Το ρεκόρ του Κυριάκου και οι πιθανές εκπλήξεις του ’25

Του Κώστα Στούπα

Το ρεκόρ του Κυριάκου και οι πιθανές εκπλήξεις του ’25  

Οι τελευταίες έρευνες της κοινής γνώμης αποτυπώνουν μια εικόνα όπου πρώτο κόμμα συνεχίζει να είναι η Νέα Δημοκρατία του Κυριάκου Μητσοτάκη με ένα ποσοστό πέριξ του 30% και στη δεύτερη θέση ακολουθεί το ΠΑΣΟΚ του Νίκου Ανδρουλάκη με ποσοστά χαμηλότερα του 20%.

Τα κόμματα δεξιότερα της Νέας Δημοκρατίας αθροίζουν περί το 15-20% ενώ αν γινόταν εκλογές αύριο, η επόμενη Βουλή θα  ήταν 8κομματική ή 9κομματική.

Το πλέον παράδοξο αυτής της συγκυρίας δεν είναι πως η Νέα Δημοκρατία παραμένει πρώτη έχοντας δεξιάς της μια δεξαμενή 15-20% αλλά το γεγονός πως σχεδόν στο μέσον της δεύτερης τετραετίας το κόμμα που κέρδισε τις τελευταίες εκλογές προηγείται με διψήφια διαφορά.

Τούτο δεν έχει ξανασυμβεί στη μεταπολίτευση.

Ο Κυριακός Μητσοτάκης ανέλαβε τη ηγεσία της Νέας Δημοκρατίας στις αρχές του 2016 επί συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ -ΑΝΕΛ και ένα μήνα αργότερα κατέλαβε την πρώτη θέση στις δημοσκοπήσεις.

Από τότε διατηρεί τη πρώτη θέση χωρίς καμιά διακοπή έχοντας κερδίσει δυο αναμετρήσεις για βουλευτικές εκλογές και άλλες δυο για την Ευρωβουλή.

Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής είχε κερδίσει τις εκλογές του 1974 με 54,37% και το 6 χρόνο είχε μετακινηθεί στην Προεδρία και ο Γ. Ράλλης ετοιμαζόταν να παραδώσει την εξουσία στο ΠΑΣΟΚ που κέρδισε τις εκλογές του 1981 με 48,07% έναντι 35% της Νέας Δημοκρατίας.

Ο Ανδρέας Παπανδρέου είχε κερδίσει τις δεύτερες εκλογές του 1985 με 45,82% και το ’89 έχασε με 10 μονάδες διαφορά.

Ο Κώστας Σημίτης κέρδισε τις εκλογές του 1996 με 41,49% και τις εκλογές του 2000 με 43,79% έναντι 42,74% της Νέας Δημοκρατίας. Στο μέσον της δεύτερη θητείας περί το 2002 η Νέα Δημοκρατία βρισκόταν ήδη στην πρώτη θέση.

Ο Κώστας Καραμανλής κέρδισε τις εκλογές του 2004 με 45%  αλλά 6 χρόνια μετά το 2009 παρέδιδε τη χώρα χρεοκοπημένη με μια ήττα με 10 μονάδες διαφορά από το Γ.Α. Παπανδρέου στα χέρια του οποίου τελικά "έσκασε" η χρεοκοπία.

Η διατήρηση της πρωτιάς από τη Νέα Δημοκρατία με τα δεξιότερα κόμματα και κομματίδια να αθροίζουν περί το 15-20% καταδεικνύει τη συνέχιση της ηγεμονίας στο Κέντρο και την αδυναμία της Κεντροαριστεράς να εμφανίσει ένα πρόσωπο με ευρύτερη απήχηση πέραν αυτής των στενών  κομματικών ακροατηρίων.

Το πρόβλημα της Κεντροαριστεράς έγκειται στην αδυναμία να συσπειρώσει κάτω από την ίδια πολιτική στέγη, μέρος της αριστεράς, των "λαϊκιστών" αλλά και της κεντροδεξιάς όπως το κατάφερε ο Ανδρέας Παπανδρέου και ο Κώστας Σημίτης.

Η συσπείρωση κάτω από την ίδια αντιμνημονιακή στέγη ακροδεξιών, "καραμανλικών" και ακροαριστερών ήταν παράδοξη και για αυτό επακολούθησε η επική και ιλαροτραγική διάλυση.

Ούτε ο Νίκος Ανδρουλάκης, ούτε ο Σ. Φάμμελος ούτε ο Σ. Κασσελάκης φαίνεται να έχουν το απαραίτητο προφίλ που θα μπορούσε να συγκεντρώσει  τις παραπάνω ετερόκλητες κατηγορίες.

Η προσπάθεια του Ν. Ανδρουλάκη να προσεγγίσει το Κέντρο με ήπιους τόνους και ρεαλιστικούς στόχους διατηρεί την ισχύ των άλλων σχημάτων που κινούνται αριστερότερα.

Μια πιθανή ενίσχυση του ΣΥΡΙΖΑ ή κάποιου άλλου αριστερού κόμματος που θα το έθετε σε τροχιά διεκδίκησης της εξουσίας, θα εκλαμβανόταν ως απειλή και θα ενίσχυε τη Νέα Δημοκρατία με αμφίπλευρες εισροές από Δεξιά και  Κέντρο.

Ένα πιθανό σενάριο που ακόμη μοιάζει απίθανο είναι το εξής: Η δεύτερη νίκη Τραμπ στις ΗΠΑ να δρομολογήσει μια σειρά αντίστοιχες ανατροπές στην Ευρώπη. Μια επικράτηση της Λεπέν στη Γαλλία και μια πιθανή συμμετοχή στη κυβέρνηση του AfD στη Γερμανία θα ολοκλήρωνε τη δεξιά στροφή στην Ευρώπη και τη Δύση συνολικότερα.

Το σενάριο αυτό που πλέον μοιάζει αρκετά ρεαλιστικό θα μπορούσε να ενισχύσει τα κόμματα του χώρου δεξιότερα της Νέας Δημοκρατίας, ειδικά αν προκύψει κάποιος πολιτικός με προσωπική ακτινοβολία που θα μπορούσε να συσπειρώσει το χώρο. Δεν χρειάζεται κάποιο σοβαρό πρόσωπο με προσόντα. Η διεθνής εμπειρία έχει δείξει πως αρκεί και κάποιο φαιδρό πρόσωπο με οικονομική επιφάνεια και επικοινωνιακά χαρίσματα στα κοινωνικά δίκτυα.

Στην περίπτωση αυτή, ενδέχεται να  βρεθούμε στην οξύμωρη κατάσταση οι ψηφοφόροι της Κεντροαριστεράς και της αριστεράς να στηρίζουν την Κεντρώα Ν.Δ. προκειμένου να αποτρέψουν μια δεξιά συντηρητική στροφή. Στο σενάριο αυτή σαν στήλη έχουμε αναφερθεί σε ανύποπτο χρόνο αρκετά χρόνια νωρίτερα, όταν ακόμη στο ισχυρό ΣΥΡΙΖΑ χαρακτήριζαν τον Μητσοτάκη ως ακροδεξιό.

Το 2025 λοιπόν ενδεχομένως να επιφυλάσσει εκπλήξεις.

kostas.stoupas@capital.gr