Τα συμπτώματα της "φούσκας"

Του Κώστα Στούπα

1)Τα συμπτώματα της "φούσκας"

Είθισται κάθε  οικονομικός και χρηματιστηριακός κύκλος να εξαντλείται όταν οι βασικοί μέτοχοι, πουλάνε πακέτα μετοχών, γίνονται μεγάλα επιχειρηματικά deals και μικρομέτοχοι αγοράζουν μετοχές με ορίζοντα μερικών εβδομάδων ή ημερών.

Παρατηρώ λοιπόν τις τελευταίες εβδομάδες τις επιχειρηματικές και χρηματιστηριακές εξελίξεις και επειδή τα τελευταία 30-40 χρόνια παρακολουθώ εκ του σύνεγγυς την επικαιρότητα, ανασύρω στη μνήμη ανάλογες περιόδους οικονομικής και χρηματιστηριακής ευφορίας.

Τους τελευταίους μήνες βλέπουμε μεγάλα placement μετοχών, δηλαδή μεγάλα ποσοστά του μετοχικού κεφαλαίου εταιρειών να αλλάζουν χέρια, επιχειρήσεις να αλλάζουν χέρια, επιχειρήσεις να ανακοινώσουν σημαντικές επενδύσεις στο εξωτερικό, μεγάλες αυξήσεις κεφαλαίου, εξαγορές κλπ.

Αρκετοί βασικοί μέτοχοι πωλούν μετοχές σε funds μειώνοντας τη συμμετοχή τους στις εταιρείες τους επικαλούμενοι μάλιστα τις αρετές της διασποράς των περιουσιακών στοιχείων.

Επίσης, επιδοτούμενες επενδύσεις (όπως αυτές στις ΑΠΕ) θυμίζουν καταστάσεις "φούσκας", αφού οι άδειες που έχουν εκδοθεί δημιουργούν μια εγκατεστημένη ισχύ παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας που θα μπορεί να καλύψει τις ανάγκες μια χώρας με πληθυσμό  και βιομηχανικής παραγωγή  του μεγέθους της Γερμανίας.

Μα αυτοί που αγοράζουν ή τοποθετούνται στρατηγικά στην ελληνική αγορά και οικονομία είναι επενδυτικά funds και εταιρείες με διεθνή εμπειρία και στρατιές οικονομικών αναλυτών, θα μπορούσε να ισχυριστεί κάποιος.

Ακριβώς έτσι είναι. Αλλά αυτό δεν συμβαίνει για πρώτη φορά.

Θα σας περιγράψω λοιπόν την ιστορία της μεγαλύτερης ξένης επένδυσης που έγινε ποτέ στην Ελλάδα.  

Το 2007, μια χρονιά περίπου πριν το μεγάλο κραχ του 2008 που οδήγησε στην διεθνή χρηματοπιστωτική κρίση, η Marfin εξελίχθηκε σε Marfin σε Marfin Investment Group και προχώρησε στην μεγαλύτερη αύξηση κεφαλαίου όλων των εποχών. Η ΑΜΚ ξεπέρασε τα 5,2 δισ. ευρώ και ένα σημαντικό μέρος της αύξησης καλύφθηκε από το Dubai Financial Group, τον επενδυτικό βραχίονα του Ντουμπάι.

Στην αύξηση συμμετείχαν επίσης  και εφοπλιστικά κεφάλαια.

Μερικά χρόνια αργότερα, όταν ήρθαν οι δύσκολες μέρες και ερευνήθηκαν οι δραστηριότητες της Marfin Popular Bank στην Κύπρο, διαπιστώθηκε ότι μεγάλο μέρος της αύξησης κεφαλαίου του 2007 είχε καλυφθεί με μετοχοδάνεια.

Με τα κεφάλαια που συγκέντρωσε η Marfin κατάφερε να ελέγξει ένα σημαντικό μέρος της ελληνικής επιχειρηματικής δραστηριότητας. Απέκτησε μάλιστα ένα σημαντικό ποσοστό στον ΟΤΕ, το οποίο αργότερα μεταβίβασε, με αποτέλεσμα να παίξει καταλυτικό ρόλο στο απογαλακτισμό του ομίλου από το κράτος.

Μια άλλη θεαματική κίνηση ήταν η απόκτηση του  30% της Vivartia (που περιείχε ιστορικές βιομηχανίες όπως η ΔΕΛΤΑ και εταιρείες όπως  η Goody’s) σε τιμή κατά 35% υψηλότερη της τιμής της μετοχής στο ΧΑ. Ακολούθησε δημόσια πρόταση για την απόκτηση του 100% των μετοχών της Vivartia, επενδύοντας συνολικά πάνω από 1 δισ. ευρώ. Στον έλεγχο της Marfin είχαν περάσει ο όμιλος του "Υγεία",  οι Singular Logic, Attica Group κλπ.

Ήταν η περίοδος που ο όμιλος που ηγούνταν ο Ανδρέας Βγενόπουλος επιχείρησε επιθετική εξαγορά στη ακμαία και ταχέως αναπτυσσόμενη τότε Τράπεζα Πειραιώς, η οποία την απέφυγε κάνοντας μια εικονική αντιπρόταση.

Στις 16 Ιουλίου του 2007 η μετοχή της Marfin Investment Group είχε τιμή στα  8,8 ευρώ και η κεφαλαιοποίηση του ομίλου ανερχόταν στο ιλιγγιώδες για τα ελληνικά δεδομένα ποσό των 7,3 δισ. ευρώ.

Περί τα 13 χρόνια αργότερα, στα τέλη του 2020, ό,τι είχε απομείνει από την Marfin κατάφερε να πουλήσει τη Vivartia και την Singular Logic. Η τιμή της μετοχής είχε πέσει στα 0,03 Ευρώ και η αξία της εταιρείας είχε συρρικνωθεί στα 35 εκατ.

Εκτός από τα 5,5 δισ. ευρώ της ιστορικής αύξησης κεφαλαίου, η εταιρία έχασε και αρκετά δισ. ευρώ επιπλέον που είχε λάβει από δανεισμό.

Την περίοδο των μνημονίων το κεντρικό κατάστημα της Marfin Bank στην Σταδίου πυρπολύθηκε κατά διάρκεια ταραχών και αρκετά άτομα που εργαζόταν εκείνη την ώρα έχασαν τη ζωή τους.

Ο Ανδρέας Βγενόπουλος είχε μιλήσει τότε για πόλεμο εναντίον του και είχε καταφερθεί και εναντίον ανώτατων δικαστικών, αφήνοντας υπόνοιες χρηματισμού.

Το Νοέμβριο του 2016 ο Ανδρέας Βγενόπουλος άφησε την τελευταία πνοή του από οξύ έμφραγμα, βρισκόμενος στο στόχαστρο της κυπριακής δικαιοσύνης.

Η άνοδος και πτώση της Marfin είναι και ενδεικτική των σχεδίων και των deals που επιτυγχάνονται στην κορυφή ενός οικονομικού και χρηματιστηριακού κύκλου και των όσων επακολουθούν... Άλλες περιπτώσεις στην ελληνική πραγματικότητα που διέπρεψαν στην άνοδο και στη συνέχεια εξαφανίστηκαν ήταν η Κλωνατέξ, η Νεοχημική και η Proton Bank του Λαυρέντη Λαυρεντιάδη κλπ.

Θέλω να υπενθυμίσω λοιπόν πως τα κεφάλαια ξοδεύονται και οι συμφωνίες που λαμβάνουν χώρα στην κορυφή ενός κύκλου δεν αποτελούν βεβαίωση της ορθότητας των αποφάσεων που λαμβάνονται.

2) Προπαγάνδα πολεμικής περιόδου

Αγαπητέ Κε Στούπα καλησπέρα σας

Παρά τον φόρτο εργασίας μου, καθότι λογιστής στο επάγγελμα, διέκοψα για να σας στείλω αυτή την επιστολή, λόγω της προσβολής που υφίσταμαι εγώ και όλοι οι συνάδελφοί μου από την προπαγάνδα των κυβερνόντων, που πλέον θυμίζει πολεμική περίοδο.

Η διαδικασία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων, όσο και να θέλουν να την εξευτελίσουν κάποιοι είναι μία πολύ σοβαρή πράξη, με αυτή την πράξη μία δημοκρατική χώρα επιβάλει αναλογικά στους πολίτες της φόρο, τον οποίο το κράτος οφείλει να διαχειριστεί ορθά προς το συμφέρον αυτών. Συνεπάγεται λοιπόν ότι η διαδικασία θα πρέπει να είναι απλή, να μην ταλαιπωρεί τον πολίτη και να ολοκληρώνεται με μία ενιαία διαδικασία για όλους.

Είμαι λογιστής με εμπειρία 30 χρόνων, ξεκίνησα με καρμπόν και χειρόγραφη υποβολή δηλώσεων και σήμερα στα 50 μου μέσω ψηφιακών συστημάτων.

Την στιγμή λοιπόν που το κράτος καλεί τον πολίτη να καταθέσει των οβολών του, οφείλει να έχει ετοιμάσει τα πάντα, να λειτουργούν όλα στην εντέλεια και να παρέχει κάθε βοήθεια στον πολίτη.

Από το 2001 και μετά δεν υπήρχε ούτε μία χρονιά που τα συστήματα υποβολής δηλώσεων να δούλεψαν έστω ικανοποιητικά, δεν θα σας κουράσω με αυτά, οι συνάδελφοι τα γνωρίζουν πολύ καλά.

Και φτάνουμε στο σήμερα, σήμερα που η χώρα μας περηφανεύεται για τα άλματα που έχει κάνει στην ψηφιακή εποχή, σήμερα που όλα είναι απλά, εγώ, κάποιες χιλιάδες συνάδελφοι και περίπου  2εκ πολίτες, αισθανόμαστε θιγμένοι από τα ψέματα και τις συκοφαντίες των κυβερνόντων, με σκοπό το πολιτικό τους όφελος.

Είπαν στους πολίτες, μην πάτε στους λογιστές, θα υποβληθεί από εμάς η δήλωσή σας, δεν χρειάζεται να πληρώσετε, αρκεί να δείτε ότι όλα είναι σωστά.

1.      Πώς να τα ελέγξει ο πολίτης και δη ο συνταξιούχος? Ξέρει τι είναι τεκμήρια, ξέρει που να γράψει και τι;

2.      Πώς θα πάρει το εκκαθαριστικό του για να δει τι οφείλει? Θα του έρθει σε mail, μα σε μία χώρα γερόντων, πόσοι έχουν mail και το mail δεν αναφέρει το φόρο, σου λέει να μπεις στο taxis.

Με αποκορύφωμα το προχθεσινό mail που έλαβαν εκατοντάδες χιλιάδες φορολογούμενοι, να σπεύσουν να ξανά- υποβάλουν δηλώσεις γιατί ο ΕΦΚΑ δεν είχε συμπεριλάβει στις αποδοχές των συνταξιούχων το βοήθημα που είχε δοθεί στου συνταξιούχους τα Χριστούγεννα του 2023.

Χαμός στο γραφείο τηλέφωνα, κακό, πότε να έρθουν……. Μα εγώ δεν είχα κάνει σε κανέναν την δήλωση, τί μου λένε τώρα…. Να πάνε στο Χατζηδάκη να την διορθώσει.

Επίσης τα περισσότερα εκκαθαριστικά λάθος, κατοικίες δηλωμένες , λάθος, "έψαχνε η μάνα να δεί που ζεί το παιδί της ", εξαιρέσεις από αποδείξεις βάσει ηλικίας, καμία συμπλήρωση.

Προχειρότητα, κανένας σεβασμός στον πολίτη (για τον λογιστή δεν συζητάμε, μας έχουν γραμμένους ούτως άλλως, γιατί βλέπετε το οικονομικό επιμελητήριο είναι παρακλάδι του Μαξίμου), τρέχουν τους ήδη ταλαιπωρημένους πολίτες από τις εκατοντάδες υποχρεώσεις που τους έχουν φορτώσει μέσα στην ζέστη να βρουν άκρη.

Η κορυφαία στιγμή της προπαγάνδας όμως ήταν όταν εκπρόσωπος της κυβέρνησης ένας κάποιος Τσάπαλος (χωρίς το Κύριος) που τόλμησε να μας πει, ότι, ότι αναφέρουν όλοι οι φορείς για τα πρωτοφανή σε κλίμακα προβλήματα, είναι ψέματα και γίνονται όλα γιατί χάσαμε χρήματα από την αυτόματη υποβολή των δηλώσεων.

Ντροπή, αίσχος, ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑ φρικτή, έλλειψη σεβασμού σε όλους αυτούς τους λογιστές και βοηθούς, που πολλά χρόνια τώρα τις Κυριακές δεν τρώνε με την οικογένεια τους, τα καλοκαιριά τα καταλαβαίνουν το Σεπτέμβριο και αν, αυτούς που σε περίοδο covid έτρεχαν στα γραφεία τους για να συμπληρώσουν πλατφόρμες για να λάβουν οι πολίτες βοηθήματα, που την περίοδο της κρίσης δούλευα τζάμπα για να στηρίξω τους ανέργους, που δεν παίρνω φράγκο για να εκδίδω όλες τις ηλίθιες βεβαιώσεις του δημοσίου, που η επιστημονική μου κατάρτιση συνθλίβεται κάθε φορά που ασχολούμαι με φορολογικές δηλώσεις, που καλούμαστε να εφαρμόσουμε ότι βλακεία έρθει στο μυαλό τύπων όπως του Τσάπαλου- Χατζηδάκη, τί εμπειρία έχετε εσείς από λογιστικά, πότε δουλέψατε 20ώρες με την θηλειά στο λαιμό, ρίχτε μία ματιά στο βιογραφικό του Τσάπαλου, αξίζει, και βγήκε αυτός να μιλήσει για εμένα, πώς, τί είσαι, ποιος είσαι, τί γνώσεις έχεις;

Κε Στούπα, ο κόσμος βράζει, τέτοιο βρασμό και αγανάκτηση δεν είδα ούτε την περίοδο της κρίσης, φοβάμαι ότι όλος αυτός ο θυμός δεν θα βγεί σε καλό.

Ο κόσμος, ο απλός πολίτης αγαπητέ δεν είναι καλομαθημένος, μπορεί να περάσει και με λιγότερα αλλά όταν του λες ότι η χώρα πάει καλά, επενδύσεις, μπλα μπλα μπλα, θέλει μερίδιο και όχι προπαγάνδα, έστω λίγο σεβασμό, δεν μπορείς να τον κοροϊδεύεις πλέον μπροστά στα μούτρα του.

Αν εσείς από τα γραφεία σας βλέπετε ότι πάμε καλά, εγώ από το δικό μου το γραφείο σας λέω ότι δεν πάμε καθόλου καλά και αυτή κε Στούπα είναι η δική μου πρόβλεψη, κρατηθείτε – δεθείτε γιατί ο θυμός είναι μεγάλος.

Ζ.Μ.

kostas.stoupas@capital.gr