Ας προετοιμαστούμε για ανατροπές

Του Κώστα Στούπα 

Ας προετοιμαστούμε για ανατροπές

Το 2024 σχεδόν 2 δισεκατομμύρια άνθρωποι σε περισσότερες από 70 χώρες θα κατευθυνθούν στις κάλπες. Εκλογές  θα γίνουν στη Βρετανία, το Μπαγκλαντές, την Ινδία, την Ινδονησία, τις ΗΠΑ, την Ταϊβάν κλπ.

Σύμφωνα με μια πρόσφατη έρευνα του Economist πάνω από το μισό πληθυσμό του πλανήτη ζει σε χώρες που γίνουν εκλογές το 2024.

Βλέπε: 2024 will be stressful for those who care about liberal democracy

Το 2024 αναδύεται λοιπόν σαν μια χρονιά εκλογών τα αποτελέσματα των οποίων, σε κάποιες περιπτώσεις, μπορεί να δρομολογήσουν εξελίξεις και ανατροπές στο διεθνές σκηνικό.  

Μακράν, η πλέον σημαντική αναμέτρηση είναι αυτή που αφορά τις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι ΗΠΑ παραμένουν βαθιά πολωμένες και διχασμένες μεταξύ δυο άκρων που συνεχίζουν να ενισχύονται σε βάρος των μετριοπαθών.

Ο άνθρωπος που δεν αναγνώρισε το αποτέλεσμα των προηγούμενων εκλογών και ενέχεται στην ώθηση ενός όχλου να καταλάβει το Κογκρέσο προκειμένου να μην επικυρώσει το εκλογικό αποτέλεσμα, είναι ξανά υποψήφιος και επικρατέστερος για επανεκλογή στην προεδρία της ισχυρότερης των δημοκρατιών.

Η επανεκλογή Τραμπ ενδέχεται να σημαίνει εγκατάλειψη της Ουκρανίας στα νύχια της Ρωσίας. Αν η Ρωσία κερδίσει την Ουκρανία, κάποια άλλη χώρα της Ανατολικής Ευρώπης θα έχει σειρά.

Πολλοί ανησυχούν πως με την επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ οι ΗΠΑ θα απομακρυνθούν από το στρατόπεδο των δημοκρατιών και θα επιδοθούν σε ευκαιριακές σχέσεις με ολιγαρχίες όπως η Ρωσία και η Τουρκία τους αυταρχικούς ηγέτες των οποίων θαυμάζει ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ.

Αν συμβεί κάτι τέτοιο οι χώρες της Ε.Ε. θα πρέπει να αυξήσουν κατακόρυφα τις αμυντικές δαπάνες και να φροντίσουν την ικανότητα πυρηνικής αποτροπής. Αυτό θα απαιτήσει χρόνο αλλά κυρίως τεράστια αναδιάταξη των δαπανών και των οικονομιών. Κάτι τέτοιο θα τινάξει στον αέρα τους κρατικούς προϋπολογισμούς, τις δαπάνες των κρατών προνοίας και τα πλούσια συνταξιοδοτικά συστήματα.

Τούτα δύσκολα θα περάσουν χωρίς κοινωνικές εντάσεις και πολιτικές ανατροπές.

Το αποτέλεσμα των εκλογών στην Ταϊβάν έχει επίσης ιδιαίτερη σημασία, καθώς τα τρία μεγαλύτερα κόμματα διαφοροποιούνται ως προς την αντιμετώπιση της κινέζικης απειλής για προσάρτηση.  

Το 2024 θα είναι ακόμη μια χρονιά κατά την οποία Ρωσία, Τουρκία, Κίνα κλπ θα συνεχίσουν την περικύκλωση της Ευρώπης από την Ουκρανία, την Αρμενία, τη Μέση Ανατολή μέχρι τη Βόρεια Αφρική.

Έχουμε εισέλθει σε περίοδο κλιμάκωσης των γεωπολιτικών εντάσεων. Οι διεθνείς  συγκρούσεις δεν αποτελούν κάποιο καινούργιο φαινόμενο. Πάντα κάποιες βρίσκονται σε εξέλιξη.

Σε αυτό που διαφέρει η τωρινή περίοδος, η οποία  θυμίζει την περίοδο πριν τον τελευταίο πόλεμο, είναι πως πίσω από αυτές φαίνεται να υπάρχει κάποιο κοινό σχέδιο ανατροπής των ευρύτερων μεταψυχροπολεμικών  διεθνών ισορροπιών.  

Ο βασικός στόχος είναι η αποδυνάμωση της επιρροής των δυτικών δημοκρατιών και της ευημερίας τους.

Τα απολυταρχικά καθεστώτα προσπαθούν να αποδείξουν πως μπορούν να εξασφαλίσουν μεγαλύτερη και σταθερότερη οικονομική ευημερία στους υπηκόους τους απ΄ ό,τι οι δημοκρατίες στους πολίτες τους.

Προσπαθούν επίσης με τις μεταναστευτικές πιέσεις,  τον δικαιωματικό εξτρεμισμό και τις παρεμβάσεις στις εκλογές μέσω κοινωνικών δικτύων να αποδείξουν το αδιέξοδο των ανοιχτών κοινωνιών της φιλελεύθερης Δύσης.

Το 2024 έχει όλες τις προϋποθέσεις να εξελιχθεί σε μια κρίσιμη και καθοριστική χρονιά γι’ αυτές τις εξελίξεις. Μια χρονιά η οποία θα καθορίσει τις επόμενες.

kostas.stoupas@capital.gr