Του Κώστα Στούπα

1)Τουρκία και  Γερμανία βγαίνουν στη σέντρα…

Ο επαναπροσδιορισμός της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ μετά την αποχώρηση του "θαυμαστή" αυταρχικών ηγετών όπως ο Πούτιν και ο Ερντογάν, Τραμπ, αλλάζει πολλές παραμέτρους σε σχέση με τον ρόλο της Τουρκίας στη Ν.Α. Μεσόγειο αλλά και της Γερμανίας στην Ε.Ε.

Ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν ήδη από τις πρώτες τοποθετήσεις του δεσμεύεται στη δημιουργία ενός μετώπου Δημοκρατιών οι οποίες θα αντιταχθούν σε "απολυταρχικά" καθεστώτα όπως η Ρωσία και η Κίνα.

Οι ΗΠΑ "πρέπει να είναι παρούσες στο ραντεβού, απέναντι στην άνοδο του απολυταρχισμού, ιδίως απέναντι στις εντεινόμενες φιλοδοξίες της Κίνας και την πρόθεση της Ρωσίας να αποδυναμώσει τη δημοκρατία μας", είπε ο πρόεδρος Μπάιντεν την εβδομάδα που πέρασε  στην ομιλία του για την εξωτερική πολιτική.

"Είπα με σαφήνεια στον πρόεδρο (της Ρωσίας, Βλαντίμιρ) Πούτιν, με πολύ διαφορετικό τρόπο από τον προκάτοχό μου, ότι ο καιρός κατά τον οποίο οι ΗΠΑ υποχωρούσαν απέναντι στις επιθετικές ενέργειες της Ρωσίας (...) έχει παρέλθει", πρόσθεσε.

Στην ίδια  ομιλία του ο πρόεδρος  Μπάιντεν τόνισε: "Θα αντιμετωπίσουμε (…) ευθέως τις προκλήσεις που θέτει για την ευημερία μας, την ασφάλεια και τις δημοκρατικές αξίες ο σοβαρότερος ανταγωνιστής μας, η Κίνα. Θα αντιμετωπίσουμε τις οικονομικές καταχρήσεις της Κίνας (…), τις επιθέσεις της στα ανθρώπινα δικαιώματα, την πνευματική ιδιοκτησία και την παγκόσμια διακυβέρνηση. Αλλά είμαστε έτοιμοι να εργαστούμε με το Πεκίνο, όταν αυτό είναι προς το συμφέρον της Αμερικής".

Ο Μπάιντεν είπε επίσης ότι ο πόλεμος στην Υεμένη "πρέπει να τελειώσει". Ταυτόχρονα όμως, θα εξακολουθήσουν να στηρίζουν και να βοηθούν τη Σαουδική Αραβία να υπερασπιστεί την εθνική της κυριαρχία και τα εδάφη της.

Το ίδιο σαφής ήταν και ο εκπρόσωπος του Πενταγώνου Τζον Κέρμπι για την Τουρκία: "Προτρέπουμε την Τουρκία να εγκαταλείψει το σύστημα S-400... 

...Η Τουρκία είχε πολλές ευκαιρίες τα τελευταία δέκα χρόνια να αγοράσει το (ανταγωνιστικό) σύστημα Patriot από τις ΗΠΑ, αλλά προτίμησε να αγοράσει το S-400, γεγονός που προσφέρει στη Ρωσία έσοδα, πρόσβαση και επιρροή", πρόσθεσε.

Οι ΗΠΑ έχουν επιβάλει ήδη κυρώσεις στην Τουρκία όπως είναι ο αποκλεισμός της από το πρόγραμμα κατασκευής του F-35.

Ο τρόπος που εξελίσσεται η "προσέγγιση" των δυο πλευρών μετά την αλλαγή ηγεσίας στην Ουάσιγκτον αυξάνει κατακόρυφα τις πιθανότητες για μια κλιμάκωση της αντιπαράθεσης με επιβολή νέων βαρύτερων κυρώσεων οι οποίες θα πλήξουν δραστικά την τουρκική οικονομία και άμυνα.

Η απουσία του Ντόναλντ Τραμ αφαιρεί την ασπίδα προστασίας από τον Ερντογάν και την "κλίκα" του σε σχέση με το σκάνδαλο της Halk Bank, ενώ η εκδίκαση της υπόθεσης αναμένεται να γίνει τον επόμενο μήνα στις ΗΠΑ.

Οι νέοι προσανατολισμοί της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ προβληματίζουν  και το Βερολίνο σε σχέση με τον αγωγό εισαγωγής  φυσικού αερίου από τη Ρωσία Nord Stream 2 η κατασκευή του οποίου τείνει να ολοκληρωθεί.

Τα δημοσιεύματα στον γερμανικό τύπο είναι καθημερινά τον τελευταίο καιρό και εκφράζουν την αγωνία της πολιτικής ηγεσίας και της κοινής γνώμης σε σχέση με τον τρόπο που θα το χειριστεί η νέα ηγεσία στις ΗΠΑ.

Οι αιτιολογήσεις που επιστρατεύουν οι ιθύνοντες δημοσιολόγοι στη Γερμανία πως δεν αυξάνεται η εξάρτηση της Γερμανίας και της Ε.Ε. από τη Ρωσία αφού στην περίπτωση που η τελευταία προσπαθήσει να ασκήσει επιρροή μπορούν να αλλάξουν προμηθευτές, είναι αστείες…

Οι ΗΠΑ προσανατολίζονται στον περιορισμό της εισροής πόρων από τις δημοκρατικές οικονομίες προς τις απολυταρχικές και αυτό θα έχει επιπτώσεις σε μεγάλες οικονομίες όπως της Γερμανίας που έχουν μεγάλη έκθεση σε οικονομίες όπως της Ρωσίας και της Κίνας.

Οι Γερμανοί ισχυρίζονται πως χωρίς το φυσικό αέριο του Nord Stream 2 η χημική τους βιομηχανία θα χάσει ένα μέρος της ανταγωνιστικότητάς της. Η σχέση της Γερμανίας όμως με τη Ρωσία είναι καταστροφική αν την παρατηρήσει κάποιος στο σύνολό της. Η Γερμανία εισάγει φυσικό αέριο έναντι σκληρού συναλλάγματος προς τη Ρωσία η οποία το μετατρέπει σε εξοπλισμό τον οποίο  αναλώνει στη Συρία και τη Λιβύη, προκαλώντας την εισροή προσφύγων και μεταναστών προς την Ε.Ε. και τη Γερμανία... Τούτο είναι ένας καταστροφικός φαύλος κύκλος για την ίδια.

Επιπλέον, αν οι ΗΠΑ προχωρήσουν στην κλιμάκωση των κυρώσεων προς την Τουρκία αποκλείεται να μην υπάρξουν πιέσεις για όλες τις χώρες της Ε.Ε. να μην πράξουν το ίδιο.

Έτσι η  στρατηγική της Ελλάδας να μπλοκάρει τις εξαγωγές των γερμανικών υποβρυχίων θα αποκτήσει άλλη βαρύτητα.

Οι νέοι προσανατολισμοί της Ουάσιγκτον όμως πλήττουν και την Ελλάδα σε ό,τι έχει σχέση με κινεζικές και ρωσικές επενδύσεις. Η Ελλάδα θα δεχθεί πιέσεις σε σχέση με τα λιμάνια του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης...

Αντιθέτως εγχειρήματα όπως ο αγωγός East Med και ο σταθμός υποδοχής υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Αλεξανδρούπολη και αλλού θα λάβουν επιπλέον ώθηση.

Η τράπουλα ξαναμοιράζεται στην Ευρώπη και τη Ν.Α. Μεσόγειο...

2) Εποχή αναταράξεων

Ιδιαίτερα αισιόδοξη εμφανίζεται στην τελευταία έκθεση η Goldman Sachs για τις χρηματιστηριακές αγορές λόγω κυρίως της ιδιαίτερα σημαντικής χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής και των πακέτων  στήριξης της οικονομίας που προκάλεσε η ύφεση.

Ο επενδυτικός οίκος εκτιμά πως βρισκόμαστε στα αρχικά στάδια ενός νέου ανοδικού κύκλου, ο οποίος ξεκινά με την "ελπίδα" κατά τη διάρκεια της ύφεσης και  περνά σε μία επόμενη φάση "ανάπτυξης", καθώς τα εταιρικά κέρδη αρχίζουν να παρουσιάζουν υψηλούς ρυθμούς αύξησης...

Στην ίδια έκθεση επισημαίνεται πως η απότομη αύξηση των τοποθετήσεων των επενδυτών καθιστούν τις αγορές ευάλωτες σε μία διόρθωση...

Η αλλαγή του μείγματος στις πολιτικές στήριξης των οικονομιών θα οδηγήσει σε ένα πιο πληθωριστικό περιβάλλον, εκτιμά η Goldman Sachs, προβλέπονται ότι κάτι τέτοιο θα οδηγήσει το bull market υψηλότερα τους επόμενους μήνες...

Η Goldman Sachs φημίζεται σαν αντιθετικός δείκτης καθώς εκφράζει συστηματικά το πνεύμα της αγοράς σε κάθε συγκυρία...

Η φράση ευάλωτες αγορές σε διόρθωση νομίζω πως αποτελεί το κλειδί της ερμηνείας αυτής τη συγκυρίας. Τον περασμένο Μάρτιο οι αγορές μέσα σε ένα μήνα έχασαν πάνω από 30%. Με βάση τη διαπίστωση πως μετά το 2016 κάθε επόμενη διόρθωση είναι το ίδιο απότομη αλλά πάντα μεγαλύτερη η επόμενη θα μπορούσε να είναι πάνω από 30%....

 

kostas.stoupas@capital.gr