Βρέχει λεφτά, προσοχή στις "σφαλιάρες"!

Του Κώστα Στούπα 

Αν σκεφτεί κανείς πως μέχρι πριν λίγα χρόνια έβρεχε χρήματα και η Ελλάδα κρατούσε ομπρέλα, τώρα τα πράγματα φαίνεται να έχουν αλλάξει άρδην. Αναφέρομαι στα προγράμματα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ μετά το 2015 από τα οποία οι ελληνικές τράπεζες και κατά συνέπεια και η ελληνική οικονομία είχαν αποκλειστεί.

Προχθές ο πρωθυπουργός γύρισε από τη σύνοδο κορυφής, αναγγέλλοντας πως έχει εξασφαλίσει περί τα 70 δισ. ευρώ για τα επόμενα χρόνια.

Αναλυτικότερα η Ελλάδα πήρε ένα πακέτο ύψους 72 δισ. ευρώ. Το ποσό αυτό περιλαμβάνει τόσο τους πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης όσο και από το Πολυετές Πρόγραμμα.

Η Ελλάδα προβλέπεται να λάβει περίπου 32 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 19,5 δισ. αφορούν επιχορηγήσεις και τα 12,5 δισ. δάνεια.

Σε αυτά προστίθενται σχεδόν 40 δισ. ευρώ από το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο, τα οποία θα δοθούν μέσα από δράσεις του μεσοπρόθεσμου προγράμματος ανάπτυξης (ΕΣΠΑ) και της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής για την περίοδο 2021- 2027.

Βλέπε: Η "ακτινογραφία " της συμφωνίας στη Σύνοδο Κορυφής

Περισσότερη Ευρώπη

Η συμφωνία αυτή είναι ιστορικής σημασίας τόσο για την Ευρώπη όσο και την Ελλάδα αλλά κρύβει και παγίδες.

Κατ’ αρχήν είναι στρατηγικής σημασίας γιατί επί της ουσίας αποτελεί το πρώτο "Ευρωομόλογο". Τουτέστιν η Ε.Ε. δανείζεται από κοινού με τους ίδιους όρους για όλα τα μέλη της. Τούτο  μέχρι πριν λίγα χρόνια ήταν θέμα ταμπού και αποτελεί άλλο ένα βήμα προς τη δημοσιονομική και πολιτική ενοποίηση της Ευρώπης.

Αναγκαστικά αν δανειζόμαστε με τους ίδιους όρους θα αναγκαστούμε να ακολουθούμε και ανάλογους δημοσιονομικούς κανόνες και οικονομικές πολιτικές.

Κάποιοι υποστηρίζουν πως το Ευρωομόλογο είναι αυτό που διεκδικούσε η κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ και ο κ. Βαρουφάκης το 2015. Άρα, τώρα δικαιώνονται...

Δεν είναι έτσι γιατί αν δεν είχαν κάνει την  "κωλοτούμπα" το Καλοκαίρι του 2015 τώρα θα ήμασταν εκτός Ευρώ χωρίς "Ευρωομόλογο" να περιμένουμε μαζί με την Τουρκία και την Αργεντινή στην ουρά για νέα χρεοκοπία.

Αυτοί που δικαιώθηκαν ήταν όσοι υποστήριζαν πως πρέπει να μείνουμε μέσα στην Ευρωζώνη και την Ε.Ε. πάση θυσία περιμένοντας να έρθει και ρύθμιση του χρέους, ο κοινός δανεισμός και η πολιτική και  οικονομική ενοποίηση.

Ενισχυμένη Ελλάδα

Το ΑΕΠ της ΕΕ είναι περί τα 18,3 τρισ. ευρώ και της Ελλάδας περί τα 180 δισ. Η Ελλάδα λοιπόν αντιπροσωπεύει το 1% της ευρωπαϊκής οικονομίας.  Τα 32 δισ. που αναλογούν στην Ελλάδα στα 750 δισ. ευρώ που είναι το πακέτο, αντιπροσωπεύουν το 4%.

Αυτό είναι μια επιτυχία της κυβέρνησης και κυρίως όσων μετείχαν στη διαπραγμάτευση.

Δάνεια και επιδόματα…

Ο πρωθυπουργός,  μετά την  άφιξη στην Ελλάδα διεμήνυσε ότι "δεν έχουμε πρόθεση να ξοδέψουμε τα χρήματα με την ανεμελιά του νεόπλουτου. Θα επενδύσουμε τα χρήματα αυτά προς όφελος όλων των Ελλήνων".

Από εδώ αρχίζουν τα δύσκολα καθώς για να ισχύσουν όσα είπε ο πρωθυπουργός θα πρέπει να δοθεί έμφαση στις μεταρρυθμίσεις που θα αλλάξουν το οικονομικό μοντέλο της χώρας.

Όπως είπαμε στην Ελλάδα αναλογούν περί τα 70 με 75 δισ. ευρώ σε έναν ορίζοντα μερικών χρόνων τα οποία αν μοχλευτούν κατάλληλα θα μπορούσαν να δημιουργήσουν μαζί με ιδιωτικές επενδύσεις ένα πακέτο περί τα 150-200 δισ. ευρώ το οποίο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τον μετασχηματισμό της ελληνικής οικονομίας…

Το μέγεθος του πακέτου αυτού είναι σημαντικό αλλά δεν υπολείπεται του πακέτου άνω των 200 δισ. ευρώ των επιδοτήσεων που εισέρευσαν στη χώρα μετά το 1980 από τα  οποία το μεγαλύτερο μέρος κατέληξε σε "πυρομαχικά" για τα "σκυλάδικα" της επαρχίας, τετρακίνητα πολυτελείας πέριξ του Κολωνακίου και μεταναστευτικά εμβάσματα στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και των Βαλκανίων.

Σε γενικές γραμμές τα επιδόματα είναι χρήσιμα βραχυπρόθεσμα προκειμένου να αντιμετωπίσουν μια έκτακτη κατάσταση αλλά μακροπρόθεσμα είναι καταστροφικά τόσο για τους ανθρώπους όσο και για τις οικονομίες τους (τα δάνεια είναι ακόμη χειρότερα...).

Τούτο συμβαίνει γιατί αμβλύνουν τα ένστικτα οικονομικής (και γενικότερης) επιβίωσης και εντείνουν τις προδιαθέσεις για παρασιτικό βίο τόσο των ανθρώπων όσο και των οικονομιών και άρα και των κοινωνιών.

Η μεταπολιτευτική Ελλάδα είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα της καταστροφής που μπορεί να επιφέρουν οι επιδοτήσεις σε ανθρώπους και οικονομίες.

Όταν βρέχει εύκολα λεφτά, η χρεοκοπία παραμονεύει στην γωνία…

kostas.stoupas@capital.gr