Πόσο αντέχει η οικονομία;

Του Κώστα Στούπα 

1) Πόσο αντέχει η οικονομία;

Αν υπάρχει ένα ερώτημα που πλανάται πάνω από την ελληνική οικονομία αυτό αφορά το, για πόσο αυτή θα συνεχίσει να διαφοροποιείται θετικά από το διεθνές κλίμα. Όλοι  αναμένουν πως η παγκόσμια οικονομία σύντομα θα  συντριβεί σε μια ύφεση αλλά  όλο συνεχίζει να κινείται μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας.

Αναλυτικά, βάσει των οριστικών στοιχείων το 2023 η Ελλάδα παρουσίασε πρωτογενές πλεόνασμα 3,9 δισ. ευρώ έναντι στόχου για πρωτογενές έλλειμμα 851 εκατ. ευρώ. Τον χρόνο που πέρασε η ανάπτυξη υπολογίζεται σε 2,2% και οι προβλέψεις της Κομισιόν για το 2024 και 2025 είναι περί το 2,3%. Το 2023 οι οικονομίες της ΕΕ κατά μέσο όρο παρουσίασαν ανάπτυξη 0,5%.

Στον αντίποδα των καλών επιδόσεων της ελληνικής οικονομίας το 2023 αναδύθηκαν και κάποια ανησυχητικά σημάδια. Οι άμεσες ξένες επενδύσεις μειώθηκαν κατά 40% από 7,5 δισ. σε 4,5 δισ. ευρώ. Το δεύτερο ανησυχητικό σημάδι είναι η παραμονή του εμπορικού ελλείμματος σε υψηλά επίπεδα.

Τα στοιχεία αυτά αν δεν διορθωθούν βάζουν το καλό σενάριο σε κίνδυνο.

Ένα παράδοξο στα στοιχεία των οικονομιών της Ευρώπης είναι πως οι χώρες του νότου το 2023 παρουσιάζουν πολύ δυναμικότερα στοιχεία ανάπτυξης από αυτές του βορρά.

Τούτο πρέπει να μας ωθήσει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί. Οι οικονομίες του Νότου έχουν σημαντικά μεγαλύτερη έκθεση σε οικονομικές δραστηριότητες που αφορούν τον τουρισμό και την ψυχαγωγία.

Η πανδημική περίοδος άλλαξε αρκετά δεδομένα στον τρόπο που ζούμε και σκεφτόμαστε. Ο διετής σχεδόν εγκλεισμός, μεταπανδημικά οδήγησε σε μια έξαρση των δαπανών που αφορούν τα ταξίδια και τη διασκέδαση. Τούτο δεν μπορεί να διαρκέσει για πάντα. Ιδίως αν οι οικονομίες του βορρά κυλήσουν σε ύφεση.

Τα τελευταία στοιχεία για τη γερμανική οικονομία, την άλλοτε ατμομηχανή της Ευρώπης, είναι αποκαρδιωτικά.

Η κυβέρνηση του Βερολίνου την περασμένη εβδομάδα μείωσε την πρόβλεψή της για την ανάπτυξη για το 2024 σε μόλις 0,2%, μετά από συρρίκνωση 0,3% το 2023.

Σύμφωνα με το Bloomberg η εξαρτώμενη από τις εξαγωγές οικονομία υποφέρει από την αδύναμη εξωτερική ζήτηση, τα υψηλά επιτόκια, την απώλεια ρωσικού ενεργειακού εφοδιασμού και τις γεωπολιτικές εντάσεις.

Οι διαφωνίες μέσα στον τρικομματικό συνασπισμό του καγκελαρίου Όλαφ Σολτς και μια δικαστική απόφαση που διαταράσσει τα σχέδια δαπανών του έχουν εντείνει την αβεβαιότητα.

Το θετικό κλίμα στην ελληνική οικονομία θα μπορούσε να διαταραχτεί και να ανατραπεί από επιδείνωση του διεθνούς και ευρωπαϊκού οικονομικού κλίματος.

Επίσης, δεν πρέπει να παραβλέπουμε πως τις τελευταίες εβδομάδες τα χρηματιστήρια τόσο στις ΗΠΑ όσο και την Ευρώπη γράφουν το ένα ιστορικό υψηλό μετά το άλλο.

Η άνοδος των τιμών των μετοχών δημιουργεί το αίσθημα του πλούτου "wealth effect" το οποίο αυξάνει τις καταναλωτικές δαπάνες και την αισιοδοξία. Οι αγορές όμως έχουν ανέβει πολύ. Αυτό μάλλον δεν μπορεί να συνεχιστεί επ’ αόριστον...

2) Γύρω γύρω όλοι, στη μέση ο Μανώλης

Προχθές το μεσημέρι βρέθηκα στη μεσαία λωρίδα της καθόδου της εθνικής οδού στο ύψος της Φιλαδέλφειας.

Στην αριστερή λωρίδα προχωρούσαν σαν σε παρέλαση γύρω στα 50 τρακτέρ (μάρκας αλλοδαπής προελεύσεως) με ελληνικές σημαίες.

Τα εν λόγω τρακτέρ ήταν θηριώδη. Ο όγκος τους μου έφερε στα μάτια μου τα τανκς λέοπαρντ.

Με το μυαλό μου τα κοστολόγησα  γύρω στις 100.000-130.000 ευρώ το ένα. Μπορεί να κάνω λάθος. Δεν το έψαξα παραπάνω.

Στη δεξιά λωρίδα προχωρούσε ένα τεράστιο ΙΧ όχημα SUV  (μάρκας αλλοδαπής προελεύσεως) με κόστος γύρω στις 80.000 ευρώ και ο οδηγός του κορνάριζε συνεχόμενα και οδηγούσε με το δεξί χέρι, διότι το αριστερό του χέρι ήταν υψωμένο εκτός του παραθύρου σε σχήμα γροθιάς, προς υποστήριξη των οδηγών των τρακτέρ.

Κι εγώ, έπειτα από 37 συναπτά χρόνια  εργασίας στον ιδιωτικό τομέα με αρκετά καλό μισθό οδηγούσα στη μεσαία λωρίδα ένα όχημα που το είχα αγοράσει πριν 18 χρόνια αξίας 15.000 ευρώ.

Γύρω γύρω όλοι στη μέση ο Μανώλης.

Με εκτίμηση.

ΓΤ

kostas.stoupas@capital.gr