Το χρέος και ο σανός

Ένα από τα επιχειρήματα του ΣΥ.ΡΙΖ.Α., από το μακρινό 2012, ήταν η περιβόητη διαγραφή του χρέους. Όπως όλοι γνωρίζουν, διαγραφή χρέους σημαίνει το "σβήσιμο" μέρους ή ολόκληρου του οφειλόμενου κεφαλαίου. Όποιος τολμούσε να ψελλίσει πως δεν υπήρχε περίπτωση να χαριστεί στην χώρα μας, έστω και ένα μικρό μέρος των οφειλόμενων, γινόταν αυτόματα από άσχετος μέχρι προδότης. Και από στυγνός Γερμανοτσολιάς έως αδίστακτος Μερκελιστής...

Η διαγραφή όμως μας τελείωσε, αμέσως μετά τις 25/01/2015. Στις 20 Φεβρουαρίου, ο τότε υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης συνυπέγραψε την απόφαση του Eurogroup, όπου η Ελλάδα αναλάμβανε να τηρήσει όλες τις οικονομικές υποχρεώσεις της προς όλους τους τους πιστωτές της...

Η κυβέρνηση ΣΥ.ΡΙΖ.Α.-ΑΝΕΛ συνέχισε να προσπαθεί για μείωση του χρέους. Έχοντας πλέον δεχθεί ότι θα ήταν στην λογική της επιμήκυνσης των αποπληρωμών και της μείωσης επιτοκίων. Καμία σχέση με "κούρεμα" και η αποδοχή της πραγματικότητας δεν αποτέλεσε τίποτε άλλο από μία ακόμη θεαματική κυβίστηση, στα πλαίσια της συνολικής και μεγαλύτερης. Αν αναρωτιέστε γιατί αυτή η αποδοχή δεν μπορούσε να γίνει τον Δεκέμβριο του 2014 και η χώρα σήμερα να ήταν πολύ διαφορετική, δικαίως αναρωτιέστε. Αλλά απάντηση η στήλη δυστυχώς δεν μπορεί να σας δώσει. Ο μόνος που την γνωρίζει, κατοικεί στο Μέγαρο Μαξίμου. Και αρνείται να την μοιραστεί με τους κοινούς θνητούς. Εκτός και εάν κανείς  πιστεύει πραγματικά τα περί "περήφανης διαπραγμάτευσης" και "αξιοπρέπειας"...

Μετά την συμφωνία της 12^ης Ιουλίου και το τρίτο τρισκατάρατο, η κυβέρνηση καυχήθηκε (και καυχιέται) ότι πέτυχε την δέσμευση για την μείωση του χρέους. Αμέσως μετά το τέλος της πρώτης αξιολόγησης. Χρησιμοποιεί μάλιστα την δέσμευση αυτή των πιστωτών σαν επιχείρημα για να πείσει, στο εσωτερικό και το εξωτερικό, πως βιάζεται να ολοκληρώσει την εξαιρετικά κρίσιμη πρώτη αξιολόγηση...

Γενικότερα, η κυβέρνηση δεν χάνει ευκαιρία να τονίσει το "επίτευγμά" της. Αν σκεφτούμε τις έντονες προσπάθειες που κατέβαλε, την τραγική κατάσταση που οδήγησε την οικονομία και τον τόπο και την επιμονή της στο θέμα, θα πρέπει να θεωρήσουμε πως η αναδιάρθρωση του χρέους είναι ιδιαίτερα σημαντική.

Κι όμως δεν είναι. Πρόκειται απλά για μέρος του "αριστερού αφηγήματος", μέρος του σανού που χρησιμοποίησαν οι αγκιτάτορες της Κουμουνδούρου, για να κερδίσουν την εξουσία. Τίποτα περισσότερο.

Ας δούμε όμως τα δεδομένα. Πριν το τρίτο Μνημόνιο, από το 2015 έως το 2020 όλες οι αποπληρωμές έπρεπε να γίνουν:

Α. Στο Δ.Ν.Τ.

Β. Στην Ε.Κ.Τ. και

Γ. Σε ιδιώτες επενδυτές που, λόγω υπαγωγής των χρεογράφων σε ξένο δίκαιο (Αγγλικό, Ιαπωνικό κ.ά.), απέφυγαν το P.S.I.

Δηλαδή σε τρεις ειδικές κατηγορίες πιστωτών, που τα χρεόγραφα είναι αδύνατον να κουρευτούν, μεταφερθούν κ.λπ., με οποιοδήποτε τρόπο. Η κυβέρνηση ισχυρίζεται πως, με την συμφωνία της 12^ης Ιουλίου, αυτά τα χρέη μεταφέρονται για μετά το 2034. Αυτός ο ισχυρισμός δεν ευσταθεί. Διότι, με την πιο πάνω συμφωνία, προστέθηκαν αποπληρωμές €10 δισ. προς τον E.S.M., το 2017 (€6 δισ.) και το 2018 (€4 δισ.), που δεν θα υπήρχαν διαφορετικά...

Επιπλέον, από το 2017 έως το 2020 τα ετήσια τοκοχρεολύσια, κατά μέσον όρο, βρίσκονται στην περιοχή των €7 δισ. (εξαιρώντας πάντα τις καταβολές στον E.S.M.). Δηλαδή, ακόμη και αν υποθέσουμε πως θα υπάρξει μηδενική ανάπτυξη όλη αυτή την περίοδο, συζητάμε για ποσοστό λιγότερο από 4% του Α.Ε.Π. Ποσοστό που βρίσκεται σε εξαιρετικά αποδεκτά επίπεδα αποπληρωμής...

Κάποιοι υποστηρίζουν πως μια μείωση θα βοηθήσει στο να αποκτήσει η Ελλάδα ξανά πρόσβαση στις αγορές. Τίποτα δεν θα μπορούσε να απέχει περισσότερο από την αλήθεια. Όποιος διαφωνεί, ας θυμηθεί ότι η κυβέρνηση Σαμαρά δανείστηκε €5 δισ., την άνοιξη του 2014, με επιτόκιο της τάξης του 3%...

Άλλοι πάλι λένε ότι μια μείωση θα βοηθήσει στο να έρθουν ξένες επενδύσεις. Θα μπορούσε να ευσταθεί. Πάντως ο γράφων δεν έχει συναντήσει κανέναν πιθανό επενδυτή που να τον απασχολεί ιδιαίτερα το θέμα. Αντίθετα, έχει συζητήσει με δεκάδες που έχουν σαν κύριο λόγο ανησυχίας και μη επένδυσης, το μη φιλικό επενδυτικό περιβάλλον και νομικό πλαίσιο...

"Ωραία μας τα λες, όμως γιατί το Δ.Ν.Τ. επέμενε και επιμένει να γίνει αναδιάρθρωση του χρέους;", μπορεί, εύλογα, κάποιος να ρωτήσει. Η απάντηση είναι απλή. Διότι έχει υποχρέωση, βάση καταστατικού, να διατηρεί προγράμματα που το εθνικό χρέος είναι "βιώσιμο". Και σίγουρα το Ελληνικό χρέος δεν είναι. Δεν υπάρχει κανείς λόγος να παίζουμε κρυφτούλι στο θέμα.

Όμως τα αντικειμενικά προβλήματα βιωσιμότητας αρχίζουν το 2022. Ποιος ο λόγος να υπάρχει τόσο έντονη προσπάθεια και τόσο μεγάλο τίμημα από το 2015; Επτά ολόκληρα χρόνια πριν; Μήπως τελικά η αναδιάρθρωση του χρέους είναι είδος σανού; Όπως αποδείχθηκε πως ήταν η διαγραφή του; Και μήπως τώρα, με το ασφαλιστικό και όλα τα υπόλοιπα δυσκολότατα στην ψήφισή τους μέτρα, ετοιμάζεται "νέα μερίδα";;;;

Πέτρος Λάζος

petros.lazos@capital.gr

Twitter: @Marketelf