Η άμυνα εκ του μηδενός...

Του Κώστα Στούπα 

Η Τουρκία αν και στα πρόθυρα χρεοκοπίας και υπαγωγής στο ΔΝΤ συνεχίζει να δαπανά τεράστια ποσά για αμυντικούς εξοπλισμούς και δημοσιοποιεί συνεχώς νέα προγράμματα επενδύσεων στην ανάπτυξη της αμυντικής της βιομηχανίας.

Η Τουρκία τα τελευταία χρόνια έχει κάνει σαφές πως επιθυμεί να αναθεωρήσει τα σύνορα που προέκυψαν στην ευρύτερη περιοχή μετά τη συνθήκη της Λωζάνης.

Η Τουρκία βρίσκεται ήδη στη Συρία και τη Λιβύη ενώ είναι θέμα χρόνου να πραγματοποιήσει υποθαλάσσιες έρευνες νοτίως της Κρήτης σε περιοχές που είναι αμφισβητούμενες στις οποίες προβάλει και η Ελλάδα δικαιώματα κυριαρχίας ή εκμετάλλευσης.

Η Τουρκία είναι και μια χώρα με πληθυσμό πάνω από 80 εκατ. με ΑΕΠ περί τα 750 δισ. δολ. ενώ η Ελλάδα είναι μια χώρα με 10 εκατ. πληθυσμό και ΑΕΠ περί τα 200 δισ. δολ.

H Τουρκία το 2019 δαπάνησε πάνω από 22 δισ. για την άμυνα ενώ η Ελλάδα λιγότερο από 5 δισ. δολ. Το 2009 η Ελλάδα είχε δαπανήσει περί τα 9 δισ. δολ. και η Τουρκία περί τα 13 δισ. δολ.

Η διαφορά δυναμικού μεταξύ των δυο χωρών το 2020  είναι εμφανής σε όλους τους τομείς, από τον πληθυσμό, το μέγεθος της οικονομίας άρα και τους οικονομικούς πόρους, μέχρι τις αμυντικές δαπάνες.

Είναι λογικό επακόλουθο λοιπόν η Τουρκία να θέλει να μετατρέψει αυτήν τη διαφορά ισχύος σε πολιτική και οικονομική επιρροή στην περιοχή με απτά οικονομικά αποτελέσματα για τον πληθυσμό της.

Η κατάσταση φαίνεται ιδιαίτερα κρίσιμη για την Ελλάδα και γι’ αυτό χρειάζεται προσοχή.

Η Ελλάδα χρειάζεται να αναπτύξει μια πολυμέτωπη προσπάθεια προκειμένου να εξουδετερώσει τα πλεονεκτήματα της Τουρκίας με πυρήνα την αποτελεσματική αποτρεπτική στρατιωτική ισχύ.

Τα μέτωπα αυτά είναι τα εξής:

Α) Η δημιουργία ενός μετώπου αντισυσπείρωσης τοπικών δυνάμεων που θα μπορούσαν να εξισορροπήσουν την τουρκική ισχύ.

Στο ζήτημα αυτό έχουν γίνει αρκετά βήματα με τη δημιουργία του μετώπου Ελλάδας, Ισραήλ, Αιγύπτου και Κύπρου...

Β) Τη σύμπλευση με άλλη μεγάλη δύναμη που έχει ανταγωνιστικά συμφέροντα με την Τουρκία στην περιοχή της Ν.Α. Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής.

Στο ζήτημα αυτό η σύμπλευση με τα συμφέροντα της Γαλλίας βρίσκεται σε καλό δρόμο και έχει περιθώρια βελτίωσης. Η διαφορά στρατιωτικής και πολιτικής ισχύος μεταξύ Γαλλίας και Τουρκίας είναι σημαντική υπέρ της πρώτης.

Γ) Η  εκμετάλλευση της ιδιότητας της Ελλάδας ως μέλος της Ε.Ε. με την επίκληση του "θολής" ακόμη υποχρέωσης αλληλεγγύης μεταξύ των μελών. Η εκμετάλλευση του στρατηγικού ρόλου της Ελλάδας ως χώρας συνόρων της Ε.Ε. στο ζήτημα των στρατηγικών ροών.

Στα  ζητήματα αυτά έχουν γίνει κάποια βήματα ιδίως από την τελευταία κυβέρνηση που έχει πιο ξεκάθαρες επιδιώξεις αλλά όσο η Ε.Ε. αργεί να προχωρήσει σε πολιτική και αμυντική ενοποίηση δεν πρέπει να υπάρχουν μεγάλες προσδοκίες.

Δ) Η ανάγκη σταθερότητας της ΝΑ πτέρυγας του ΝΑΤΟ στην οποία η Ελλάδα και η Τουρκία συμμετέχουν.

Οι σύμμαχοι και ιδίως οι ΗΠΑ του Τραμπ θα πρέπει να καταλάβουν πως αν αφήσουν την Τουρκία να επιδιώξει την ηγεμονία στην περιοχή, μια ρήξη μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας θα είναι το πιθανότερο αποτέλεσμα και αυτή θα προκαλέσει χάος στη συμμαχία...

Θα πρέπει να είναι σαφές πως η Ελλάδα είναι μέλος της συμμαχίας όσο αυτή μπορεί να της εγγυηθεί την ακεραιότητα και να διασφαλίσει τις επιδιώξεις της στα ζητήματα που είναι σε εκκρεμότητα.

Ε) Εκτός από όλα τα παραπάνω όμως η Ελλάδα χρειάζεται αποτρεπτική ισχύ. Αυτό που είναι παράδοξο όμως είναι πως το αμυντικό δόγμα της χώρας μας τις τελευταίες δεκαετίες δεν έχει προσαρμοστεί στα δημογραφικά και οικονομικά δεδομένα των δυο χωρών αλλά παραμένει σύμφωνα με τα δεδομένα της δεκαετίας του ’50 και του ’20 όταν οι χώρες είχαν παραπλήσια ισχύ…

Η Ελλάδα δεν μπορεί να αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες στα 20 και 30 δισ. τον χρόνο όπως κάνει η Τουρκία. Κατά συνέπεια δεν μπορεί να συνεχίσει να την ανταγωνίζεται αγοράζοντας πανάκριβα αεροπλάνα και πλοία.

Χώρες σαν την Ελλάδα μπορεί να έχουν αποτελεσματική αποτρεπτική ισχύ, επενδύοντας σε βαλλιστικούς και αντιβαλλιστικούς πυραύλους όπου υπάρχουν επαναστατικές εξελίξεις.

Η Άγκυρα απέχει από τη Μυτιλήνη περί τα 500 χιλ. και οι Τούρκοι στρατηγοί και πολιτικοί θα πρέπει να  αποφασίζουν στο μέλλον γνωρίζοντας πως υπάρχουν στα ελληνικά νησιά συστοιχίες με μερικές εκατοντάδες πυραύλους με το απαιτούμενο βεληνεκές…

Παρακολουθώ τους ειδικούς που αναλύουν πόσα ελληνικά πολεμικά πρέπει να πάνε νοτίως της Κρήτης αν εμφανιστούν εκεί τουρκικές μονάδες. Μερικές συστοιχίες πυραύλων στην Κρήτη θα είναι αρκετές για να μην εμφανιστεί κανένα ελληνικό πλοίο και να πλήξουν οποιονδήποτε στόχο μέχρι τη Λιβύη.

Πύραυλοι οι οποίοι κοστίζουν μερικές δεκάδες εκατ. μπορούν να αχρηστέψουν οποιοδήποτε πλέον πολεμικό πλοίο και αεροπλάνο που κοστίζει από μερικές εκατοντάδες εκατ. μέχρι κάποια δισεκατομμύρια ευρώ.

Εξυπακούεται πως χρειάζονται και πλοία και αεροπλάνα και ειδικές δυνάμεις και συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου, αλλά η αιχμή ενός αποτρεπτικού αμυντικού πολέμου πρέπει να είναι άλλη…

Αν κοιτάξει κάποιος το ελληνικό οπλοστάσιο θα διαπιστώσει πως είναι ιδιαίτερα φτωχό σε βαλλιστικούς πυραύλους, σύγχρονες τορπίλες, και σύγχρονα "έξυπνα" βλήματα ενώ υπάρχει πλήθος πανάκριβων συστημάτων αμφιβόλου αποτελεσματικότητας σε σχέση με τις επιδιώξεις και το ισοζύγιο ισχύος των δυο χωρών.

Υπάρχουν σύγχρονες προσεγγίσεις στις αμυντικές στρατηγικές που υποστηρίζουν πως οι τεχνολογικές εξελίξεις στην πυραυλική καθιστούν αμφιβόλου αποτελεσματικότητας τις επενδύσεις σε μεγάλα σκάφη επιφανείας και πανάκριβα επανδρωμένα αεροσκάφη.

Αυτό που χρειάζεται επειγόντως είναι δίπλα στην υπό τον νομπελίστα κ. Πισσαρίδη  επιτροπή που θα σχεδιάσει την οικονομική ανασυγκρότηση της χώρας, μια ανάλογη επιτροπή ειδικών που θα επανασχεδιάσει το αμυντικό δόγμα της χώρας...

2) Ελληνοτουρκικά...

Κύριε Στούπα,

Είμαι συνταξιούχος μηχανικός και παρακολουθώ την αρθρογραφία σας στο Capital καθημερινά τα τελευταία δέκα χρόνια. Έχοντας υπ όψη το τελευταίο σας άρθρο "Τουρκοφάγοι, Τουρκολάγνοι…"  και τα σχετικά σχόλια επισημαίνω την απουσία συγκεκριμένων προτάσεων που αφορούν τους εξοπλισμούς, (δεί δε χρημάτων…). Προτείνω λοιπόν τα εξής μέτρα, χωρίς να αποκλείω άλλα παρόμοια, με πρωτοβουλία της κυβέρνησης:

Θέληση υπάρχει;

1. Επιβολή κλιμακωτής κράτησης 1% μέχρι 1.000 Ε και 2% άνω των 1.000 Ε σε όλες τις συντάξεις και μισθούς του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα.

2. Επιβολή 1% κράτηση στο φορολογητέο εισόδημα μέχρι 50.000 Ε και 2% άνω των 50.000 Ε για όλους τους φορολογουμένους και τα εισοδήματα που δεν ανήκουν στην προηγούμενη κατηγορία.

3. Παγκόσμια καμπάνια κι έρανο μεταξύ των απανταχού Ελλήνων και Φιλελλήνων με κατάθεση χρημάτων σε ένα λογαριασμό αποκλειστικά για την ενίσχυση των ενόπλων δυνάμεων.

Τα παραπάνω μέτρα κατά τις εκτιμήσεις μου μπορούν να αποδώσουν ένα ποσό της τάξης των 1,5 έως 2 δισ. ανά έτος και με χρονική ισχύ 10ετίας τουλάχιστον 20 δισ.

( Υπενθυμίζω ότι το ποσό των 20 δισ. με ορίζοντα 10ετίας είναι ασήμαντο σε σύγκριση με το κόστος των μέτρων έναντι του covid-19, έως τώρα 15 δισ;).

Με δάνειο σήμερα 20 δισ. λόγω του επείγοντος και τις παραπάνω κρατικές εγγυήσεις η Ελλάδα μας μπορεί να γίνει αστακός και να αποκτήσει υπεροπλία έναντι της Τουρκικής απειλής.

Επισημαίνω ότι τα 5 Ε το μήνα για το συνταξιούχο των 500 Ε όχι μόνο δεν θα τον δυσαρεστήσουν αλλά θα τον κάνουν να νιώθει εθνικά υπερήφανος!

(Υπενθυμίζω τον Πανελλήνιο έρανο αγοράς του θωρηκτού Αβέρωφ πριν 100 χρόνια).

Θα σας είμαι ευγνώμων αν θα δημοσιεύατε στη στήλη σας ένα σχετικό επεξεργασμένο ή μη άρθρο με την πρόταση μου με τα αρχικά μου ή μη.

Με εκτίμηση

Δημήτρης Σ.

kostas.stoupas@capital.gr