Ο εμφύλιος των ΗΠΑ...

Του Κώστα Στούπα 

Πολύ καιρό πριν τις αμερικάνικες εκλογές, τόσο οι οικονομικοί όσο και οι πολιτικοί αναλυτές προσέβλεπαν σε ένα καθαρό αποτέλεσμα. Θωρούσαν πως μια νίκη του Δημοκρατικού Μπάιντεν, έστω με τη στήριξη και εποπτεία της πανίσχυρης αριστερίστικης πτέρυγας του κόμματος ή μια καθαρή επανεκλογή του διχαστικού και απρόβλεπτου Τραμπ με τη στήριξη των "ψεκασμένων" θα ήταν προτιμότερη από οποιαδήποτε οριακή και αμφισβητούμενη επικράτηση του ενός ή του άλλου.

Τα πρώτα αποτελέσματα μετά το κλείσιμο της κάλπης διέψευσαν για άλλη μια φορά τις δημοσκοπήσεις που προέβλεπαν άνετη επικράτηση του Τζο Μπάιντεν του Δημοκρατικού Κόμματος.

Το αποτέλεσμα που προέκυψε αμφισβητήθηκε ήδη από τις πρώτες ώρες από τον Ντόναλντ Τραμπ ο οποίος μίλησε για προσπάθεια κλοπής της νίκης του και ανακοίνωσε προσφυγή στο Ανώτατο Δικαστήριο.

Οποιοδήποτε οριακό αποτέλεσμα το οποίο θα αμφισβητηθεί με αποτέλεσμα τη λύση να δώσουν τα δικαστήρια θα έχει αρνητική επίδραση στο ήδη εύφλεκτο κλίμα της αμερικάνικης κοινωνίας, η οποία ήταν ήδη διχασμένη με τα δυο άκρα να ενισχύονται διαρκώς τα τελευταία χρόνια σε βάρος των μετριοπαθών του κέντρου.

Οι ΗΠΑ βγαίνουν περαιτέρω "τραυματισμένες" από την πρόσφατη εκλογική αναμέτρηση με ό,τι μπορεί αυτό να σημαίνει για την αμερικάνικη και κατ΄ επέκταση για την παγκόσμια οικονομία.

Οι ΗΠΑ εξέρχονται πιο αδύναμες και εσωστρεφείς με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για τις γεωπολιτικές ισορροπίες σε διάφορα σημεία του πλανήτη.

Οι εξελίξεις αυτές έχουν ιδιαίτερη σημασία για την Ελλάδα η οποία  αντιμετωπίζει τους τελευταίους μήνες τις κλιμακούμενες προκλήσεις της Τουρκίας του Ερντογάν, του οποίου τα σχέδια φαίνεται να ευνοεί το κενό ισχύος που δημιουργεί το αμφισβητούμενο αποτέλεσμα των αμερικάνικων εκλογών.

Ένα αμφισβητούμενο αποτέλεσμα θα εντείνει το διχαστικό κλίμα και τις τριβές μεταξύ των άκρων του πολιτικού και κοινωνικού φάσματος στις ΗΠΑ.

Κάποιοι δεν διστάζουν να μιλήσουν για την πιθανότητα ενός εμφυλίου ή της απόσχισης κάποιων πολιτειών...

Μια τέτοια  προσέγγιση η οποία είχε γίνει πριν τις εκλογές και το εκλογικό αποτέλεσμα είναι του ιστορικού και δημογραφικού αναλυτή Neil Howe.

O Neil Howe σήμερα ασχολείται με τη δημογραφική ανάλυση στο Hedgeye Risk Management και έχει γράψει μαζί με τον αείμνηστο William Strauss, το βιβλίο "The Fourth Turning" όπου προσεγγίζει τις εξελίξεις στην αμερικάνικη ιστορία μέσω ενός μοντέλου με βάση κάποια κοινά χαρακτηριστικά που εμφανίζουν οι γενιές των ανθρώπων που βρίσκονται στο προσκήνιο την εκάστοτε περίοδο. Τα κοινά αυτά χαρακτηριστικά των γενεών έχουν να κάνουν με την ιστορική και οικονομική συγκυρία και τα εμβληματικά γεγονότα που χαρακτηρίζουν κάθε περίοδο.

Πρόσφατα, πριν τις αμερικάνικες εκλογές, αλλά με αφορμή αυτές ο Howe έδωσε μια συνέντευξη, η οποία μετά το αποτέλεσμα αποκτά περισσότερο ενδιαφέρον.  Ιδού ένα απόσπασμα:

"Howe: Στο βιβλίο μας "The Fourth Turning" παρουσιάσαμε πέντε σενάρια για πράγματα που θα μπορούσαν να συμβούν κατά την περίοδο της "τέταρτης στροφής"( Η τέταρτη στροφή περιλαμβάνει την περίοδο από το 2000 μέχρι το 2030).

Το ένα ήταν μια επίθεση WMD (επίθεση με πυρηνικά, βιολογικά ή άλλο μέσο που θα προκαλούσε μαζικές απώλειες) στη Νέα Υόρκη από τρομοκράτες.

Ένα άλλο ήταν μια επιδημία από κάποιον "υπερ-ιό" που θα προκαλούσε "καραντίνες" και "κλειδώματα".

Ένα άλλο ήταν μια εισβολή της Ρωσίας σε μια πρώην Σοβιετική Δημοκρατία.

Το τέταρτο  ήταν μια κρίση χρέους η οποία θα  απειλούσε με "κλείσιμο" της κυβέρνησης.

Όλα αυτά έχουν συμβεί.

Το πέμπτο σενάριο που περιγράψαμε - και δεν έχει συμβεί ακόμα (θυμηθείτε πως  γράψαμε αυτό το βιβλίο το 1997) - είναι μια κρίση απόσχισης (εννοεί αποχώρησης κάποιας Πολιτείας από τις ΗΠΑ).

Νομίζω ότι η πιθανότητα αυτή είναι ακόμα στο τραπέζι.

Εάν συμβεί αυτό δεν θα συμβεί μεταξύ των πολιτειών της "μπλε ζώνης"( Μπλε είναι οι Πολιτείες που πλειοψηφούν οι Δημοκρατικοί). Θα ήταν μια κίνηση από την πλευρά της "κόκκινης ζώνης", και αυτό είναι κάτι που πρέπει να προσέξετε.

Δύο άλλα ζητήματα για παρακολούθηση είναι τα εξής.

Το πρώτο αφορά μια  ανοιχτή σύγκρουση με την Κίνα.

Θυμηθείτε την προηγούμενη συμβουλή μου: Να προσέχετε πάντα αυτά που λένε οι ηγέτες των δυο μεγάλων κομμάτων στους ψηφοφόρους.

Εδώ είναι ένα από αυτά. Το αμερικανικό κοινό σε όλο τον κόσμο έχει γίνει πολύ πιο αρνητικό για την Κίνα τα τελευταία τέσσερα χρόνια και από την πλευρά των Δημοκρατικών σε σχέση με τα  παγκόσμια ζητήματα.

Ένα άλλο ζήτημα που πρέπει να προσέξετε  είναι ο πληθωρισμός. Η συμβουλή μου για τους επενδυτές: Μην κολλήσετε σε μακροπρόθεσμα αξιόγραφα σταθερής απόδοσης.

Το έτος 2020 ξεκίνησε στον κόσμο, και ειδικά στις Ηνωμένες Πολιτείες, με την κυριαρχία της  Σύγχρονης Νομισματικής Θεωρίας.

Της θεωρίας που υποστηρίζει πως η  κυβέρνηση μπορεί τώρα να δανείζεται  με αρνητικά πραγματικά επιτόκια, πράγμα που σημαίνει ότι τα χρήματα είναι ουσιαστικά δωρεάν.

Γιατί λοιπόν να μην μοιράζονται τα χρήματα  σε οποιονδήποτε τα χρειάζεται; Η Fed έχει εγγυηθεί πως κάτι τέτοιο  δεν θα προκαλέσει πληθωρισμό στο άμεσο μέλλον.

Και αν προκύψει πληθωρισμός; …".

Το εκλογικό αποτέλεσμα στις ΗΠΑ λοιπόν  φαίνεται πως προσθέτει ένα ακόμη πρόβλημα τόσο στο εσωτερικό τους  όσο και τη διεθνή σκηνή. Τούτο δεν σημαίνει πως τους επόμενους μήνες για τη Δύση το υπαριθμόν ένα πρόβλημα δεν θα είναι η επιδημία του "κορονοϊού".

kostas.stoupas@capital.gr