Ανοίξαμε διάπλατα και τα σύνορα μας. Τι καταφέραμε;

Του Γιώργου Κράλογλου

Ανοικτά για πάντα τα σύνορα μας. Πολύ σωστά. Φανήκαμε όμως έτοιμοι να εντάξουμε στην οικονομία και στην κοινωνία μας όσους τα πέρασαν ως τώρα;  

Ερέθισμα για το σημερινό μας θέμα το εξαιρετικό ρεπορτάζ στο Capital.gr του συναδέλφου κ. Νίκου Ρουσάνογλου ''Στεγαστικό και δημογραφικό δυναμιτίζουν την αγορά ακινήτων” στην εισαγωγή του οποίου εύστοχα τονίζεται ότι "...μακροπρόθεσμες συνέπειες στη διαμόρφωση της ζήτησης στην αγορά κατοικίας, είναι πιθανό να έχει η υφιστάμενη στεγαστική κρίση. Η δυσκολία, ειδικά των νέων να έχουν πρόσβαση σε προσιτή στέγη, μεταφράζεται σε υποχώρηση του αριθμού των νέων νοικοκυριών μακροπρόθεσμα και κατά συνέπεια οδηγούν και σε επιδείνωση το δημογραφικό πρόβλημα”.

Το ορθό συμπέρασμα τεκμηριώνεται και από ανάλυση της BluPeak Estate Analytics σύμφωνα με την οποία "...η στέγη βρίσκεται πλέον στο κέντρο της συζήτησης για τη δημογραφική μας επιβίωση, καθώς η πρόσβαση σε προσιτή κατοικία λειτουργεί ως βασική προϋπόθεση για την οικογενειακή διαμόρφωση και τη συνοχή της κοινωνίας". 

Να μείνουμε λοιπόν στο θέμα, αναζητώντας το αύριο της ιστορίας αυτής για την χώρα, καθώς σήμερα διαβάζουμε μόνο τις πρώτες σελίδες της. Και είναι άγνωστο πόσο μακριά θα μας πάει...  

Στα επόμενα χρόνια λοιπόν, (ξεκινώντας και από το 2026) είναι άγνωστο αν θα συντηρήσουμε το  γνώρισμα μας ως οικονομία ότι ξεχωρίζουμε (για 10ετίες) και για το φθηνό εργατικό κόστος... Γνώρισμα που βεβαίως και λειτουργεί ως κίνητρο για επενδυτές και επενδύσεις. 

Για να μη χαλάσουμε την "συνταγή” του κινήτρου της φθήνιας στο κόστος εργασίας, θα φέρουμε (όπως λέμε πολιτικά) ότι περισσεύει σε εργατικό δυναμικό από τις Τρίτες χώρες που μας έρχεται καλύτερα από την πολιτική μας υποχρέωση να ανθρωπεύουμε την εργασιακή μας εικόνα μέσα και έξω στην Ελλάδα. 

Το πού φθάσαμε για να "πλασαριζόμαστε” στις χώρες φθηνού εργατικού κόστους το ξέρουμε πολύ καλά. Και το βλέπουμε και στις μέρες μας από όποια πλευρά ή γωνία το επιχειρήσουμε. 

Τι πετύχαμε όμως με το φθηνό εργατικό κόστος, όταν ναι μεν τραβήξαμε ως και τους Τούρκους να επενδύσουν στη χώρα μας, αλλά εδώ και μια 15ετία αν μας χαρακτηρίζει κάτι είναι η αποεπένδυση και η μεταφορά μεγάλων ονομάτων, που είχαν επενδύσει στην χώρα μας, σε άλλες χώρες όπως και αυτές της Ανατολικής Ευρώπης. Τίποτε δεν πετύχαμε.

Ποιο ήταν το κέρδος μας την ίδια 15ετία του φθηνού εργατικού κόστους μας όταν χάσαμε 750.000 νέους και με πείρα και με ειδικότητες γιατί τους ήταν αδύνατον να μην προσέξουν και να ανταποκριθούν στους διπλάσιους και παραπάνω μισθούς της Ευρώπης; Τίποτε δεν κερδίσαμε. 

Πώς δικαιολογούμε την απουσία επενδυτών και επενδύσεων με σοβαρές θέσεις εργασίας στην Ελλάδα (πάλι την ίδια 15ετία) όταν στο χρονικό αυτό διάστημα ενώ ψηφίσαμε και θέσαμε σε εφαρμογή 3-4 αναπτυξιακές πολιτικές με ειδικά κίνητρα (40 δισ.) από Ταμεία (ΤΑΑ) της ΕΕ και ειδικά προγράμματα (ΕΣΠΑ) τα οποία ακόμη "περισσεύουν" στα δικά μας Ταμεία και αν θα αξιοποιηθούν θα είναι σε δημόσιες επενδύσεις και όχι ιδιωτικές (που μας φέρνουν πόρους). Δεν υπάρχει δικαιολογία. 

Πού θέλουμε να καταλήξουμε; Ότι το εργασιακό θα είναι το κυρίαρχο θέμα του 2026. 

Και αν νομίζουμε ότι τα ανοικτά μας σύνορα θα το λύσουν (επειδή θα συντηρηθούν τα γνωρίσματά μας ως χώρα φθηνού εργατικού κόστους) κάνουμε μέγα λάθος. Συνεπώς καλό είναι να φροντίζουμε να διακρίνονται (για την οικονομία μας) κίνητρα επενδυτικής λογικής και ας ξεχάσουμε ότι έχει σχέση με την τυχόν φθηνή εργασία... που θα μας φέρουν εισαγόμενοι εργάτες χαμηλού κόστους...  

george.kraloglou@capital.gr