Κυριάκο, δεν πάμε καλά...

Του Κώστα Στούπα 

Ενώ στη διαχείριση της κρίσης με την Τουρκία και την επιδημία τα πάμε σχετικά καλά, η εικόνα της οικονομίας παραμένει απογοητευτική.

Η αλήθεια είναι πως η ελληνική οικονομία κατά την περίοδο της επιδημίας και μετά από αυτήν παρουσίασε συντριπτικά μεν πλήγματα αλλά τα πήγε καλά σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Μην παίρνουν τα μυαλά σας αέρα, τούτο δεν έγινε γιατί οι μεταρρυθμίσεις μετά τη χρεοκοπία του 2010 θωρακίσανε την ελληνική οικονομία. Τούτο έγινε γιατί οι κρατικές δαπάνες αναπλήρωσαν μέρος των απωλειών του κλειδώματος της οικονομίας. Αυτό δεν είναι καλό.

Δεν είναι τυχαίο που ολόκληρος ο Δημόσιος Τομέας ζητεί "κλείδωμα" διαρκείας αφού είτε εργάζεται, είτε δεν εργάζεται ο μισθός πέφτει ολόκληρος. Για τηλεργασία και άλλες "διαβολικές" δραστηριότητες είναι αστείο να μιλάμε στο ελληνικό Δημόσιο (εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων).

Το Δημόσιο όμως από ένα σημείο δαπανών και πέρα ξοδεύει αυτά με τα οποία ο ιδιωτικός τομέας θα έκανε επενδύσεις και βιώσιμες θέσεις εργασίας. Με λίγα λόγια σκάβει τον λάκκο μας και φυσικά και τον ίδιο του το λάκκο.

Αν κοιτάξει κάποιος στο portal της Τραπέζης της Ελλάδος θα διαπιστώσει με ακρίβεια όλα τα παραπάνω και τον λόγο που έχουμε βάλει πλώρη για μια νέα χρεοκοπία (ουσιαστικά ποτέ δεν απομακρυνθήκαμε από τη δίνη της τελευταίας).

Τον Ιούλιο του 2020 λοιπόν, το σύνολο της  τραπεζικής χρηματοδότησης ήταν περί τα 192 δισ. ευρώ αυξημένο σε σχέση με τα 188,7 δισ. ευρώ του αντίστοιχου Ιουλίου του 2019.

Στον ίδιο πίνακα όμως η τραπεζική χρηματοδότηση της Γενικής Κυβέρνησης έχει εκτιναχθεί στα 44,5 δισ. ευρώ από 28,4 δισ. πέρυσι. Στο ίδιο διάστημα η χρηματοδότηση του ιδιωτικού τομέα έχει συρρικνωθεί από τα 160,3 δισ. ευρώ στα 147,3 δισ. ευρώ.

Τα δάνεια προς επιχειρήσεις έχουν μειωθεί από 75 σε 73,4 δισ. ευρώ και προς ελεύθερους επαγγελματίες από 11 σε 8,6 δισ. ευρώ. Αναλυτικότερα στοιχεία υπάρχουν στο πίνακα που ακολουθεί.

Πηγή Τράπεζα της Ελλάδας

Πιστεύω πως οι αριθμοί είναι αποκαλυπτικοί του τι συμβαίνει στην οικονομία.  Το σύνολο των τραπεζικών χορηγήσεων και η κατανομή τους είναι ακόμη πιο αποκαλυπτικά αν λάβει κανείς υπόψη πως η ελληνική οικονομία είναι τραπεζοκεντρική καθώς το 90% των χρηματοδοτήσεων προκύπτει από τις τράπεζες.

Η Ελλάδα δεν έχει χρηματιστήριο (αυτό που έχει είναι για τα πανηγύρια) κατά συνέπεια το κύριο βάρος της χρηματοδότησης της οικονομίας περνάει μέσα από τις τράπεζες. Αν η Ελλάδα είχε χρηματιστήριο, ένα μεγάλο μέρος των διαθεσίμων των ασφαλιστικών ταμείων θα ήταν σε μετοχές μεταξύ άλλων σαν του Τιτάνα, της 3Ε, των ΕΛΠΕ, της Μοτορ Οιλ, του Μυτιληναίου, του ΟΤΕ, της Jumbo και δεν θα είχαν υποστεί καμιά συνέπεια από τη χρεοκοπία του 2010.

Η Ελλάδα δεν έχει χρηματιστήριο γιατί έχει πελατειακό και παρασιτικό κράτος. Το κράτος για να βρίσκει εύκολα χρηματοδότηση να "ταΐζει" τους πελάτες ανάγκαζε τα ασφαλιστικά ταμεία να αγοράζουν κυρίως ομόλογα του ελληνικού δημοσίου. Τα ασφαλιστικά ταμεία και η επαγγελματική διαχείριση κεφαλαίων είναι που εξασφαλίζουν βάθος, σταθερότητα και αξιοπιστία σε μια αγορά. Τούτο συμβαίνει γιατί είναι υποχρεωμένα να ακολουθούν κανόνες και ως εκ τούτου οι κινήσεις τους είναι προβλέψιμες.

Το αποτέλεσμα ήταν μια "ψοφοδεής" χρηματιστηριακή αγορά που αντί αποταμιευτών προσελκύει κυρίως εγχώριους και ξένους κερδοσκόπους.

Βέβαια η μείωση της χρηματοδότησης του ιδιωτικού τομέα έχει να κάνει και με τη δομή της ελληνικής οικονομίας. Η οικονομία μας απαρτίζεται από πολλές μικρές επιχειρήσεις και χαρακτηρίζεται από  μεγάλη φοροδιαφυγή λόγω υψηλής φορολογίας.

Όταν δεν υπάρχουν ισολογισμοί, οι τράπεζες δεν ρισκάρουν να χρηματοδοτήσουν μικρές επιχειρήσεις γιατί όποιος το κάνει κινδυνεύει να βρεθεί κατηγορούμενος. Νομίζουν πως το κράτος έστω και χρεοκοπημένο επί της ουσίας έχει μεγαλύτερη πιστωτική αξιοπιστία, γιατί στο τέλος όλο και κάποια Μέρκελ ή κάποιος Μακρόν ή Ντράγκι βρίσκεται να το ξελασπώσει...

Αυτή είναι η εικόνα της ελληνικής οικονομίας και είναι φανερό πως Κυριάκο, δεν πάμε καλά...

kostas.stoupas@capital.gr