Αυτή η δεκαετία θα είναι η χειρότερη...

Του Κώστα Στούπα 

1)Αυτή η δεκαετία θα είναι η χειρότερη…

Ο Μάρτιος του 2022 τελικά αποδεικνύεται πιο δύσκολος από τον Μάρτιο του 2021 ο οποίος αποδείχτηκε πιο δύσκολος από τον Μάρτιο του 2020 τη χρονιά δηλαδή που ξεκίνησε η πανδημία.

Για του λόγου το αληθές αρκεί να κοιτάξει κάποιος την κατάταξη της είδησης του "λοκ-ντάουν" σε μεγάλες επαρχίες της Κίνας...

Η εισβολή στην Ουκρανία και οι κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας θα μπορούσαμε να πούμε πως μοιάζουν με τη σταγόνα που έκανε το ποτήρι να ξεχειλίσει.

Την εβδομάδα που πέρασε ο Πρόεδρος Μακρόν ανέφερε πως: "Ο πόλεμος μεταξύ της Ουκρανίας και της Ρωσίας, δύο από τους κορυφαίους παραγωγούς σιτηρών στον κόσμο, πιθανότατα θα οδηγήσει σε επισιτιστική κρίση τους επόμενους 12-18 μήνες στην Αφρική και τη Μέση Ανατολή...".

Βλέπε: Μακρόν: Ο πόλεμος στην Ουκρανία θα οδηγήσει σε βαθιά επισιτιστική κρίση τους επόμενους 12 -18 μήνες

Φοβάμαι πως τούτο αποτελεί μια μικρή πτυχή του προβλήματος καθώς οι πληθωριστικές πιέσεις είναι ήδη αισθητές και αυξανόμενες και στις πλέον ισχυρές και σταθερές οικονομίες της Δύσης.  

Οι αναταράξεις στις οικονομίες θα δρομολογήσουν σύντομα και πολιτικές αναταράξεις. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως η άνοδος των τιμών των τροφίμων και της ενέργειας στα τέλη της δεκαετίας του 2000-2010 δρομολόγησε την "Αραβική Άνοιξη" που σάρωσε τα καθεστώτα της Βόρειας Αφρικής και της Μέσης Ανατολής. Η ελληνική χρεοκοπία το 2010 και η κατάρρευση των περισσότερων από τις χώρες που ονομάστηκαν PIGS 2-3 χρόνια μετά το διεθνές χρηματοπιστωτικό κραχ,  συνέπεσε και με την εκτόξευση της τιμής του πετρελαίου στα 150 δολάρια το βαρέλι το 2008 και μετά ένα μικρό διάλειμμα το 2009 τη διατήρησή της περί τα 100 δολ. μέχρι το 2015.

Πριν λίγες μέρες ο Yaneer Bar-Yam, πρόεδρος του New England Complex Systems Institute σε δηλώσεις του στο Barron’s προειδοποιούσε πως οι ραγδαίες αυξήσεις στις τιμές των τροφίμων απειλούν τα κοινωνικά συστήματα καθώς αποτελούν τον κύριο παράγοντα των κοινωνικών αναταράξεων που κρύβεται πίσω από ευκαιριακές  πολιτικές αντιπαραθέσεις.

"Ο Δείκτης Τιμών Τροφίμων του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών βρίσκεται σε επίπεδο ρεκόρ, με την κίνησή του να θυμίζει εκείνη που προηγήθηκε της Αραβικής Άνοιξης το 2011", λέει ο Bar-Yam.

"Οι τιμές των τροφίμων ανεβαίνουν τόσο γρήγορα. Οι πιθανότητες κοινωνικής αναταραχής είναι εξαιρετικά υψηλές, ειδικά καθώς το τρέχον σοκ έρχεται μετά από μια πανδημία, λέει ο ίδιος. "Όταν ένας πολύ ισχυρός οδηγός των πραγμάτων αλλάζει γρήγορα, πρέπει να καταλάβουμε ότι το σύστημα γίνεται ασταθές".

Η άνοδος του κόστους και της ενέργειας θα αναγκάσουν τα νοικοκυριά να αναδιαρθρώσουν τις προτεραιότητες των οικογενειακών προϋπολογισμών προς όφελος αυτών που καλύπτουν βασικές ανάγκες.

Χώρες που έχουν εισοδήματα από τον τουρισμό, την ψυχαγωγία κλπ όπως η Ελλάδα θα υποστούν πλήγμα στα έσοδα ενώ οι δαπάνες θα αυξηθούν λόγω των υψηλότερων τιμών.

Οι επιχειρήσεις θα δουν το κόστος παραγωγής να αυξάνεται και λόγω της μείωσης των δαπανών των καταναλωτών θα δυσκολευτούν να μετακυλήσουν το κόστος. Αυτό σημαίνει μείωση της κερδοφορίας ή και ζημιές...

Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς κρατικά ταμεία, τράπεζες, εταιρείες ενέργειας και ύδρευσης θα αυξηθούν...

Το σενάριο οι οικονομίες να μπουν σε ύφεση φέτος δεν πρέπει να αποκλείεται...

Η κατάσταση είναι αρκετά πιο δύσκολη. Αυτή τη στιγμή βλέπουμε μόνο την κορυφή του παγόβουνου. Κανένας δεν ξέρει το μέγεθος που βρίσκεται κάτω από το νερό.

Όπως έχουμε ξαναγράψει αυτή η δεκαετία θα είναι απίθανο να μην αποδειχτεί η χειρότερη που έχουμε ζήσει...

2) Εγώ παραμένω αισιόδοξος 

Αγαπητέ κ. Στούπα,

Ανήκω σε μια γενιά (ετών 38) που τουλάχιστον οι μισοί γνωστοί και φίλοι έφυγαν στο εξωτερικό και βλέπω συνεχώς κάποια κοινά μοτίβα σε μερικούς από αυτούς . Επομένως με αφορμή τη δημοσίευση των δύο μηνυμάτων των φίλων Κ.Σ. στις 14.3.2022 και Ο.Κ. στις 18.03.2022 δεν μπόρεσα να αντισταθώ από το να σας στείλω τη δική μου οπτική.

Το μοτίβο του βγήκα έξω, πέτυχα, θα σας δείξω εγώ

Την εποχή του δημοψηφίσματος πολλοί Έλληνες που είχαν φύγει κάποια χρόνια στο εξωτερικό από την αρχή της κρίσης ή προηγουμένως διέθεταν πλέον κάποιες αποταμιεύσεις στη χώρα εργασίας τους. Αυτή η χώρα είναι κατά 100% δυτική χώρα επομένως και το νόμισμα αποταμίευσης είχε "σκληρή" αξία.

Με έκπληξη λοιπόν ανακάλυψα ότι οι περισσότεροι από αυτούς επιθυμούσαν την επιστροφή της χώρας στη δραχμή! Και δεν υπήρχε ιδεολογικός λόγος, παρά μόνο ιδιοτελής, για να αγοράσουν "μπιτ παρά" υποδομές στην Ελλάδα. Χαρακτηριστικά μισθωτοί με μια δεκαετία στην Ελβετία ήθελαν να αγοράσουν ξενοδοχείο σε πολύ τουριστικό νησί στο 10% της αξίας, όταν θα πηγαίναμε στη δραχμή.

Την ίδια στιγμή που εμείς αγωνιούσαμε για το μέλλον της Ελλάδας, αυτοί κήρυτταν τον ανένδοτο στα facebook από το εξωτερικό και πίεζαν όλους τους συγγενείς τους να ψηφίσουν Όχι.

Σήμερα τους ενοχλεί το 40% της φορολογίας και λένε ότι στην Καμπότζη είναι καλύτερα. Στην Καμπότζη του μέσου εισοδήματος 1.500 δολαρίων τον χρόνο είναι καλύτερα μόνο αν θέλεις να οδηγείς το ακριβό σου αυτοκίνητο (με ανοιχτό παράθυρο για να σε βλέπουν) σε μια χώρα που οι περισσότεροι παλεύουν για ένα κομμάτι ψωμί και να σε υπηρετούν.

Αν αυτή είναι η Ελλάδα που επιθυμούν κάποιοι για να επιστρέψουν, ευχαριστούμε αλλά δεν θα πάρουμε.

Το μοτίβο του δεν έφταιγα εγώ, έφταιγε η χώρα

Δύο μέτρα και δύο σταθμά στην προσέγγιση και στην οπτική.

Στην Ελλάδα το να δουλέψεις άλλες δύο ώρες σε ώρα αιχμής είναι εκμετάλλευση. Στο εξωτερικό το να είσαι όρθιος συνεχόμενα 8 ώρες και να επιτρέπεται να καθίσεις μόνο 15’ είναι job description.

Στην Ελλάδα το να παίρνεις 800 καθαρά στην επαρχία είναι πολύ λίγα. Στο εξωτερικό το να παίρνεις 2.000 αλλά να μένεις στο ίδιο σπίτι με άλλους 2 και κοινό μπάνιο είναι επιτυχία.

Στην Ελλάδα υποστηρικτής του ανορθολογικού Σύριζα και του Όχι, στο εξωτερικό στύβεις το μυαλό σου για να γίνεις καλύτερος επαγγελματίας και άνθρωπος.

Και σε όλα τα παραπάνω φυσικά δεν φταις εσύ αλλά η άτιμη η χώρα. Γιατί πρέπει να φύγει κάποιος στο εξωτερικό για να αλλάξει ο διακόπτης; Αν οι ίδιοι άνθρωποι είχαν την ίδια θετική προσέγγιση και επαγγελματισμό στην Ελλάδα δε θα έβρισκαν τον δρόμο τους;

Γνωρίζουν οι αναγνώστες κάποιο σωστό επαγγελματία σε οποιοδήποτε επάγγελμα, από ψυκτικός μέχρι λογιστής που δεν πέτυχε στην Ελλάδα; Για να μην πιάσω τα επαγγέλματα πληροφορικής που αυτή τη στιγμή υπάρχει κοσμογονία στη χώρα μας.

Γιατί μένουμε Ελλάδα

Ρωτάει ο φίλος γιατί μένετε στην Ελλάδα; Για πολλούς λόγους που αξίζουν ένα νέο κείμενο, αλλά στο παρόν θα μείνω στον κυριότερο: για τον πατριωτικό λόγο. Ποιος θα έδινε τη μάχη της Ευρώπης, της ανάδειξης του Κυριάκου και του αντί-ΣΥΡΙΖΑ μετώπου αν φεύγαμε όλοι;

Στο διά ταύτα ναι υπάρχουν πολλά προβλήματα και είναι δύσκολο να γίνουν σαρωτικές αλλαγές όσο ψηφίζουν οι προηγούμενες γενιές που μάθανε αλλιώς. Όμως ήδη φαίνεται και κάνουμε άλματα για να αλλάξουμε τη χώρα. Στήλες σαν την παρούσα βοηθούν στην αλλαγή της νοοτροπίας (για αυτό και έχουν πολεμηθεί ακραία από τις ομάδες του ανορθολογισμού).

Εγώ παραμένω αισιόδοξος ότι η γενιά των millennials θα κάνουμε την Ελλάδα μια κανονική Ευρωπαϊκή χώρα.

Φίλοι μου του εξωτερικού, με ή χωρίς εσάς.

Φιλικά.

(Παρακαλώ να μη δημοσιευθεί το όνομα μου)

kostas.stoupas@capital.gr