Στα συρτάρια οι επενδύσεις. Το 2028 και βλέπουμε...

Του Γιώργου Κράλογλου 

Ποτέ δεν επενδύεις όταν η μισή πολιτική σκηνή θυμίζει κουκλοθέατρο. Πρώτα αλλάζει το σκηνικό (εκλογές) και μελετάς τις επενδύσεις σου, ένα χρόνο μετά...

Δεν είναι δικές μας οι σκέψεις αυτές ούτε δικά μας λόγια. Είναι οι μαρτυρίες μας από το οικονομικό ρεπορτάζ, σε όλη τη διαδρομή της μεταπολίτευσης εδώ και μισό αιώνα.

Αρχικά βιώσαμε την αποεπένδυση που κρατάει μέχρι σήμερα. Αν μάλιστα δεν υπήρχαν και τα κάποια ανοίγματά μας στην αποκρατικοποίηση, ούτε τα σχέδια σαν το Ελληνικό ή τα ναυπηγικά των Κινέζων και άλλων θα βλέπαμε σε ακτές, παραλίες και λιμάνια. Και ας κάνουμε τον σταυρό μας να μη σταματήσουν κι αυτά.... 

Συνεχίσαμε, παρακολουθώντας την αποβιομηχάνιση με την εγκατάλειψη της μεγάλης και υπολογίσιμης μεταποιητικής παραγωγής. Ξεκίνημα έγινε από τη Βόρεια Ελλάδα η οποία (συμπεριλαμβανομένης και της Θεσσαλονίκης) είχε απορροφήσει το μεγαλύτερο μέρος της βαριάς βιομηχανίας που είχαμε καταφέρει,  ως τότε, να στήσουμε στον τόπο μας. 

Και ομολογώ ότι έχει δίκιο ο αξιοπρόσεκτος Frazor να μου θυμίζει (σχόλιο στο χθεσινό σημείωμα) "...Δεν αναφέρατε τα βιομηχανικά κουφάρια που δημιουργήθηκαν στη Βορ. Ελλάδα και τα τρισεκατομμύρια που έφαγαν τα κοράκια που λειτουργούν παντός κόμματος, (μήπως θέλετε και ονόματα χρηστών που τα έφαγαν και τώρα το παίζουν ΝΔ ? ? ?)” .

Παρακολουθήσαμε την ίδια πτωτική πορεία με μεταστροφή της παραγωγής από μεγάλη, εξωστρεφή και ανταγωνιστική σε μεσαία, μικρή και πολύ μικρή (περισσότερο "διαχειρίσημη” πολιτικά ...). 

Αλλά τώρα άντε εσύ να ζητήσεις επενδύσεις από τους 850.000 μικρούς χωρίς να έχεις στην πολιτική σου φαρέτρα εργαλεία για τη "σκυταλοδρομία” με τις επιδοτήσεις... 

Καταλήξαμε να βλέπουμε (το 2022-23) τη "βάφτιση” τουρισμού και εστίασης ως τον κορυφαίο πυλώνα της οικονομίας (το σουβλάκι στην κορυφή...) έστω και αν δεν συγκινεί (ως χώρος απασχόλησης) τους άνεργους του τόπου αλλά και μετανάστες που ξεκίνησαν να μας "σνομπάρουν” και κοιτάζουν κατά Βορ. Ευρώπη μεριά...

Αλλά ας επιστρέψουμε στην αποεπένδυση και τις επενδύσεις. Ειδικά για τη βιομηχανία που λογαριάζει τις ανάγκες της για μια νέα εκβιομηχάνιση πάνω από 200 δισ. 

Οι πρώτες αναζητήσεις επενδυτών ξεκίνησαν το 1978. Το τότε όμως κίνημα της "αλλαγής” που θα παραλάμβανε την κυβέρνηση (δικαιώθηκε) είχε άλλα στο μυαλό του. Μισούσε (έλεγε...) τις ιδιωτικές επενδύσεις και ό,τι δεν μας θύμιζε κρατικοποίηση. Έτσι έγινε και ξεκίνησε και η ελληνική επιχειρηματική μετανάστευση. Στη Μέση Ανατολή αρχικά.  

Οι επόμενες αναζητήσεις επενδύσεων και επενδυτών ακούστηκαν (ψιθυριστά όμως) μετά από 20 χρόνια. Κοντά στο 2000 όταν με παραισθήσεις νομίζαμε ότι εκσυγχρονίζαμε κοινωνία και οικονομία. Τι έκαναν και τότε οι επενδυτές; Περίμεναν να δουν τον εκσυγχρονισμό...., για να επενδύσουν... 

Οι τρίτες αναζητήσεις επενδυτών ήλθαν με τις υποσχέσεις για επανίδρυση του κράτους το 2005-2008 (10 χρόνια μετά) αλλά πιαστήκαμε στον ύπνο από την Ε.Ε. Κάναμε δημιουργική λογιστική στην ανάπτυξη. Ως να ξεκαθαρίσει η κατάσταση, οι επενδύσεις μπήκαν ξανά στα συρτάρια. 

Άλλες αναζητήσεις επενδύσεων δεν έγιναν. Μας πρόλαβε το κρατικό χρέος το 2010. Στη συνέχεια έδωσε και κατάλαβε στην οικονομία η κυβέρνηση της αριστεράς και προόδου... του 2015-2019. Κουβέντα για επενδύσεις, εκτός από ψιθύρους ότι θα μας στηρίξουν κεφαλαιούχοι της ομογένειας της Αμερικής (που ουδέποτε επιβεβαιώθηκαν). 

Και ερχόμαστε στο σημερινό καραγκιοζιλίκι με το "εμείς οι αριστεροί δεν θα δαιμονοποιούμε το κεφάλαιο...” (που το άφησε χωρίς ανατροπή η υπόλοιπη "σοσιαλιστική” αντιπολίτευση) και το οποίο ασφαλώς και δεν λειτούργησε θετικά. Αντίθετα, προκάλεσε επιφυλάξεις στην επιχειρηματική κοινότητα και μια από τις αιτίες για το νέο μάζεμα επενδύσεων. Η δική μας εκτίμηση είναι ότι  εκτός από τα τρέχοντα επενδυτικά σχέδια (ξεκίνησαν την 10ετία που κλείνει)  επενδυτές δεν θα δούμε πριν το 2028 (μετά τις εκλογές του 2027) ώστε να είναι ξεκαθαρισμένα και τα πολιτικά πράγματα (όσο είναι δυνατόν κάτι τέτοιο  στην Ελλάδα...).  

george.kraloglou@capital.gr