Του Κώστα Στούπα

Καλώς ήρθες... δολάριο!

Οι περισσότεροι εκ των μεγαλύτερων θα θυμάστε την κινηματογραφική ταινία του 1967 με τον Γ. Κωνσταντίνου, "Καλώς ήρθες δολάριο..." Είναι η πρώτη έγχρωμη ταινία  η  επεξεργασία της οποίας έγινε  εξ ολοκλήρου στην Ελλάδα. Η υπόθεση της ταινίας ήταν  βασισμένη στο θεατρικό έργο "Ο 6ος Αμερικανικός στόλος" των Αλέκου Σακελλάριου και Χρήστου Γιαννακόπουλου.

Συχνά η μοίρα των μικρών χωρών και οικονομιών είναι να προσπαθούν να προσελκύσουν επενδύσεις και χρήμα με ό,τι μέσο διαθέτουν, ιδίως αν η ανταγωνιστικότητα και τα άλλα κριτήριά τους που προσελκύουν επενδύσεις βρίσκονται χαμηλά...

Τη δεκαετία του ’60 ψάχναμε για δολάρια και τώρα ψάχνουμε για γουάν...

Δεν υπάρχει αμφιβολία πως η Κίνα είναι ένα ολοκληρωτικό καθεστώς μπροστά στο οποίο οι περιγραφές του Τζωρτζ  Όργουελ στο επικό "1984" ταιριάζουν σε άλλες παρωχημένες τεχνολογικά εποχές του απόλυτου ελέγχου της εξουσίας επί των υπηκόων.

Η Κίνα τα τελευταία  χρόνια τεχνολογικά έχει αρχίσει να αφήνει πίσω τη Δύση σε διάφορους τομείς όπως είναι οι οικονομικές και εμπορικές συναλλαγές μέσω των έξυπνων κινητών κλπ.  Στην Κίνα οι ροές της πληροφόρησης ελέγχονται πλήρως από το καθεστώς και το διαδίκτυο δεν είναι ανοιχτό προς όλες της κατευθύνσεις όπως συμβαίνει στη Δύση.

Καμία αμφιβολία δεν υπάρχει επίσης πως η Κίνα προσπαθεί να χρησιμοποιήσει την οικονομική επιρροή της προκειμένου να διαμορφώσει τις πολιτικές επιλογές των χωρών με τις οποίες έχει οικονομικές συναλλαγές. Όπως όλες οι υπερδυνάμεις κατά την περίοδο της ανόδου προσπαθεί να διαμορφώσει γεωπολιτικές ισορροπίες προς το συμφέρον της.

Αν υπάρχει ένα πολιτικοοικονομικό μοντέλο που συνιστά αντίπαλο δέος για τις ανοιχτές κοινωνίες και οικονομίες της δημοκρατικής Δύσης αυτό δεν είναι η κλεπτοκρατία της Ρωσίας ή οι άτακτες ορδές του Ισλάμ λόγω της ανεξέλεγκτης αύξησης του πληθυσμού τους. Το μοντέλο που απειλεί τις δυτικές δημοκρατίες είναι το Κινέζικο που συνδυάζει την κομμουνιστική πολιτική δικτατορία με τον ιδιόμορφο καπιταλισμό.

Παρά ταύτα ο οικονομικός εναγκαλισμός μιας μικρής χώρας όπως η Ελλάδα με μια μεγάλη χώρα όπως η Κίνα, ενέχει μικρότερους κινδύνους από κάποιον π.χ. αντίστοιχο εναγκαλισμό με την αυταρχική Ρωσία...

Η Ελλάδα βρίσκεται πολύ μακριά και πολύ εντός της Ε.Ε. για να θελήσει η Κίνα να αποκτήσει επιρροή στις πολιτικές της εξελίξεις.

Η Κίνα χρειάζεται την Ελλάδα σαν μια εκ διόδων προσέγγιση της μεγάλης αγοράς της Ε.Ε. και η Ελλάδα χρειάζεται τη Κίνα γιατί είναι από τις λίγες περιπτώσεις που ενδιαφέρονται  να επενδύσουν  σε χώρες όπως η Ελλάδα οι οποίες δεν διαθέτουν φιλικό προς τις επενδύσεις περιβάλλον.

Η Κίνα φαίνεται να ενδιαφέρεται λιγότερο για την αποδοτικότητα των επενδύσεων που κάνει σε χώρες όπως η Ελλάδα και περισσότερο για την εξασφάλιση υποστήριξης χωρών όπως η Ελλάδα στις συλλογικές αποφάσεις της Ε.Ε. απέναντί της. Όσο οι αποφάσεις της Ε.Ε. λαμβάνονται με ομοφωνία η ισχύς μικρών χωρών είναι τεράστια...

Η Ε.Ε. το 2018 πραγματοποίησε προς την Κίνα εξαγωγές ύψους 210 δισ. δολ. και η Κίνα προς την Ε.Ε. εξαγωγές ύψους 395 δισ. δολ. Η Ε.Ε. αναπληρώνει μέρος του ελλείμματος με πλεόνασμα προς τις ΗΠΑ.  Οι ανισορροπίες αυτές δημιουργούν κραδασμούς και (λανθασμένα από οικονομική άποψη) πιέζουν τους πολιτικούς να λάβουν μέτρα...

Καθώς λοιπόν  τα τελευταία χρόνια το ελεύθερο εμπόριο και η παγκοσμιοποίηση υποχωρούν οι μεγάλες γεωοικονομικές περιφέρειες όπως η Β. Αμερική, η Ε.Ε., η Κίνα  φαίνεται να κινούνται προς τον περιορισμό των ανεξέλεγκτων εισαγωγών και εξαγωγών μεταξύ τους.

Όταν η Ε.Ε. θα αυξήσει τους περιορισμούς προς τις κινέζικες εξαγωγές πολλά από τα κινέζικα προϊόντα θα πρέπει να παράγονται ή έστω να συναρμολογούνται στην Ε.Ε. για να έχουν χαμηλότερους δασμούς και να παραμείνουν ανταγωνιστικά.

Μια τέτοια εξέλιξη ενδεχομένως να δημιουργήσει τις συνθήκες για κινέζικες επενδύσεις στην Ελλάδα που θα αφορούν μονάδες συναρμολόγησης...

Τότε ενδεχομένως να  δούμε πράγματι τσουνάμι επενδύσεων… Προς το παρόν ζούμε σκηνές που θυμίζουν την ταινία "Καλώς ήλθες δολάριο". Καλώς τα κινεζάκια τα "ζουμπουρλούδικα" λοιπόν...

Το θέμα του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κίνα είναι καίριο ζήτημα  αλλά η Ελλάδα  είναι πολύ μικρή για να το θέσει από μόνη της. Όταν το θέσουν οι μεγάλες οικονομίες και δημοκρατίες της Δύσης, ακολουθούμε και εμείς...

kostas.stoupas@capital.gr