Χρωστάμε ή μας χρωστάει η Ελλάδα;

Του Κώστα Στούπα 

1) Χρωστάμε ή μας χρωστάει η Ελλάδα;

Αλήθεια αποτελεί τύχη ή ατυχία να γεννηθεί, να μεγαλώσει και να ζει κάποιος στην Ελλάδα;

Υπάρχουν αρκετοί που το θεωρούν απίθανη τύχη για λόγους ίσως που δεν έχουν να κάνουν με την πραγματικότητα, αλλά και αυτοί που το θεωρούν ατυχία για επίσης παρόμοιους λόγους. Πάντα υπάρχουν άνθρωποι που περνούν την τύχη τους για ατυχία και τo αντίστροφο.

Κάθε φορά που τίθεται αυτό το ερώτημα, θυμάμαι μια συζήτηση ενός παλιού μου φίλου με κάποιον με "εθνομηδενιστική" προσέγγιση, ο οποίος είχε γεννηθεί σε κάποιο χωριό της Ελλάδας κοντά στα σύνορα με την Αλβανία και είχε μεγαλώσει και διαβιούσε  στην Αθήνα...

"Αν, κατά τύχη, είχες γεννηθεί μερικά χιλιόμετρα βορειότερα, θα είχες εντελώς διαφορετική γνώμη... Πολύ εύκολα όταν όριζαν τα σύνορα μεταξύ των δυο χωρών, θα μπορούσαν να είχαν αποφασίσει σε κάποια περιοχή η γραμμή να κινηθεί βορειότερα ή νοτιότερα με αντάλλαγμα κάτι αντίστοιχο σε κάποια άλλη... "του είχε πει. Μου είχε κάνει ιδιαίτερη εντύπωση αυτή η διατύπωση καθώς ήταν λίγα χρόνια μετά τη χαλάρωση των περιορισμών εξόδου από τη γείτονα...

Οι γεννηθέντες εκτός Ελλάδας, Έλληνες στην καταγωγή, στη συγκεκριμένη περίπτωση θα αξιολογούσαν εντελώς διαφορετικά την τύχη τους σε σχέση με πολλούς εντός Ελλάδας που νιώθουν πως η χώρα τους χρωστάει...

Δεν μπορούμε να αξιολογήσουμε την απάντηση με βάση υποκειμενικά στοιχεία αλλά μπορούμε να βγάλουμε μερικά συμπεράσματα με κάποιες αντικειμενικές παρατηρήσεις.

Η Ελλάδα δεν είναι από τις πλουσιότερες και ισχυρότερες χώρες αλλά ούτε από τις φτωχότερες και σίγουρα δεν προσφέρει τόσες ευκαιρίες για μόρφωση και εργασία που προσφέρουν άλλες χώρες της Ευρώπης.

Η  Ελλάδα είναι μια χώρα που βρίσκεται (με βάση την κατάταξη του 2022)  στην 47^η θέση με βάση το κατά κεφαλήν εισόδημα, στο ίδιο επίπεδο περίπου με τη Σλοβακία και το Τρινιδάδ Τομπάκο...

Θα μπορούσε να είναι σε καλύτερη, αλλά σε εμάς οφείλεται αυτό και κυρίως σε όσους με κριτήριο κάποιο ανύπαρκτο τέλειο, δεν συμμερίζονται τις προσπάθειες για κάποια μικρά έστω βήματα.

Πριν 20-30 χρόνια η Ελλάδα ήταν σε υψηλότερη θέση στην κατάταξη, αλλά τα τελευταία χρόνια οι περισσότερες από τις κατεστραμμένες από την κομμουνιστική λαίλαπα χώρες της Αν. Ευρώπης την έχουν ξεπεράσει...

Η Ελλάδα όμως είναι μια χώρα το επίπεδο υλικής διαβίωσης της οποίας ζηλεύουν οι περισσότεροι από τα 8 δισεκατομμύρια των κατοίκων του πλανήτη. Πολλοί από αυτούς θα διακινδύνευαν να διασχίσουν χιλιάδες χιλιόμετρα ή να θαλασσοπνιγούν προκειμένου να εργαστούν και να ζήσουν στην Ελλάδα. Αρκετοί το κάνουν ήδη...

Ο αριθμός αυτός αναμένεται να αυξηθεί τα επόμενα χρόνια.

Πράγματα όπως το χάος και οι ουρές στις εφημερίες των δημόσιων νοσοκομείων που για μας φαίνεται αδιανόητο και ντροπιαστικό, για την πλειοψηφία των κατοίκων του πλανήτη που δεν έχουν εύκολη πρόσβαση σε ένα γιατρό, ένα νοσοκομειακό κρεββάτι και τα φάρμακα, μοιάζει με παράδεισο...

Θυμάμαι πριν μερικά χρόνια μια αναγνώστρια της στήλης που δίδασκε στο Ηνωμένο Βασίλειο που μου έλεγε πως κάθε ένα-δυο χρόνια έρχεται στην Ελλάδα για να πραγματοποιήσει στο δημόσιο σύστημα υγείας τις διαγνωστικές εξετάσεις εντελώς δωρεάν, γιατί στη χώρα που εργαζόταν και ζούσε ήταν πανάκριβες... Έχοντας κλείσει τα ραντεβού μερικούς μήνες νωρίτερα ως ασφαλισμένη στον ΟΓΑ, όπου ασφαλίζονταν αυτόματα όλοι οι ανασφάλιστοι, την συνέφερε να έρχεται στην Ελλάδα για μερικές  μέρες να κάνει τις εξετάσεις.

Κάτι ανάλογο ισχύει και για τη δημόσια παιδεία όπου κάποιοι "λουδίτες" της αριστεράς ακόμη αντιστέκονται στην αξιολόγηση ή την αστυνόμευση...

Το ελληνικό διαβατήριο, ως ένα από τα διαβατήρια της Ε.Ε. είναι ένα από τα ισχυρότερα στο κόσμο. Τούτο σημαίνει πως όποιος γεννηθεί στην Ελλάδα μπορεί εύκολα να επιλέξει να σπουδάσει ή να εργαστεί και να ζήσει στις περισσότερες από τις πλούσιες και προηγμένες χώρες του πλανήτη. Λίγοι αντιλαμβάνονται πόσο σημαντικό είναι αυτό.

Οι Έλληνες δεν χρειάζεται να εισέλθουν παράνομα στην Ευρώπη για σπουδές ή εργασία. Στα πανεπιστήμια της Ευρώπης υπάρχει πλήθος φοιτητών από χώρες εκτός της Ε.Ε. Όλοι αυτοί όμως καταβάλουν υπέρογκα δίδακτρα, κάτι που δεν ισχύει για τους ντόπιους και τους φοιτητές χωρών της Ε.Ε.

Επιπλέον, κατά τακτά διαστήματα θα πρέπει να ανανεώνουν τη φοιτητική άδεια παραμονής και αν χρειαστεί δεν μπορούν να εργαστούν όπως οι φοιτητές από χώρες της Ε.Ε.

Τούτο όμως έχει και συνέπειες. Τα  τελευταία χρόνια πολλοί  Έλληνες υψηλής ειδίκευσης  φεύγουν εύκολα στο εξωτερικό για εργασία. Τούτο δεν αφορά άτομα που έχουν σπουδάσει στο εξωτερικό αλλά και απόφοιτους ελληνικών πανεπιστημίων.

Η αλήθεια είναι πως οι νέοι με δυνατότητες και εφόδια νιώθουν εγκλωβισμένοι σε μια χώρα που η πλειοψηφία αγωνιά να βολευτεί στο δημόσιο και θεωρεί την πρόωρη συνταξιοδότηση επαγγελματική επιτυχία. Οι "βολεμένοι" δυσανασχετούν με τους "φυγάδες" γιατί χάνουν πελάτες για εκμετάλλευση μέσω φόρων και εισφορών...

Από την άλλη πλευρά αυξάνεται ο αριθμός των μεταναστών χαμηλής ειδίκευσης στην Ελλάδα. Τούτο δημιουργεί υπερπροσφορά υπηρεσιών χαμηλής ειδίκευσης, γεγονός που πλήττει τους Έλληνες εργαζόμενους αυτής της κατηγορίας...

Η κατάσταση αυτή, επίσης αποδυναμώνει τις αναπτυξιακές προοπτικές της χώρας αφού οι εργαζόμενοι υψηλής ειδίκευσης που θέλουν να εργαστούν στη χώρα είναι λίγοι και οι επιχειρήσεις δεν βρίσκουν τα στελέχη που χρειάζονται.

Είναι γνωστό πως κατά την περασμένη δεκαετία της κρίσης έφυγαν από την Ελλάδα περί τις 400 με 500 χιλιάδες υψηλής ειδίκευσης νέοι. Από αυτούς δεν έχουν επιστρέψει παρά 4-5 χιλιάδες. Τούτο αποτελεί το μεγαλύτερο πλήγμα που έχει δεχτεί η χώρα μας.

Το ερώτημα είναι αν η Ελλάδα με αυτούς τους δημογραφικούς δείκτες και τα κίνητρα φυγής των υψηλής ειδίκευσης Ελλήνων θα μπορέσει να παραμείνει μια ελκυστική χώρα για να ζει κάποιος και στο μέλλον...

Πιστεύω πως η φυγή των ικανότερων αποτελεί τη μεγαλύτερη αποτυχία του μεταπολιτευτικού πολιτικού συστήματος και της κίνησης του πολιτικού εκκρεμούς προς τα αριστερά.  Τούτο δεν σημαίνει πως η δεξιά εμφορείται από τα ιδανικά της αξιοκρατίας και του ανταγωνισμού. "Πάρε το ένα και βάρα το άλλο", είναι.

Η υστέρηση της χώρα έχει να κάνει με βαθύτερα πολιτισμικά και γεωγραφικά κριτήρια που ξεπερνούν τη γεωγραφία της αριστεράς και της δεξιάς...

Η πορεία προς δυσμάς, προς τον κόσμο των ανεπτυγμένων κοινωνιών, τα τελευταία 200 χρόνια, αργά αλλά σταθερά βελτιώνει την κατάσταση.

2) Περί δεύτερου πειράματος σύμφωνα με τον A. Einstein

Αγαπητέ κε Στούπα,

Διαβάζω με προσοχή αυτά που γράφετε περί του πολιτευόμενου και επαναλαμβανόμενου Αλέξη, αναδιανομής πλούτου κλπ. Ουδείς σώφρων άνθρωπος δεν θα αμφισβητούσε το γεγονός ότι η μεσαία τάξη της χώρας δεν επλήγη τόσο πολύ οικονομικά όσο επί διακυβέρνησης Σύριζα. Τα νούμερα είναι αμείλικτα και δεν ψεύδονται. Η μεσαία τάξη είναι η ραχοκοκαλιά μίας οικονομίας αφού ένα ποσοστό παραγωγής του ΑΕΠ άνω του 60% παράγεται από αυτήν, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά σε πολλές χώρες του πλανήτη. Για αυτό οι κυβερνήσεις των χωρών με καλή διακυβέρνηση δίνουν ιδιαίτερη σημασία σε αυτό εφαρμόζοντας κατάλληλες οικονομικές και κοινωνικές πολιτικές.

Ο κ. Τσίπρας το αναγνώρισε αυτό πρόσφατα και ζήτησε συγνώμη. Αυτό το διαβάζω σαν υπόσχεση ότι κατάλαβε μάλλον το λάθος της πολιτικής του όταν κυβερνούσε και ότι δεν θα το ξανακάνει, εάν βέβαια του δοθεί η ανέλπιστη χρυσή ευκαιρία. Ο θυμόσοφος λαός όμως γνωρίζει ή πρέπει να γνωρίζει αφού ήδη κάηκε ότι μία δωρεάν συγνώμη δεν αποτελεί εχέγγυο για το μέλλον, ειδικά όταν προέρχεται από πολιτικό του οποίου τα λόγια πρόσφατα και επί μίας τετραετίας απείχαν αποδεδειγμένα πολύ από τις πράξεις. Εγώ για να είμαι λογικός άνθρωπος όταν ακούω τέτοιες έμμεσες υποσχέσεις βάζω το ´δεν´ μπροστά (δηλαδή το ανάποδο) για να είμαι με περισσότερη ασφάλεια πιο κοντά στην αλήθεια. Αυτό μάλιστα μας συμβούλεψε ένας πολύ ευφυής άνθρωπος που όλη του τη ζωή την αφιέρωσε στην ανακάλυψη της αλήθειας:

"Η μεγαλύτερη παράνοια του ανθρώπινου είδους είναι να κάνει το ίδιο πείραμα και να περιμένει διαφορετικό αποτέλεσμα" (A. Einstein).

Με φιλικούς χαιρετισμούς,

Ένας πιστός αναγνώστη σας.

kostas.stoupas@capital.gr