Η υποδομή έχει σαπίσει

Του Κώστα Στούπα

Η υποδομή  έχει σαπίσει

Η Γερμανία του Κάιζερ κατά το πρώτο μεγάλο πόλεμο βρέθηκε να πολεμάει με την τσαρική Ρωσία και τις Δυτικές Δυνάμεις ταυτόχρονα. Προκειμένου να εκτονώσει τις πιέσεις που δεχόταν από δύο μέτωπα, οργάνωσε και χρηματοδότησε τη μεταφορά του Λένιν και της παρέας τους με ένα σφραγισμένο τραίνο από τη Δύση στη Ρωσία.

Ο Λένιν με τους  μπολσεβίκους κατάφερε να ηγηθεί  και να μετατρέψει την κοινωνική δυσφορία από τις συνέπειες του πολέμου σε επανάσταση και εμφύλιο πόλεμο με την τσαρική Λευκή Φρουρά. Το ανατολικό μέτωπο κατέρρευσε και το καθεστώς των μπολσεβίκων προκειμένου να σταθεροποιηθεί έκανε την ειρήνη του Μπρεστ-Λιτόφσκ παραχωρώντας στη Γερμανία περιοχές.

Θέλω να περιγράψω πως η ισχυροποίηση της ριζοσπαστικής αριστεράς σε κάθε κοινωνία αργά ή γρήγορα οδηγεί στην αποδιάρθρωση και διάλυσή της κοινωνίας και του κράτους.

Τούτο είναι απολύτως φυσιολογικό γιατί η ριζοσπαστική αριστερά επικρατεί διαβρώνοντας, παραλύοντας και διαλύοντας κάθε θεσμό και συνεκτικό ιστό της κοινωνίας και του κράτους της.  

Η κατάσταση που επικρατεί στην  Ελλάδα δεν είναι άσχετη με το γεγονός πως έχουμε περισσότερους αριστερούς απ’ όσους μπορούμε να καταναλώσουμε. Σπάνια μπορεί κάποιος να συναντήσει σε άλλη δυτική δημοκρατία ένα σταλινικό κόμμα να έχει κοινοβουλευτική εκπροσώπηση. Εκτός από περισσότερους ακροαριστερούς στην Ελλάδα έχουμε και πολλούς ακροδεξιούς "ψεκασμένους". Αυτό είναι το ίδιο καταστροφικό αλλά δεν είναι της παρούσης.

Η Δημόσια Παιδεία αποτελεί  το τελευταίο  σκληρό πυρήνα της μεταπολιτευτικής κυριαρχίας της αριστεράς. Η κατάσταση που επικρατεί και η ποιότητα των σπουδών που προσφέρεται δεν είναι διόλου άμοιρες  αυτής της κατάστασης. Η αριστερά μεταπολιτευτικά θεωρούσε την παιδεία σαν ένα μηχανισμό αναπαραγωγής της κυρίαρχης ιδεολογίας και μεθόδευσε την αύξηση της επιρροής της στο χώρο αυτό προκειμένου να προλειάνει το έδαφος για μια επαναστατική μετατροπή.

Κατάφερε να κυριαρχήσει στην Δημόσια Παιδεία, αλλά κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας χρεοκόπησε και κατέρρευσε η σοβιετία, η εργατική τάξη μετακόμισε σε οικονομίες του τρίτου κόσμου, οπότε έχασε το στρατηγικό  στόχο. Τώρα προσπαθεί να επιβιώσει υιοθετώντας τους παράνομους μετανάστες και διάφορες παράξενες και παράδοξες κοινωνικές μειοψηφίες.

Η ζημιά στην παιδεία έχει γίνει όμως και είναι καταστροφική. Αφού έχει γίνει στη παιδεία έχει συντελεστεί και στη κοινωνία.

Οι καταλήψεις και οι αντικοινωνικές συμπεριφορές που πολλαπλασιάζονται σε σχολεία και πανεπιστήμια εδώ και πολλά χρόνια είναι χαρακτηριστικό σύμπτωμα αυτής της καταστροφής.

Δεν είναι τυχαίο λοιπόν που ακόμη και τα ήπια μέτρα ανάσχεσης της ενδοσχολικής βίας που ανακοίνωσε η κυβέρνηση, βρίσκουν αντίθετα τα κόμματα της αριστεράς.  

Η κυβέρνηση δια του Υπουργού Παιδείας ανακοίνωσε μια σειρά μέτρα μεταξύ των οποίων είναι πλατφόρμες καταγγελίες φαινομένων εκφοβισμού μεταξύ των μαθητών, αυστηροποίηση των μαθητικών ποινών, απαγόρευση της χρήσης κινητών στα σχολεία και χρέωση των ζημιών που κάνουν καταληψίες στους ίδιους και τις οικογένειές τους.

Όπως ήταν αναμενόμενο τα κόμματα της αριστεράς αντέδρασαν αρνητικά στα νέα μέτρα.

Σε χθεσινή ανακοίνωση το τμήμα Παιδείας του ΣΥΡΙΖΑ υπογράμμισε πως "με αποβολές, ποινολόγιο, πλατφόρμες κι επικοινωνιακά μέτρα απαντά ο Κυριάκος Μητσοτάκης στο κοινωνικό κι ευαίσθητο ζήτημα του σχολικού εκφοβισμού, που εντείνεται συνεχώς".

Από την πλευρά του ο βουλευτής Ηλείας του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ Μιχάλης Κατρίνης υποστήριξε ότι "η βία των ανηλίκων είναι ένα θέμα οριζόντιο που αφορά κάθε σπίτι, κάθε ελληνική οικογένεια, και έχει φτάσει στα όρια του ανεξέλεγκτου".

Ο ίδιος τόνισε πως χρειάζεται ένα αυστηρό πλαίσιο, αλλά παράλληλα και η ανίχνευση περιστατικών σχολικής βίας από εκπαιδευτικούς, ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς.

Η αρνητικές αντιδράσεις δεν είναι τυχαίες. Για την κατάσταση στην παιδεία φέρουν σημαντικές ευθύνες τα φαινόμενα ασυδοσίας που είχαν ως συνέπεια τα αντιαυταρχικά φληναφήματα της νέας αριστεράς των κινημάτων της δεκαετία του ’60 και ’70.

Τα σοβιετικά καθεστώτα κατά την περίοδο του ψυχρού πολέμου αν και  στο εσωτερικό τους ήταν απολύτως αυταρχικά στο εξωτερικό υποστήριζαν τα κινήματα που είχαν υιοθετήσει αυτές τις αντιλήψεις. Τούτο γιατί επεδίωκαν την εσωτερική διάλυση και αποδυνάμωση της Δύσης.

Ήπια τα μέτρα

Η παιδεία είναι ένα χωράφι που σπέρνεις σήμερα για να θερίσεις μετά από 20-30 χρόνια. Σήμερα πληρώνουμε αυτά που σπείραμε ως χώρα στα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης.

Στο ίδιο μήκος κύματος  και τα μέτρα για την καταπολέμηση του bullying στα σχολεία είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Το σχολείο πρέπει να επιστρέψει στο ρόλο του.

Προβληματίζομαι όμως γιατί εκτιμώ πως το πρόβλημα της περιρρέουσας βίας είναι πολυπλοκότερο και έχει πολλές ρίζες. Ξεκινά από τη σύγχρονη οικογένεια, αφορά του εκπαιδευτικούς και ακουμπάει την αστυνομία και τη δικαιοσύνη.

Ο υπερπροστατευτισμός και η αδιαφορία είναι το εκρηκτικό μείγμα του τρόπου με τον οποίο οι σύγχρονοι γονείς μεγαλώνουν τα παιδιά τους. Μέσα από αυτόν το μείγμα φυτρώνουν οι θύτες και τα θύματα.

Η κατάληψη της δημόσιας παιδείας από το αντιαυταρχικό αριστερισμό της δεκαετίας του ’60 και του ’70 δεν έχει βοηθήσει για την εμπέδωση κάποιου είδους πειθαρχίας όπου οι νέοι εκπαιδεύονται πως  οι πράξεις έχουν και συνέπειες. Ο αριστερισμός σε συνδυασμό με τη δημοσιοϋπαλληλική αδιαφορία στη συνέχεια έχουν δημιουργήσει ένα ιδεολογικό και πολιτισμικό "χυλό" που προσβάλει και σαπίζει ότι ακουμπάει.

Οι ιστορίες των μαθητικών καταλήψεων που αφήνουν πίσω ερειπωμένα σχολεία είναι συνηθισμένες καταστάσεις. Πολύ φοβάμαι όμως πως η πλειοψηφία των εκπαιδευτικών αν δεν αδιαφορεί, υποκινεί τις καταλήψεις.

Τα κινητά, όπως και η χρήση των κοινωνικών δικτύων από μικρές ηλικίες, έχουν δημιουργήσει ένα πεδίο επιρροής των νέων χωρίς τα γονικά φίλτρα ή τα φίλτρα που θα έπρεπε να διαμορφώνει το σχολείο.

Οι ερευνητές που έχουν ασχοληθεί με το θέμα έχουν ανακαλύψει και καταγράψει τραγικά φαινόμενα που εν μέρει δικαιολογούν τις συμπεριφορές βίας, ρευστότητας φύλου και θυματοποίησης που εμφανίζουν οι νεότερες γενιές.

Τα μέτρα είναι προς τη σωστή κατεύθυνση αλλά φοβάμαι πως έρχονται αργά και είναι ήπια. Η υποδομή έχει σαπίσει.

kostas.stoupas@capital.gr