Ένα βήμα εγγύτερα στο χάος

Του Κώστα Στούπα

Ένα βήμα εγγύτερα στο χάος

Σε λιγότερο από δυο μήνες το 2024 μάς αποχαιρετά. Το 2024 ήταν χρονιά εκλογών, αφού σχεδόν ο μισός πληθυσμός του πλανήτη πήγε στις κάλπες. Σε τριάντα χώρες περίπου εξέλεξαν πρόεδρο και σε είκοσι εξέλεξαν βουλευτές.

Κοινός παρονομαστής των περισσότερων εκλογικών αναμετρήσεων είναι η ενίσχυση των άκρων. Στην Ολλανδία σχηματίστηκε κυβέρνηση με τη στήριξη του ακροδεξιού κόμματος του Βίλνερς, στη Γαλλία ενισχύθηκαν τα κόμματα της Λεπέν και του Μελανσόν, ενώ στις ΗΠΑ ο πατριάρχης της απανταχού ακραίας ρητορικής, Ντόναλντ Τραμπ, επέστρεψε θριαμβευτής.

Η Νίκι Χέιλι ως διεκδικήτρια του χρίσματος των Ρεπουμπλικάνων, που είχε περισσότερο συγκροτημένες και μετριοπαθείς θέσεις, αναγκάστηκε να εγκαταλείψει από πολύ νωρίς την κούρσα.

Οι απανταχού ακροδεξιοί λαϊκιστές φαίνεται πως έχουν εύκολο προεκλογικό αγώνα, αφού ο κόσμος παντού εμφανίζεται δυσαρεστημένος με αιχμές πηγής της δυσαρέσκειας ζητήματα όπως:

Την ακρίβεια, τη μετανάστευση, τη δικτατορία εκφυλισμού και περιορισμού της ελευθερίας έκφρασης που προωθούν τα κόμματα της κεντροαριστεράς και κεντροδεξιάς με την υιοθέτηση της woke ατζέντας.

Η αλήθεια είναι πως ο κόσμος ολόκληρος και πρωτίστως η Δύση χρειάζονται βαθιές μεταρρυθμίσεις, αλλά κανένας δεν τολμά να αναδείξει στις πραγματικές τους διαστάσεις. Οι νικητές προς το παρόν κερδίζουν γιατί υπόσχονται μαγικές λύσεις, όπως κάποτε οι αποικιοκράτες μοίραζαν καθρεφτάκια σε ιθαγενείς.

Στο θέμα της μετανάστευσης π.χ. αν ο Ντόναλντ Τραμπ προβεί στις μαζικές απελάσεις που υπόσχεται η αγορά εργασίας, θα δεινοπαθήσει με αποτέλεσμα η αύξηση του εργατικού κόστους να συμπαρασύρει το κόστος ζωής.

Η ανεξέλεγκτη μετανάστευση, όμως, αποτελεί πρόβλημα που απειλεί να αλώσει πληθυσμιακά και να αποσταθεροποιήσει τις δυτικές κοινωνίες.

Αυτό που χρειάζεται είναι αυστηρός έλεγχος των συνόρων και σίγουρα απελάσεις όσων έχουν εισέλθει παράνομα και όσων δεν προσαρμόζονται με τις αξίες, τους νόμους και τις συνήθειες των χωρών που τους φιλοξενούν.

Τα κριτήρια εισόδου μεταναστών στις δυτικές κοινωνίες δεν πρέπει να είναι φυλετικά, αλλά αξιοκρατικά. Δεν πρέπει να μας ενδιαφέρει το χρώμα αυτών που θέλουν να εργαστούν και να ζήσουν εδώ, αλλά οι δεξιότητες και η διάθεση να ζήσουν και να μεγαλώσουν τα παιδιά τους με τους κανόνες των κοινωνιών μας.

Οι κοινωνίες μας δημογραφικά γερνάνε και τα συνταξιοδοτικά συστήματα είναι δύσκολο να ανταπεξέλθουν. Σίγουρα πρέπει να υπάρξουν μέτρα στήριξης των γεννήσεων, αλλά το πρόβλημα δεν είναι οικονομικό - είναι πολιτισμικό. Σε πολλές καμπές της ιστορίας, σε πλούσιες και ανεπτυγμένες κοινωνίες, οι άνθρωποι γίνονταν ηδονοθήρες και εγωιστές.

Στο ζήτημα της αμφισβήτησης στα πλαίσια μιας ρευστότητας των φύλων θα πρέπει να γίνει σαφές πως οι προσωπικές επιλογές του καθενός είναι σεβαστές, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως τα παιδιά στα σχολεία θα πρέπει να διδάσκονται πως τα φύλα δεν είναι δυο. Τα φύλα είναι δύο και ο γάμος κατά κύριο λόγο είναι συνυφασμένος με την τεκνοποιία. Όλα τα άλλα είναι συμβίωση και πρέπει να έχουν κοινωνική αποδοχή και νομική κατοχύρωση.

Επίσης το δικαίωμα των ζευγαριών και ειδικά των γυναικών στον οικογενειακό προγραμματισμό (εκτρώσεις) είναι αδιαμφισβήτητο.

Το ουσιαστικότερο πρόβλημα της εποχής που διανύουμε είναι η οικονομία. Όπως έλεγε ο Δημοσθένης "Δει δη χρημάτων, ω άνδρες Αθηναίοι, και άνευ τούτων ουδέν εστί γενέσθαι των δεόντων". Τουτέστιν... "πρέπει να έχεις χρήματα, γιατί, χωρίς αυτά, δεν θα γίνει ούτε ένα απ’ όλα όσα πρέπει να γίνουν".

Η μεγαλύτερη απειλή του σύγχρονου κόσμου είναι η εκτόξευση του χρέους για το οποίο κανένας δεν μιλάει.

Στις ΗΠΑ το δημόσιο χρέος έχει φτάσει στα επίπεδα από τα οποία ξεκίνησε η ελληνική χρεοκοπία. Το 2024 το δημόσιο χρέος έχει φτάσει τα 34 τρισ. δολάρια ή περίπου στο 124% του ΑΕΠ.  Στη Γαλλία το χρέος ξεπερνά τα 3,2 τρισ. ευρώ και είναι στο 113,4% του ΑΕΠ.

Το δημοσιονομικό έλλειμμα στις ΗΠΑ φέτος αναμένεται να ξεπεράσει το 6% του ΑΕΠ, όσο ήταν και το 2023. Στη Γαλλία το έλλειμμα επίσης αναμένεται να ξεπεράσει το 6%.

Περικοπές περίπου 2 τρισ. δολαρίων από έναν ομοσπονδιακό προϋπολογισμό 6,5 τρισ. δολαρίων προκειμένου να μηδενιστεί το έλλειμμα δεν είναι εύκολη υπόθεση, ούτε για τον Ελον Μασκ.

Στην Κίνα λίγα ξέρουμε απ’ όσα συμβαίνουν, αλλά η κατάσταση μπορεί να αποδειχτεί χειρότερη.

Τέτοιου μεγέθους περικοπές σε μια οικονομία που κατά 70% στηρίζεται στην κατανάλωση σημαίνουν βαριά ύφεση. Μια θεραπεία σοκ βασίζεται στη λογική πως τα πρώτα χρόνια θα είναι δύσκολα, αλλά μετά η κατάσταση επανέρχεται σε υγιέστερες βάσεις.

Για να εκτονωθεί η συσσωρευμένη πίεση από τα παραπάνω, χρειάζονται ριζικές μεταρρυθμίσεις. Οι μεταρρυθμίσεις όμως, για να γίνουν αποδεκτές και να πετύχουν, χρειάζονται ευρεία συναίνεση. Η ενίσχυση των άκρων δεν σημαίνει συναίνεση αλλά το αντίθετο.

Τα εκλογικά αποτελέσματα του 2024 δεν δείχνουν πως υπάρχει συναίνεση. Αντιθέτως αυτό που δείχνουν είναι διεύρυνση της αντιπαλότητας και του διχασμού.

Ο Τραμπ, η Χάρις, ο Μελανσόν, ο Όρμπαν και ο Βίλνερς δεν είναι σημάδια της επανόδου κάποιας ισορροπίας. Το αντίθετο.

Το ερώτημα είναι τι θα ακολουθήσει όταν σπάσουν τα μούτρα τους, γιατί θα τα σπάσουν. Θα υπάρξει στροφή προς τη συναίνεση και την ισορροπία ή στο χάος;

kostas.stoupas@capital.gr