Ποιος θα πληρώσει το κόστος;

Του Κώστα Στούπα

Ποιος θα πληρώσει το κόστος;

Κατά τον Βασίλη Κορκίδη, πρόεδρο του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιά, η κίνηση των εισαγωγών containers στο λιμάνι του Πειραιά από την αρχή του έτους μειώθηκε κατά 45%, ενώ των εξαγωγών κατά 14% και της μεταφόρτωσης κατά 20%.

Κατά τον ίδιο, το κόστος μεταφοράς έχει σχεδόν υπερτριπλασιαστεί. Ένα container 40 ποδών π.χ.  που ερχόταν στον Πειραιά με 1.850-1.900 δολάρια, τώρα στοιχίζει περί τα 6.000 δολάρια.

Η "ανταρσία" των Χούθι της Υεμένης με αφορμή την επέμβαση του Ισραήλ στη Γάζα μειώνει δραστικά την κίνηση μέσω της Ερυθράς Θάλασσας και του Σουέζ.

Η κίνηση στη Διώρυγα του Σουέζ έχει μειωθεί κατά περίπου 55%, με τη διέλευση να είναι χαμηλότερη κατά 300 πλοία ανά εβδομάδα και στις δύο κατευθύνσεις από τις αρχές Φεβρουαρίου.  

Το οικονομικό πλήγμα που δέχεται η Αίγυπτος λόγω αυτής της εξέλιξης σε συνδυασμό με τις επιπτώσεις από την άνοδο των τιμών των τροφίμων, δημιουργούν απειλές για τη σταθερότητα του καθεστώτος. Αν προκύψει πρόβλημα στην Αίγυπτο απειλούνται γεωπολιτικές ισορροπίες στην περιοχή και πολλαπλασιάζεται το ενδεχόμενο αύξησης των μεταναστευτικών ροών.

Πέραν αυτού, όμως, για την Ελλάδα και την Ευρώπη ο περίπλους της Αφρικής αυξάνει τον χρόνο και το κόστος μεταφοράς.

Βλέπε: Κλυδωνισμοί στο λιμάνι του Πειραιά από την κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα

Η "ανταρσία" των Χούθι όπως και τα γεγονότα της 7^ης Οκτωβρίου που οδήγησαν στην ισραηλινή απόφαση να εξουδετερώσει τη Χαμάς, αποτελούν κρίκους σε μια αλυσίδα γεωπολιτικής αναδιάταξης και κλιμάκωσης των εντάσεων.

Οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή μαζί με αυτές στην Ουκρανία και την Πανδημία που προηγήθηκε, αλλάζουν ριζικά τα δεδομένα για την ελληνική και παγκόσμια οικονομία.

Το πρώτο σοκ της δεκαετίας που ξεκίνησε το 2020 ήταν η πανδημία, οι έκτακτες συνθήκες της οποίας ανάγκασαν τους δυτικούς να επανασχεδιάσουν τις γραμμές τροφοδοσίας με μεταφορά μέρους της παραγωγής εγγύτερα από την Ασία.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία ανάγκασε την Ευρώπη να σκεφτεί το ενδεχόμενο πως μπορεί να έρθει και η σειρά κάποιων άλλων δυτικών χωρών.  

Για τις ανάγκες του πολέμου στην Ουκρανία αλλά και για τον επανεξοπλισμό πολλών ευρωπαϊκών χωρών γίνονται σημαντικές επενδύσεις αύξησης της παραγωγής της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας.

Εσχάτως, φαίνεται πως έχει προκύψει ενδιαφέρον εξαγοράς για τις χρεοκοπημένες κρατικές αμυντικές βιομηχανίες. Η επιστροφή μέρους της παραγωγής στη Δύση και κατά συνέπεια και την Ελλάδα αυξάνει τη δραστηριότητα κάποιων τομέων. Τούτο δημιουργεί θέσεις εργασίας και νέες πηγές πλούτου.

Από την άλλη πλευρά, αυξάνει το κόστος παραγωγής και άρα και τις τιμές, μειώνοντας την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών.

Από το 2020 έχει ξεκινήσει μια νέα εποχή στην οικονομία της Δύσης. Μια εποχή προστατευτισμού, αυτάρκειας και εσχάτως προσαρμογής των οικονομιών στις ανάγκες ενός πιθανού πολέμου.

Τα τελευταία χρόνια έχει ξεκινήσει λοιπόν μια εποχή που κινείται αντίθετα από τις κατευθύνσεις που δρομολόγησε η επανάσταση της  περιόδου Ρήγκαν-Θάτσερ-Ντενγκ και η κατάρρευση της Σοβιετίας και του Ψυχρού Πολέμου.

Αυτό σημαίνει πως οι οικονομίες θα σταματήσουν να καταβάλουν στο κοινωνικό κράτος και στην ευημερία το μέρισμα της ειρήνης.

Ακόμη βρισκόμαστε στην αρχή.

2) Κερδοσκοπία

Αγαπητέ κύριε  Στούπα,

Σχετικά  με τις  τιμές στα σούπερ μάρκετ, περίπου πριν δύο μήνες ο Σκλαβενίτης στο Αιγάλεω είχε το γιαούρτι κατσικίσιο Ροδόπης 1,20 το Α/Β στο Κηφισό 2,00 και το Α/Β στη γειτονιά  μας (franchise) 1,60, εδώ σίγουρα υπάρχει κερδοσκοπία, καλή η ελεύθερη αγορά αλλά όχι ασυδοσία.

Με εκτίμηση

Κωνσταντίνος Δίκαιος

Απάντηση: Να αγοράζετε από εκεί που πωλούν φθηνότερα.  Με τον τρόπο αυτό θα αναγκάζετε και αυτούς που πωλούν ακριβότερα να κατεβάσουν τις τιμές αν έχουν περιθώριο. Συχνά τα προϊόντα για τα οποία πλησιάζει η ημερομηνία λήξης βγαίνουν σε προσφορές. Συμφέρει καλύτερα να πωληθούν χωρίς κέρδος παρά να επωμιστείς το κόστος επιστροφής.

Επίσης, ενίοτε οι εμπορικές επιχειρήσεις για να προσελκύσουν πελάτες επιλέγουν κάποια προϊόντα τα οποία τα πωλούν με χαμηλό ή και χωρίς καθόλου περιθώριο κέρδους. Κάθε επιχείρηση επιλέγει διαφορετικά προϊόντα τα οποία λειτουργούν ως "κράχτες". Από τις αυξημένες πωλήσεις των υπολοίπων καλύπτουν τη ζημιά της προσφοράς και αποκομίζουν και κέρδος.

Η δύναμη της ελεύθερης αγοράς έγκειται στις διακυμάνσεις των τιμών. Αυτή η δυνατότητα  ελαστικότητας δημιουργεί επάρκεια και ευημερία. Αν κάποια μέρα παρατηρήσετε πως όλες οι τιμές είναι ίδιες και έχει εξαλειφθεί το κίνητρο του κέρδους (κερδοσκοπίας) θα είναι θέμα χρόνου να ακολουθήσουν ελλείψεις και χρεοκοπίες.

kostas.stoupas@capital.gr