Η βόμβα στα χέρια του Κυριάκου...

Του Κώστα Στούπα 

Η  βόμβα στα χέρια του Κυριάκου...

Είναι φανερό εδώ και αρκετούς μήνες πως το χρηματιστήριο, οι τράπεζες και η οικονομία γενικότερα δεν προεξοφλούν θετικές εξελίξεις για την Ελλάδα. Το χρήμα συνεχίζει να φεύγει από τη χώρα ενώ το έξυπνο χρήμα δεν πλησιάζει καν...

Παρά το γεγονός πως τα τελευταία δύο χρόνια οι δημοσκοπήσεις με μικρές διακυμάνσεις καταγράφουν σαφή διαφορά μεταξύ Νέας Δημοκρατίας και ΣΥΡΙΖΑ, και η Νέα Δημοκρατία είναι φιλικότερη προς την ανάπτυξη και τις επενδύσεις, οι αγορές προεξοφλούν αρνητικές εξελίξεις...

Τα σημεία που θα μπορούσαμε να εξάγουμε ως κοινούς παρονομαστές από όλες τις δημοσκοπήσεις τα τελευταία δύο χρόνια είναι τα εξής: 

α) Η  Ν.Δ. θα είναι πρώτο κόμμα με πιθανότητες άνω του 89-90%.

β) Οι πιθανότητες να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση είναι περί το 50%. Τούτο θα εξαρτηθεί από τη δυναμική που θα σχηματιστεί με την αναγγελία των εκλογών. 

γ) Αρκετά χαμηλότερες εμφανίζονται όμως  οι πιθανότητες από τις κάλπες των ερχόμενων εκλογών να προκύψει μια πλειοψηφία 180 βουλευτών που θα δεσμευτεί να εκλέξει Πρόεδρο της Δημοκρατίας στις αρχές του 2020. 

Αυτό το τελευταίο είναι το σημαντικότερο στοιχείο καθώς θα υποχρεώσει την επόμενη κυβέρνηση σε αρκετούς μήνες αδράνειας σε μια περίοδο που η χώρα θα χρειάζεται μεταρρυθμίσεις και αποφάσεις. 

Την πιο κρίσιμη περίοδο (θα εξηγήσουμε στη συνέχεια γιατί) η επόμενη κυβέρνηση ακόμη και με αυτοδυναμία της ΝΔ θα είναι υποχρεωμένη να καθυστερεί και να μην "χαλάει χατίρια" προκειμένου να εκλεγεί Πρόεδρος στις αρχές του 2020 και έτσι να αποφευχθούν οι πρόωρες εκλογές.

Επιπλέον η επόμενη κυβέρνηση θα κληθεί να διαχειριστεί διάφορες "βόμβες" με τις οποίες η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ εσκεμμένα ναρκοθετεί το "καράβι" όπως αυξημένες δαπάνες, προσλήψεις, καταβολή αναδρομικών κλπ. 

Η τυραννία του Status Quo...

Στο βιβλίο του "Η τυραννία του status quo" (The Tyranny of the Status Quo 1984) ο Μίλτον Φρίντμαν αναλύει την αντίσταση στις αλλαγές που προβάλλουν τα κατεστημένα συμφέροντα που δημιουργούνται ακόμη και σε λίγους μήνες μιας μεγάλης πολιτικής  ανατροπής. (Τον όρο " Η τυραννία του Status Quo" μου τον θύμισε πριν από λίγες μέρες ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Δημοσιονομικών Μελετών κ. Τάσος Αβραντίνης σε ομιλία του στον Πειραιά).

"Συμφέροντα", πολιτικοί και γραφειοκράτες βρίσκουν αμέσως σημεία συνεννόησης και κοινά συμφέροντα και προβάλλουν αντίσταση στις όποιες μεταρρυθμιστικές επαγγελίες τους έφεραν στην εξουσία.  

Για τούτο, κατά τον Φρίντμαν, οι μεγαλύτερες ανατροπές που μπορεί να πραγματοποιήσει μια νέα κυβέρνηση μπορεί να τις υλοποιήσει κατά τους πρώτους μήνες της όταν ακόμη δεν έχουν δημιουργηθεί οι αρμοί νέων κατεστημένων συμφερόντων. 

Αυτό το παρατηρήσαμε πως συνέβη και στην περίπτωση του ΣΥΡΙΖΑ που ήταν ένας νέος πολιτικός σχηματισμός που έφερνε νέες πρακτικές και κυρίως νέα πρόσωπα. 

Λίγους μήνες μετά η πλειοψηφία των στελεχών είχε απεμπολήσει τις εξαγγελίες που την έφεραν στην κυβέρνηση συναρθρώθηκε με τους παρασιτικούς μηχανισμούς του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ στο βαθύ κράτος και συνέχισαν τις πρακτικές που μας οδήγησαν στη χρεοκοπία με ακόμη πιο απροκάλυπτο τρόπο απ’ ό,τι (οι ενοχικές μετά το 2010) κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Δημοκρατίας.

Στην ίδια παγίδα λοιπόν κινδυνεύει να πέσει και η Νέα Δημοκρατία αν το αποτέλεσμα των εκλογών δεν της επιτρέψει να προχωρήσει τις τομές που σχεδιάζει τους πρώτους 6-12 μήνες. 

Το πιθανότερο σενάριο είναι οι επόμενες εκλογές να γίνουν τον ερχόμενο Μάιο ή το αργότερο τον ερχόμενο Σεπτέμβριο. Η εκλογή του προέδρου θα ξεκινήσει στις αρχές του 2020.

Αν από το εκλογικό αποτέλεσμα των προσεχών βουλευτικών εκλογών δεν είναι φανερό πως υπάρχει πρόθυμη πλειοψηφία να εκλέξει πρόεδρο της Δημοκρατίας προκειμένου να αποφευχθούν οι πρόωρες εκλογές, η επόμενη κυβέρνηση θα διανύσει μια περίοδο αδράνειας με την προσοχή στραμμένη στην πιθανότητα πρόωρων εκλογών.

Ακόμη και αν  αποφευχθούν τελικά οι πρόωρες εκλογές το 2020 η νέα κυβέρνηση θα έχει διανύσει την πρώτη κρίσιμη περίοδο σε κατάσταση αδράνειας. 

Είναι πολύ πιθανό λοιπόν στη συνέχεια οι μεταρρυθμίσεις που επαγγέλλεται να βρουν αντίσταση από τον ίδιο τον κυβερνητικό μηχανισμό που θα έχει συναρθρωθεί με τον κρατικό γραφειοκρατικό μηχανισμό. 

Η θεώρηση αυτή αποτελεί μια εύλογη ερμηνεία της εικόνας που παρουσιάζουν οι τράπεζες, το χρηματιστήριο και η οικονομία τους τελευταίους μήνες...

kostas.stoupas@capital.gr