Περιμένοντας την έκρηξη μετά την πανδημία...

Του Κώστα Στούπα

1) Περιμένοντας την  έκρηξη μετά την πανδημία...

Παρά το γεγονός πως η πανδημία συνεχίζει να υποχωρεί με αργούς ρυθμούς στην Ελλάδα λόγω της χαλάρωσης των μέτρων αποστασιοποίησης, τις επόμενες 2-3 εβδομάδες η αποκλιμάκωση αναμένεται να επιταχυνθεί και το θέμα να αποσυρθεί από τα δελτία ειδήσεων και το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης.

Η αυξημένη ζήτηση μετά από πολύμηνο "κλείδωμα" της αγοράς σε συνδυασμό με την αποδιοργάνωση των εφοδιαστικών αλυσίδων έχει δημιουργήσει ελλείψεις οι οποίες αρχίζουν να γίνονται αισθητές στην αγορά (αυτό δεν συμβαίνει μόνο στην Ελλάδα). Καλό είναι λοιπόν τούτο να το έχουν υπόψη τους οι καταναλωτές τους επόμενους μήνες αλλά και οι επιχειρηματίες που ετοιμάζονται να καλύψουν τη ζήτηση το καλοκαίρι χωρίς να έχουν εξασφαλίσει την ομαλή ροή των απαραίτητων προμηθειών...

Κάτι ακόμη που βαίνει κλιμακούμενο στην Οικονομία και την Κοινωνία είναι η αισιοδοξία πως ακολουθεί μακρά περίοδος δυναμικής ανάπτυξης η οποία θα αποκαταστήσει ένα σημαντικό μέρος της χαμένης ευημερίας των τελευταίων ετών.

Οι περισσότερες εκτιμήσεις για την πορεία της ελληνικής οικονομίας βελτιώνονται με γεωμετρική πρόοδο. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρόσφατα αναθεώρησε την πρόβλεψη για τον ρυθμό ανάπτυξης της Ελλάδας το 2021, ανεβάζοντας τον πήχη από το 3,5% του ΑΕΠ που προέβλεπε τον περασμένο Φεβρουάριο, στο 4,1%.

Ο ΟΟΣΑ ανέβασε επίσης τις εκτιμήσεις για το ’21 από το 0,9% του ΑΕΠ τον περασμένο Δεκέμβριο στο 3,8% του ΑΕΠ. Η διαφορά αυτή προκύπτει από την ταχύτερη του αναμενομένου ενεργοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης τα πρώτα κονδύλια από το οποίο αναμένονται λίαν προσεχώς...

Ο μοναδικός διεθνής οργανισμός που μείωσε τις προβλέψεις για την ελληνική ανάπτυξη το ’21 είναι το ΔΝΤ που από 3,8% που έβλεπε τον Απρίλιο χαμήλωσε τον πήχη στο 3,3% γιατί θεωρεί πως οι τράπεζες δεν είναι σε θέση να στηρίξουν ταχύτερους ρυθμούς.

Στην κυβέρνηση δεν φαίνεται να ανησυχούν ούτε για τις ανησυχίες που δημιουργεί διεθνώς η αναζωπύρωση του πληθωρισμού. Μεταξύ των επιχειρημάτων που ακούει κάποιος είναι πως η Ελλάδα παρά το υψηλό της χρέος είναι μεταξύ των ασφαλέστερων χωρών στην περίπτωση που προκύψει μια διεθνής κρίση χρέους αν η αναζωπύρωση του πληθωρισμού αναγκάσει τις Κεντρικές Τράπεζες να ανεβάσουν τα επιτόκια.

Τούτο συμβαίνει γιατί το ελληνικό χρέος είναι "παρκαρισμένο" σε Ευρωπαϊκούς Θεσμούς με ιδιαίτερα χαμηλά επιτόκια για δεκαετίες. Αυτό εκ πρώτης όψεως είναι σωστό. Η Ελλάδα έχει εξασφαλίσει σταθερές δαπάνες εξυπηρέτησης του χρέους αρκεί να καταφέρει να εμφανίζει  πλεονάσματα...

Αυτό που δεν λαμβάνει υπόψη της αυτή η θεώρηση των πραγμάτων είναι πως αν υπάρξει διεθνώς η ανάγκη ανόδου των επιτοκίων η ρευστότητα που αυτήν τη στιγμή αναζητά πιεστικά διέξοδο θα μειωθεί.

Οι επιχειρήσεις θα αναγκαστούν να δανείζονται με υψηλότερα επιτόκια και η προσπάθεια των τραπεζών να εξυγιάνουν τους ισολογισμούς θα επιδεινωθεί.

Ο Jim Bianco που είναι στρατηγικός αναλυτής στην Wall Street έλεγε την περασμένη εβδομάδα στο Barron’s πως ακόμη και το αισιόδοξο σενάριο της Fed να επαληθευτεί και ο πληθωρισμός στη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου από 4,2% τον Απρίλη πέσει στο 2-2,5% στο τέλος του έτους, η απόδοση του αμερικάνικου 10ετούς θα σκαρφαλώσει περί το 2%, ένα ύψος ικανό να προκαλέσει δυσπεψία στις χρηματιστηριακές αγορές.

Αν αλλάξει το κλίμα στα διεθνή χρηματιστήρια καθώς οι δείκτες παραμένουν κοντά στα ιστορικά υψηλά τους και τα χαρτοφυλάκια είναι υπερδανεισμένα, το εύρος της διόρθωσης είναι δύσκολο να προσδιοριστεί. Η πτώση της αξίας των μετοχικών χαρτοφυλακίων θα μεταβάλει τις καταναλωτικές συμπεριφορές των κατόχων τους και τις προσδοκίες τους για τη μελλοντική πορεία της οικονομίας.

Η μεταβολή των οικονομικών και καταναλωτικών συμπεριφορών θα έχει αντίκτυπο στην κερδοφορία των εισηγμένων, γεγονός που θα προκαλέσει το γνωστό σπιράλ αρνητικών αλληλεπιδράσεων...

Σε ένα  τέτοιο διεθνές περιβάλλον η εξασφαλισμένη  βιωσιμότητα του ελληνικού δημόσιου χρέους μικρή συμβολή θα μπορεί να επιτύχει στη γενικότερη πορεία της οικονομικής δραστηριότητας.

Ας απολαύσουμε λοιπόν το πάρτι της αισιοδοξίας όσο θα διαρκεί τους επόμενους μήνες και ας είμαστε πάντα έτοιμοι για τα απρόβλεπτα. Εξάλλου όπως λέμε εδώ και πολλά χρόνια σε αυτήν τη στήλη για τις αγορές... Στο τέλος το σενάριο που θα επικρατήσει είναι αυτό που θεωρούνταν σαν απίθανο...

2) Εκεί στο Νότο...

Η πορεία του πραγματικού κατά κεφαλήν εισοδήματος το 2020.

ΗΠΑ επιστροφή στα επίπεδα του 2017

Γερμανία επιστροφή στο 2014

Ιαπωνία, επιστροφή στο 2013

Η.Β. επιστροφή στο 2009

Ισπανία επιστροφή στο 2012

Και Ιταλία επιστροφή στο 1995…

Η Ελλάδα το 2008 είχε ΑΕΠ περί τα 354,5 δισ. δολ. με βάση τα στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας και το 2019 περί τα 209,9 δισ. δολ.  ή πάνω από 40% πτώση.

kostas.stoupas@capital.gr