Η παράμετρος του νερού και ο Νετανιάχου

Του Κώστα Στούπα

1)Η παράμετρος του νερού

Αν δεν έχουν βγει ακόμη τηλεοπτικά και ραδιοφωνικά σποτ που να συνιστούν οικονομίας στην κατανάλωση νερού, είναι για να μην προκληθεί πανικός ο οποίος θα έχει αντίκτυπο στις τουριστικές κρατήσεις για το επόμενο χρόνο.

Αν δεν χιονίσει πολύ φέτος, το ερχόμενο Καλοκαίρι θα πούμε το νερό νεράκι, με ότι επιπτώσεις μπορεί να έχει αυτό στις ανάγκες της καθημερινότητας και την οικονομία.

Τα δυο τελευταία χρόνια παρατηρήθηκαν φαινόμενα λειψυδρίας στα νησιά των Κυκλάδων και την Κέρκυρα τα οποία όμως ανακουφίστηκαν με μεταφορές νερού από την ηπειρωτική χώρα.

Στην Ιταλία και την Ισπανία υπήρξαν τουριστικές περιοχές στις οποίες εξαιτίας την λειψυδρίας υπήρξαν ακυρώσεις κρατήσεων. Οι ιδιοκτήτες AIRBNB και άλλων τουριστικών καταλυμάτων ειδοποιούσαν όσους είχαν κάνει κρατήσεις πως δεν υπάρχει νερό οπότε να ακυρώσουν τις κρατήσεις τους.

Ο σημαντικότερος  δείκτης που αποτυπώνει τη εικόνα είναι τα αποθέματα της ΕΥΔΑΠ αφού αυτή τροφοδοτεί το λεκανοπέδιο όπου κατοικεί και βιοπορίζεται σχεδόν ο μισός πληθυσμός της χώρας.

Στις 22 Νοεμβρίου λοιπόν τα αποθέματα της ΕΥΔΑΠ από Υλίκη, Μαραθώνα, Μόρνο και Εύηνο ήταν στα 571,2  εκατ. κυβικά μέτρα  έναντι 575,6 κυβικά μέτρα μια εβδομάδα νωρίτερα. Ο μέσος ρυθμός κατανάλωσης κάθε μέρα είναι περίπου 630 χιλ. κ.μ.

Τα επίπεδα αυτά των αποθεμάτων είναι τα χαμηλότερα που έχουν καταγραφεί. Στις 22 Νοεμβρίου του 2022 π.χ. είχαμε 879,6 εκατ. κ.μ. και πριν δέκα χρόνια 1.101,9 εκατ. κ.μ.

Οι ελπίδες τώρα (μαζί και οι προσευχές) στρέφονται στον προσεχή Χειμώνα, ο οποίος αν είναι βαρύς με πολλές χιονοπτώσεις θα εμπλουτίσει τις βασικές πηγές που τροφοδοτούν τα αποθέματα.

Τα χαμηλά αποθέματα φέτος οφείλονται τόσο στην ανομβρία όσο και τη αύξηση της κατανάλωσης. Σαν γενικότερο φαινόμενο εντάσσεται στα πλαίσια της κλιματικής αλλαγής.

Με πρόσφατο άρθρο του στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο πρόεδρος του ΔΣ της ΕΥΔΑΠ Γιώργος Στεργίου, κατέγραψε το πρόβλημα κάποια μέτρα αντιμετώπισής του.

Συγκεκριμένα αναφέρει τα εξής:

"Τα αποθέματα πόσιμου νερού για την Αττική σε διάστημα μόλις 2 ετών μειώθηκαν σημαντικά από 1.100 εκατομμύρια κυβικά τον Οκτώβριο του 2022 σε κάτω από 700 εκατομμύρια κυβικά σήμερα.

Την ίδια ακριβώς περίοδο η ζήτηση νερού και η αντίστοιχη κατανάλωση του αυξάνεται ειδικά το 1ο εξάμηνο του 2024 με ρυθμούς ασυνήθιστα υψηλούς. Χαρακτηριστικά τον μήνα Ιούνιο το ποσοστό αύξησης ήταν διψήφιο (12%).

Βασική αιτία των παραπάνω αποτελεί η κλιματική κρίση που οδηγεί σε δραστική μείωση βροχοπτώσεων και χιονοπτώσεων καθώς και σε μεγάλα διαστήματα με υψηλές θερμοκρασίες και μεταφορά σκόνης που οδηγούν σε άνοδο της ζήτησης και όλα αυτά συχνότερα και εντονότερα...."

Σε αυτό το πλαίσιο η ΕΥΔΑΠ παρακολουθώντας την εξέλιξη από μία σειρά δεικτών έθεσε  σε εφαρμογή ένα  σχέδιο αντιμετώπισης  έκτακτων συνθηκών.

Λειτουργεί ήδη γεωτρήσεις στη Μαυροσουβάλα ενώ θα προσθέσει και εφεδρικές ανακτώντας περίπου το 1/3 της ετήσιας μείωσης των αποθεμάτων (75 εκατομμύρια κυβικά /έτος).

Παράλληλα σχεδιάζει μια σειρά μεσομακροπρόθεσμα μέτρα όπως η ενίσχυση του υφιστάμενου συστήματος Ευήνου - Μόρνου από ποταμούς που σήμερα τροφοδοτούν μόνο τη λίμνη των Κρεμαστών. Για το σκοπό αυτό μάλιστα σύντομα θα δρομολογηθεί η σχετική μελετητική και διαγωνιστική διαδικασία.

Άλλη μια επιλογή είναι να υπάρξουν επενδύσεις στην αφαλάτωση ενώ σταδιακά μέσα στα επόμενα χρόνια θα ξεκινήσει και η χρήση ανακτημένου νερού για άρδευση και βιομηχανίες, καθώς και για τον εμπλουτισμό του υδροφόρου ορίζοντα.

Όλα αυτά τα έργα όμως θα χρειαστούν, στην καλύτερη περίπτωση μερικά χρόνια για να αποδώσουν.

Στο δια ταύτα,  αν  ο Χειμώνας αποδειχτεί όπως το φετινό φθινόπωρο, άνυδρος, τότε το επόμενο Καλοκαίρι το δίκτυο θα ενισχυθεί με την μεταφορά νερού με τάνκερς και τη λήψη μέτρων μείωσης της κατανάλωσης.

Η παράμετρος της λειψυδρίας είναι άλλο ένα ρίσκο που πρέπει να προσθέσουμε στο πλέγμα των κινδύνων για τα επόμενα χρόνια.

2) Ένταλμα σύλληψης κατά Νετανιάχου?

Αγαπητέ κ. Στούπα,

Ποια είναι η γνώμη σας για την στάση της χώρας σχετικά με το ένταλμα σύλληψης κατά Νετανιάχου?

Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ) εξέδωσε εντάλματα σύλληψης για τον πρωθυπουργό του Ισραήλ Μπεντζαμίν Νετανιάχου και τον πρώην υπουργό Άμυνας Γιόαβ Γκάλαντ.

Τα εντάλματα σύλληψης σημαίνουν ότι όλα τα κράτη μέλη του ΔΠΔ – συμπεριλαμβανομένων όλων των κρατών μελών της ΕΕ, η Νορβηγία και το Ηνωμένο Βασίλειο – υποχρεούνται να συλλάβουν τα εμπλεκόμενα άτομα εάν εισέλθουν στο έδαφός τους. Αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ιρλανδίας, της Ολλανδίας και της Ιταλίας έχουν ήδη δηλώσει ότι θα τηρήσουν αυτή την υποχρέωση. Η Ελλάδα προς το παρόν κρατάει σιγή ιχθύος.

Τα εντάλματα θα πρέπει επίσης να αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο Ευρωπαίοι αξιωματούχοι συνεργάζονται με τον Νετανιάχου στο Ισραήλ ή εκτός της επικράτειάς τους.

Μετά τιμής,

Ν. Π.

(Παρακαλώ μόνο τα αρχικά).

Απάντηση: Η αλήθεια είναι πως μας φέρνει σε δύσκολη θέση.  Σε μια ιδεατή κατάσταση προέχει η ενίσχυση των διεθνών θεσμών και του δικαίου. Όμως όταν η Τουρκία εισέβαλε και επέβαλε κατοχή στη Κύπρο, οι διεθνείς θεσμοί παρότι καταδίκασαν δεν κατάφεραν να αναστρέψουν την κατάσταση και να αποκαταστήσουν τη νομιμότητα. Η ρεαλιστική σχολή της ερμηνείας των διεθνών σχέσεων υποστηρίζει πως το δίκαιο χωρίς ισχύ είναι άνευ σημασίας για όσους δεν μπορούν να το επιβάλλουν. Δεν υπάρχει λόγος να βιαστούμε να πάρουμε θέση.

kostas.stoupas@capital.gr