Το επερχόμενο ενεργειακό Βατερλό 3…

Του Κώστα Στούπα

1) Το επερχόμενο  ενεργειακό  Βατερλό 3...

Η κυβέρνηση ανακινεί εκ νέου το ζήτημα της εξερεύνησης κοιτασμάτων υδρογονανθράκων. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός διαμηνύει προς πάσα κατεύθυνση πως η χώρα δεν πρόκειται να αφήσει ανεκμετάλλευτους υπαρκτούς πόρους.

Βλέπε: Κ. Μητσοτάκης: Επιταχύνουμε τις έρευνες σε έξι περιοχές…

Πριν ένα χρόνο περίπου ο Υπουργός των Εξωτερικών Νίκος Δένδιας είχε δηλώσει ευθαρσώς πως η Ελλάδα δεν θα γίνει χώρα παραγωγής υδρογονανθράκων.

"Η Ελλάδα πιστεύει στις ΑΠΕ. Η Ελλάδα δεν πρόκειται να ξεκινήσει να εξορύσσει στο βυθό της θάλασσας της Μεσογείου προκειμένου να βρει φυσικό αέριο και πετρέλαιο για έναν πολύ απλό λόγο.

Χρειαζόμαστε 10 ή 20 χρόνια για να το βρούμε και να το εκμεταλλευτούμε και από πλευράς κόστους θα ήταν πολύ πιο ακριβό σε σύγκριση για παράδειγμα με το πετρέλαιο της Σαουδικής Αραβίας. Οπότε από οικονομικής πλευράς, δεν βλέπω την Ελλάδα να γίνεται πετρελαιοπαραγωγός χώρα..."

Βλέπε: Κλίμα σκεπτικισμού για τις εξορύξεις υδρογονανθράκων

Τώρα τα δεδομένα φαίνεται να έχουν αλλάξει άρδην. Τούτο δεν σημαίνει πως σήμερα λαμβάνουμε τις σωστές αποφάσεις ενώ πριν ένα χρόνο όχι. Η κατάσταση είναι αρκετά περίπλοκη.

Στη στήλη αυτή, λίγους μήνες πριν τις περσινές δηλώσεις του κ. Δένδια στις 12 Φεβρουαρίου του 2021 γράφαμε: "Η εξάρτηση...

H Γερμανία έχει επιλέξει να αντικαταστήσει τις μονάδες παραγωγής ενέργειας από πυρηνικές μονάδες και μονάδες καύσης άνθρακα με μονάδες από φυσικό αέριο.

Για αυτό προχώρησε και στην κατασκευή του αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου από τη Ρωσία NordStream 2.

Οι εκτεταμένες εισαγωγές φυσικού αερίου όμως φαλκιδεύουν την πολιτική και οικονομική ανεξαρτησία.

Η Γαλλία πρόσφατα ζήτησε από τη Γερμανία, ως απάντηση στη φυλάκιση των αντιπάλων του Πούτιν, να εγκαταλείψει το έργο του αγωγού Nordstream 2.

Η Γερμανία αρνήθηκε, φυσικά...

Η επιδείνωση των συνθηκών της κλιματικής αλλαγής επιταχύνεται τα τελευταία χρόνια και είναι προφανές πως σε παγκόσμιο επίπεδο χρειάζεται ένα σχέδιο μείωσης των ρύπων.

Ο άναρχος τρόπος επιδότησης πάρκων ανανεώσιμων μορφών ενέργειας όμως χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το τελικό κόστος στον καταναλωτή, μπορεί να μας οδηγήσει σε ολισθηρές ατραπούς.

Η λύση του εισαγόμενου  φυσικού αερίου ενέχει επίσης κινδύνους…"

Βλέπε: To επερχόμενο ενεργειακό Βατερλό….

Οι εξελίξεις βέβαια  επιβεβαιώνουν την προχειρότητα με την οποία σχεδιάστηκε από τη Δύση η ενεργειακή μετάβαση. Ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν αποτελεί παρά μια πτυχή της ενεργειακής κρίσης που βιώνει ο πλανήτης...

Οι τιμές είχαν αρχίσει να ανεβαίνουν από το περασμένο Καλοκαίρι όταν η συγκυριακή  αυξημένη κατανάλωση φυσικού αερίου στην Ευρώπη αποκάλυψε την φθίνουσα παραγωγή λόγω μειωμένων επενδύσεων στην εξερεύνηση και ανάπτυξη νέων κοιτασμάτων.

Καθώς η Δύση επιτάχυνε τα σχέδια της ενεργειακής μετάβασης στις ΑΠΕ, οι εταιρείες ακύρωναν τις μελλοντικές επενδύσεις επειδή ο κίνδυνος να μην προλάβουν να αποσβέσουν ποτέ το κόστος τους αυξανόταν. 

Ένα νέο κοίτασμα υδρογονανθράκων χρειάζεται μερικά χρόνια μέχρι να εντοπιστεί και να αξιολογηθεί αν είναι εκμεταλλεύσιμο. Από την ώρα που θα αξιολογηθεί ως εκμεταλλεύσιμο χρειάζεται 5-6 χρόνια μέχρι να αρχίσει να παράγει.

Κατά συνέπεια αν ξεκινήσουμε σήμερα να εξερευνούμε για νέα κοιτάσματα, ακόμη και αν τα βρούμε, αυτά θα αρχίσουν να παράγουν μετά το 2030. 

Αν το 2030 το 50% της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος παράγεται από ΑΠΕ και το ένα τρίτο των αυτοκινήτων που κυκλοφορούν είναι ηλεκτρικά ή έστω υβριδικά η κατανάλωση πετρελαίου και φυσικού αερίου θα έχει μειωθεί δραστικά.

Κατά συνέπεια οι επενδύσεις στην εξερεύνηση και ανάπτυξη νέων κοιτασμάτων μπορεί να προκαλέσει μεγαλύτερη ζημιά παρά όφελος.

Προκειμένου να αποκλειστεί η πιθανότητα της ζημιάς θα πρέπει να υπάρξει μια ρεαλιστική επαναπροσέγγιση του ζητήματος της ενεργειακής μετάβασης.

Το ζήτημα του επανασχεδιασμού της ενεργειακής μετάβασης και της επάρκειας και εύκολης πρόσβασης στις πρώτες ύλες που αυτή συνεπάγεται, δεν είναι ζήτημα για το οποίο μπορεί να αποφασίσει μόνο η Ελλάδα. Η Ελλάδα είναι η τελευταία τρύπα της φλογέρας...

Είναι ζήτημα της Δύσης συνολικότερα, η οποία μέχρι τώρα  δεν το έχει χειριστεί σωστά.

Αυτό που μπορεί να κάνει η Ελλάδα είναι να φροντίσει για την επαρκή διασπορά των ενεργειακών της πηγών.

α) Αν υπάρχουν εταιρείες που θεωρούν πως μπορεί να ανακαλύψουν και εξορύξουν υδρογονάνθρακες στην Ελλάδα να τους εξασφαλιστούν οι προϋποθέσεις να το κάνουν τάχιστα. Αυτές θα ρισκάρουν κεφάλαια. Αν όλα πάνε καλά αυτές θα κερδίσουν και η Ελλάδα θα εισπράξει δικαιώματα, θέσεις εργασίας και φόρους... Αν πάνε άσχημα οι επενδυτές δεν θα αποσβέσουν τις επενδύσεις τους ποτέ.

β) Η Ελλάδα θα πρέπει να επιταχύνει τις επενδύσεις στις ΑΠΕ. Οι τοπικές κοινωνίες θα πρέπει να σοβαρευτούν και να καταλάβουν πως χωρίς ανεμογεννήτριες σε κάποια βουνά δεν υπάρχει επάρκεια και χαμηλές τιμές ρεύματος. Ανεμογεννήτριες και φωτοβολταϊκά χωρίς επενδύσεις στην αποθήκευση ενέργειας η οποία εξασφαλίζει τη σταθερότητα του συστήματος είναι δώρον άδωρον. Οι επενδύσεις αυτές πρέπει να γίνονται παράλληλα.

γ) Στην Ελλάδα θα πρέπει να καταλάβουμε το γελοίον της υπόθεσης όταν δεν επιτρέπουμε τη λειτουργία πυρηνικών μονάδων παραγωγής ενέργειας για λόγους ασφαλείας αλλά εισάγουμε ηλεκτρική ενέργεια από τη Βουλγαρία που έχει πυρηνικές μονάδες και την Τουρκία που κατασκευάζει.

Αν υπάρξει βλάβη μιας μονάδας της Βουλγαρίας κοντά στα ελληνικά σύνορα ή της Τουρκίας, ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες εκείνες τις μέρες (τυχαιότητα) η Ελλάδα μπορεί να υποστεί χειρότερες συνέπειες από τη χώρα που εκμεταλλεύεται την μονάδα. Κατά συνέπεια η Ελλάδα πρέπει να αρχίσει να σχεδιάζει την κάλυψη ενός μέρους των ενεργειακών της πηγών και από πυρηνικές μονάδες.

Μεταξύ μας, μεγαλύτερη εμπιστοσύνη έχω στους Έλληνες σε ό,τι αφορά την τήρηση των αυστηρών κανόνων ασφαλείας παρά τους γείτονες...

Με λίγα λόγια επειδή κανείς δεν γνωρίζει τι θα φέρει το μέλλον πρέπει να φροντίσουμε να είμαστε "μέσα" με όλα τα ενδεχόμενα.

2) Τα πράγματα έδειχναν πού οδηγούνται...

Η στήλη πιστεύει πως οι Γερμανοί έχουν αναπτύξει μια καταπληκτική ικανότητα κάθε 50-100 χρόνια να "αυτοκαταστρέφονται" ως χώρα, εξ αιτίας κάποιων εμμονών τις οποίες αναπτύσσουν ως έθνος.

Στο σημείο αυτό μοιάζουν περισσότερο με τους Ρώσους και τη μεταφυσική τους πίστη και αφοσίωση σε πρόσωπα και ιδέες (όπως το σκιαγραφούν στα έργα τους ο Ντοστογιέφσκι και ο Τολστόι) παρά με πραγματιστές δυτικούς απογόνους του Κάντ.

Στο πλαίσιο αυτό, η λειτουργία του Nord Stream 2 απειλεί να δέσει τη Γερμανία και την Ε.Ε. στο άρμα της ολιγαρχικής Ρωσίας για την οποία τον πλέον επιτυχημένο χαρακτηρισμό έχει διατυπώσει ο πρώην υποψήφιος πρόεδρος και γερουσιαστής των ΗΠΑ Τζον Μακέιν: Η Ρωσία είχε πει είναι ένα βενζινάδικο που ελέγχεται από μια συμμορία που διαθέτει πυρηνικά...

Σύμφωνα με το National Review, o Πούτιν χρησιμοποιεί τους αγωγούς προκειμένου να ασκεί εξωτερική πολιτική.

"Το 2006, η Gazprom διέκοψε τις παροχές φυσικού αερίου στην Ουκρανία για τρεις ημέρες μετά την απόρριψη από το Κίεβο των αιτημάτων του Κρεμλίνου για σημαντική αύξηση της τιμής των εισαγωγών φυσικού αερίου. Η κίνηση αυτή αποσκοπούσε να γονατίσει τα δυτικόφιλα ουκρανικά πολιτικά κόμματα εν όψει των εκλογών της Άνοιξης.

Αργότερα το ίδιο έτος, μια σειρά εκρήξεων στη νότια Ρωσία διέκοψε τις παροχές αερίου στη Γεωργία, στέλνοντας με αυτόν τον τρόπο ένα ισχυρό μήνυμα στον νέο πρόεδρο της χώρας, Μ. Σαακασβίλι, που είχε αρχίσει να εφαρμόζει φιλοδυτικές πολιτικές.

Το 2010, η Gazprom μείωσε τις ροές φυσικού αερίου προς τη Λευκορωσία λόγω της άρνησής της να ενταχθεί σε τελωνειακή ένωση με τη Ρωσία και το Καζακστάν.

Το 2014, ως αντίποινα στην αντίδραση της μειωμένης ρωσικής προσφοράς στην Ουκρανία, η Μόσχα μείωσε τις ροές φυσικού αερίου προς την Αυστρία, την Πολωνία, τη Ρουμανία και τη Σλοβακία.

Πιο πρόσφατα, τον Ιούλιο του 2020, η Ρωσία μηδένισε τις εξαγωγές αργού πετρελαίου στη Λευκορωσία για τρεις ημέρες, προκειμένου να εκβιάσει τον Πρόεδρο Alexander Lukashenko στην αύξηση της οικονομικής ολοκλήρωσης με το Κρεμλίνο…."." Από το άρθρο της στήλης στις 26 Φεβ. 2021.

Βλέπε: Οι Γερμανοί ξανάρχονται και η Ευρώπη αυτοκτονεί...

3) Η απαισιοδοξία των μικρών...

Ο δείκτης των προσδοκιών των μικρών επιχειρήσεων στις ΗΠΑ είναι στο χαμηλότερο σημείο των τριάντα περίπου χρόνων...

kostas.stoupas@capital.gr