεται στο γεγονός πως αδυνατούν να δεχθούν πως μέρος των κακώς κειμένων, αφορά τους ίδιους και χρειάζεται να γίνουν αλλαγές και στα δικά τους δεδομένα. Κάτι που δεν δέχονται, επ’ ουδενί λόγω. 

Η δεύτερη Κυριακή στην Γαλλία θα δείξει πόσο μεγάλο είναι το πρόβλημα, πόσο μακρυά μπορεί να φτάσει και πόσο θα κοστίσει τελικά. Όμως είναι πλέον ηλίου φαεινότερον, ότι απαιτούνται ριζικές, δραματικές και εξαιρετικά ευφυείς αλλαγές στις ακολουθούμενες πολιτικές. 

Πολιτικές που θα δώσουν στους πολίτες, αφενός περιθώρια και χρόνοι προσαρμογής, αφετέρου την γνώση για να κατανοήσουν την αναγκαιότητα της κάθε αλλαγής. Διαφορετικά…

Πέτρος Λάζος
petros.lazos@capital.gr