Η πιο δύσκολη εβδομάδα...

Του Κώστα Στούπα

1) Η πιο δύσκολη εβδομάδα...

Κατά τις εκτιμήσεις των ειδικών αυτή η  εβδομάδα κατά πάσα πιθανότητα θα είναι και η δυσκολότερη του δεύτερου κύματος της επιδημίας. Αυτό σημαίνει πως πρέπει να κρατήσουμε την ψυχραιμία μας και κυρίως την πιο αυστηρή τήρηση των μέτρων προκειμένου να μην είναι και οι επόμενες δύο εβδομάδες το ίδιο δύσκολες ή ακόμη χειρότερες.

Το σύστημα τείνει να φτάσει στα όρια, πέραν των οποίων μπορεί να δούμε παραλογισμούς και φρικαλεότητες.

Αν επαληθευτούν οι αισιόδοξες εκτιμήσεις και από την επόμενη εβδομάδα μειωθούν τα κρούσματα, οι εισαγωγές στα νοσοκομεία και οι θάνατοι, η κυβέρνηση φαίνεται διατεθειμένη να αρχίσει να αίρει τα μέτρα πριν τις γιορτές των Χριστουγέννων.

Οι πιέσεις που δέχεται αυξάνονται κατακόρυφα ημέρα με την ημέρα καθώς μια σημαντική μερίδα της κοινωνίας υπό την πίεση  της οικονομικής καταστροφής και  τις ψυχολογικές εντάσεις  του εγκλεισμού  υιοθετεί όλο και περισσότερο εχθρικές και επιθετικές συμπεριφορές.

Θεμιτό και λογικό είναι να ακούμε όλο και πιο συχνά για εμβόλια που θα κυκλοφορήσουν ταχύτερα του αναμενομένου και για την οικονομία που θα εκτιναχθεί σαν πιεσμένο ελατήριο το 2021, όπως ακριβώς ακούγαμε κατά τη διάρκεια του πρώτου κύματος πως θα συμβεί στο β' εξάμηνο του 2020.

Οι έμποροι της ελπίδας...

Είναι φυσικό επακόλουθο όταν μια αυξανόμενη μερίδα του κόσμου βρίσκεται στα "κάγκελα" και έχει επιθετικές απαιτήσεις να προκύπτουν και οι έμποροι της ελπίδας. Το φαινόμενο αυτό το ζήσαμε την περασμένη δεκαετία όταν μετά τη χρεοκοπία το ενδεχόμενο κατάρρευσης της χώρας και επιστροφής στη δραχμή προβάλλονταν σαν πανάκεια και λύση για όλα τα προβλήματα που ταλανίζουν τον ελληνισμό τα τελευταία 3.000 χρόνια.  

Το ζούμε τώρα με μια μερίδια "ζηλωτών" της εκκλησίας, της άκρας αριστεράς και της άκρας δεξιάς.

Τα κόμματα της αριστεράς το πρωί καταγγέλλουν τις απαγορεύσεις συναθροίσεων για το Πολυτεχνείο και συναθροίζονται επιδεικτικά δημοσίως και το βράδυ καταγγέλλουν την έλλειψη μονάδων εντατικής θεραπείας για όσους το πρωί φρόντιζαν να τις χρειαστούν.

Η "ορθόδοξη" αριστερά όπως και η ορθόδοξη εκκλησία στα Βαλκάνια αποδεικνύονται κατώτερες των περιστάσεων της πανδημίας. Η δεύτερη μετράει και απώλειες… Σε άλλες εποχές αμφότερες θα πρωτοστατούσαν στην τήρηση των μέτρων και την κατ’ οίκον διανομή  βοήθειας των νοικοκυριών που πλήττονται από τα μέτρα εγκλεισμού.

Οι ηγήτορες που αμφισβητούν τους κανόνες άμυνας απέναντι σε μια πανδημία συνήθως το πράττουν είτε γιατί υπερεκτιμούν αυτά που πιστεύουν σε σχέση με την πραγματικότητα, είτε γιατί γοητεύονται να ηγηθούν του ρεύματος που σχηματίζει το πλήθος χωρίς να νοιάζονται που οδηγεί και καταλήγει αυτό το ρεύμα. Αντί να ηγηθούν ακολουθούν νομίζοντας πως ηγούνται.

Αν είναι τυχεροί κάνουν την "κωλοτούμπα" πριν φτάσουν στον γκρεμό.

Αντί να καλούν κόσμο σε πολιτικές ή θρησκευτικές λιτανείες ποιος δεν θα εκτιμούσε την εκχώρηση από τα πολιτικά κόμματα μέρους της κρατικής επιχορήγησης ή των παγκαριών  από τις εκκλησίες για τη συνδρομή νοικοκυριών που χρειάζονται στήριξη, αυτές τις δύσκολες ώρες;

Αντί να ζητούν μόνο προσλήψεις χιλιάδων νοσηλευτών και γιατρών θα είχε νόημα να συμβάλουν να μην υπάρξει ανεξέλεγκτη αύξηση της ζήτησης για ΜΕΘ.

Αν δεν ελεγχθεί η διασπορά και 100 με 200 χιλ.  μονάδες με δεκαπλάσιο μόνιμο προσωπικό να είχαμε δεν θα ήταν αρκετά. Μετά την επόμενη μέρα που θα χρειάζονταν νεκροφόρες, θα ζητούσαν επιτάξεις γραφείων τελετών και προσλήψεις μόνιμου προσωπικού...

Τούτα δεν σημαίνουν πως η κυβέρνηση τα έχει σχεδιάσει όλα όπως έπρεπε. Αντί για επιτάξεις της τελευταίας στιγμής  για τις οποίες το κόστος θα γίνει γνωστό και θα καταβληθεί εκ των υστέρων, θα ήταν πιο λογικό την Άνοιξη να ζητήσει από τον ιδιωτικό τομέα της υγείας να προσφέρει προς ενοικίαση έναν εύλογο αριθμό ΜΕΘ για 6 ή 12  μήνες.

Ο ιδιωτικός τομέας μπορεί να οργανώσει καλύτερα το κόστος και τη λειτουργία τέτοιων εγχειρημάτων.

Όμως υπάρχει πάντα και η αισιόδοξη πλευρά των πραγμάτων. Στην περίπτωση της πανδημίας είναι τα φαινόμενα αυτοθυσίας του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού. Σε μια κοινωνία η ύπαρξη ικανού αριθμού μελών της με αυξημένη αίσθηση του καθήκοντος εκτός από μεταδοτικό χαρακτήρα, συνεισφέρει και στην ανάταξη και της αυτοεκτίμησης της κοινωνίας, γεγονός που συμβάλει στην ανάσχεση του κύματος απόγνωσης και παραλογισμού που διογκώνεται.

2) Καθολικό lockdown versus το υβριδικό μοντέλο

Αξιότιμε κύριε Στούπα,

Διάβασα σημερινό άρθρο στο Capital περί αντιμετώπισης πανδημίας όπως Wuhan. Παρόμοια λέει και ο κ. Βατόπουλος. Επίσης διαβάζω για ενδεχομένη επέκταση του καθολικού lockdown και τηνσυνέχιση αναστολής λειτουργίας των γυμναστηρίων και της εστίασης-μπαρ και μετα τη 30η Νοεμβρίου, κάτι που όπως καταλαβαίνετε θα σημαίνει επαύξηση των ήδη σοβαρών αρνητικών επιπτώσεων:

1) Στην οικονομία της χώρας συνολικά (π.χ. ύφεση) αλλά και σε εξατομικευμένο επίπεδο με την έννοια ότι επηρεάζει αρνητικά την οικονομική κατάσταση των εργαζόμενων στους άμεσα πληττόμενους κλάδους, αφού τα επιδόματα είναι μικρότερα των εισοδημάτων τους σε κανονικές συνθήκες εργασίας. Διότι μιλάμε για ιδιωτικούς υπαλλήλους και όχι για δημόσιους με σταθερό μισθό μήνας μπαίνει, μήνας βγαίνει, δουλέψουν δεν δουλέψουν.

2) Στην ψυχοσωματική υγεία όλου του πληθυσμού, και αυτού που επηρεάζεται από το καθολικό lockdown και αυτού που δεν επηρεάζεται, καθόσον το καθολικό lockdown με το κλείσιμο γυμναστηριων και χωρών εστίασης: (i) εμποδιζει τη δημιουργία νεων σχεσεων μεταξυ των αγάμων/διαζευγμενων αλλά και (ii) επιδεινώνει τις υπάρχουσες διαπροσωπικές σχέσεις και των παντρεμένων αλλά και των αγάμων/διαζευγμένων. Και το τραγικό είναι ότι αυτό το ψυχοσωματικό κόστος που έχει υποτιμηθεί έως παντελώς υποβαθμιστεί μέχρι σήμερα είναι και τεράστιο αλλά και δεν μπορεί να ποσοτικοποιηθει. Μιλάνε συνέχεια οι λοιμωξιολογοι και έχουν φιμωθεί από τα ΜΜΕ οι ψυχολόγοι και κοινωνιολόγοι σε όλη αυτή την πανδημία, γιατί; Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι ήδη υπάρχουν έντονες κοινωνικές αντιδράσεις αυτές τις ημέρες σε Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία κλπ. λόγω του δευτέρου lockdown.

Θα έλεγα λοιπόν ότι τo καθολικό lockdown είναι τοξικό από κάθε άποψη. Είναι μια προσέγγιση του στυλ "Πονάει χέρι, κόβει χέρι", επειδή δεν έχουμε επαρκή αριθμό ΜΕΘ για τους βαριά πάσχοντες.

Όσο για τα παραδείγματα με τους λίγους νέους που νόσησαν και πέθαναν, μην κάνετε την τρίχα τριχιά. Μην κάνουν κάποιοι κανόνα τις εξαιρέσεις και τις μεμονωμένες περιπτώσεις. Διότι αυτό ενέχει στοιχεία τρομοκρατίας... Μιλάνε σε ανθρώπους που διαβάζουν τα παγκόσμια νέα μέσω ιντερνετ καθημερινά, βλέπουν τις στατιστικές, κρίνουν, κατανοούν και δεν ζουν σε σπήλαια...

Όμως δεν θα αναφερθώ αναλυτικότερα στη σημαντικότατη επιβάρυνση της ψυχοσωματικής υγείας του πληθυσμού που ήδη έρχεται από ένα φορτισμένο 1ο εξάμηνο 2020 λόγω του πρώτου καθολικού lockdown, αλλά θα εστιάσω στην οικονομική πλευρά του θέματος.

Το καθολικό lockdown λοιπόν γίνεται για να μην γίνουμε Ιταλία και να μην φρακάρουν οι υπάρχουσες ΜΕΘ, ώστε να αποφύγουμε να διαλέγουμε ποιος θα μείνει έξω και θα πεθάνει αβοήθητος. Όμως το δημοσιονομικό κόστος για την Ελλάδα από το καθολικό lockdown είναι μερικών δισεκατομμυρίων ευρώ με το ακριβές ποσό να το γνωρίζετε καλύτερα από εμένα. Κατόπιν τούτων:

Γιατί δεν επενδύει η χώρα στην άμεση δημιουργία ΜΕΘ μέσω  FACT TRACK, καθόσον το κόστος δημιουργίας 1.000 ΜΕΘ είναι πολύ μικρότερο των δισεκατομμυρίων ευρώ που στοιχίζει ένα καθολικό lockdown στον κρατικό προϋπολογισμό;

Γιατί δεν ακολουθείται ένα υβριδικό μοντέλο αντιμετώπισης της πανδημίας; Ειδικότερα, γιατί δεν προχωράτε αφενός στην άμεση δημιουργία ΜΕΘ μέσω FAST TRACK ώστε να γίνουν 1.000 νέες μονάδες άμεσα και αφετέρου άρση του καθολικού lockdown εντός Δεκέμβριου, ώστε να γυρίσουμε στο καθεστώς που ισχύει μέχρι την Παρασκευή 6 Νοεμβρίου, δηλαδή τη λειτουργία γυμναστηρίων και εστίασης-μπαρ με μέτρα δηλαδή χρήση μάσκας παντού, λειτουργία γυμναστηρίων και εστίαση στο 50% της δυνατότητας τους και κλείσιμο στις 12 το βράδυ όπως γίνεται σε πολλές άλλες χώρες;

Τέλος, θα ήθελα να σημειώσω ότι το νούμερο των 1.000 νέων ΜΕΘ δεν είναι δεσμευτικό αλλά θα μπορούσε να είναι FAST TRACK προμήθεια εξοπλισμού για 300 - 500 νέες ΜΕΘ, ανάλογα με τη δυνατότητα άμεσης στελέχωσής τους σε ιατρικό προσωπικό, συμπεριλαμβανομένου και των επιτάξεων από ιδιωτικές μονάδες υγείας.

Η ουσία είναι ότι πιστεύω ακράδαντα πως το υβριδικό μοντέλο (FAST TRACK προμήθεια εξοπλισμού και στελέχωση νέων ΜΕΘ με επίταξη και των υπαρχόντων ιδιωτικών, χρήση μάσκας μεσα-εξω, λειτουργία χώρων στο 50% της χωρητικότητας τους, λειτουργία χώρων έως 23:30) είναι που θα στοιχίσει πολύ λιγότερο στην χώρα αλλά και θα καταπονήσει πολύ λιγότερο τους Έλληνες από κάθε άποψη (οικονομική και ψυχοσωματική) σε σχέση με το σε εξέλιξη καθολικό lockdown που είναι μονοδιάστατο, αντι-οικονομικο και τοξικό.

Με εκτίμηση,

ΝΚ

kostas.stoupas@capital.gr