Τα παράδοξα της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας

Του Άγη Βερούτη

Για τα λειτουργικά προβλήματα που έχει δημιουργήσει η εφαρμογή της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας στις επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα, έλαβα μια επιστολή από αναγνώστη που ξεκάθαρα γνωρίζει το θέμα επαγγελματικά σε βάθος.

Αν και πολλά από τα συμπεράσματά του προϋποθέτουν ειδική γνώση πώς χρησιμοποιούνται τα ανάλογα συστήματα διεθνώς, είναι απόλυτα ξεκάθαρο ότι η εφαρμογή τους στην Ελλάδα του 2025 είναι υπερβολικά παρεμβατική στην εύρυθμη λειτουργία μιας ιδιωτικής εταιρείας, και παγκοσμίως πρωτοφανής. Είναι δηλαδή Big Brother που καθώς φαινομενικά δεν έχει οφέλη για κανέναν, δίνει τη δυνατότητα στο κράτος να επιβάλλει παράλογα πρόστιμα για αναντίστοιχες αστοχίες (αναφέρει τέτοιες περιπτώσεις ο αναγνώστης).

Φιλοσοφικά, ένα τέτοιο εκτενές και βαρύ σύστημα θα σκεφτόμουν ότι πρώτος-και-καλύτερος εφαρμοστής του θα έπρεπε να είναι ο Δημόσιος Τομέας, που χαρακτηρίζεται από τα ανάποδα προβλήματα, υποεργασία, άδειες από τη σημαία, χρόνια χωρίς να εμφανίζεται κάποιος στην υπηρεσία του (πχ. Ζει σε σπηλιά και εργάζεται "τηλεργασία”), κλπ. 

Τα περισσότερα από αυτά τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το δημόσιο με το προσωπικό του θα λύνονταν με την διαφανή διαχείριση προσωπικού 780.000 ανθρώπων από ένα τέτοιο σύστημα. Σημαντικό επίσης είναι και το θέμα των πλασματικών υπερωριών όπου πληρώνονται οριζοντίως σε πολλές υπηρεσίες κυρίως της τοπικής αυτοδιοίκησης αλλά και της κεντρικής κυβέρνησης.

Αντίθετα, όποιος πραγματικά αφιερώνει χρόνο και προσπάθεια στην λειτουργία της υπηρεσίας του, θα μπορούσε να αμειφθεί με κάποιο μεγάλο πολλαπλασιαστή (πχ επί 3) για τις υπερωρίες του στο δημόσιο, αντί να παίρνουν όλοι τις ίδιες υπερωρίες που δεν έχουν δουλευτεί κιόλας.

Βρήκα την επιστολή εξαιρετικά διαφωτιστική, και την παραθέτω σχεδόν αυτούσια:

___________________________

"Καλημέρα κύριε Βερούτη!

Το όνομα μου είναι Ν.Κ. και παρακολουθώ ανελλιπώς με μεγάλο ενδιαφέρον την αρθρογραφία σας στο Capital από όταν συμμετείχατε σποραδικά με τα άρθρα σας, κυρίως διότι έχετε και μια εμπειρία ως επιχειρηματίας. Δεν συμμετέχω ως σχολιαστής στο forum για διάφορους λόγους αλλά διαβάζω τα σχόλια. Θεωρώ ότι θίγετε πάντα καίρια θέματα και επίσης έχετε το θάρρος να στηλιτεύετε πολλές φορές τα κακώς κείμενα. [...]

Αφορμή για το email μου ήταν πρόσφατο άρθρο σας στο Capital όπου κάνετε μια σύντομη αναφορά και στην εφαρμογή της Ψηφιακής κάρτας εργασίας. Θα ήθελα να κάνω μερικές παρατηρήσεις ως γνώστης του αντικειμένου καθώς ασχολούμαι επιχειρηματικά με τα συστήματα καταγραφής και ωρομέτρησης εργασίας προσωπικού 28 χρόνια και έχω συνεργαστεί με εκατοντάδες επιχειρήσεις από κάθε κλάδο δραστηριότητας.

Θα σας φανεί ενδεχομένως περίεργο αλλά διαφωνώ πλήρως με τον τρόπο εφαρμογής του μέτρου αν και η επιχείρηση μου διαθέτει ολοκληρωμένη λύση με τις προδιαγραφές του υπουργείου για την εφαρμογή της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας. 

Σε ολόκληρο το δυτικό κόσμο η χρήση των συστημάτων ωρομέτρησης (Time & Attendance) είναι ένα εργαλείο εσωτερικής πληροφόρησης για τις επιχειρήσεις, είναι προαιρετικό,  και μπορεί να διαθέτει και επιπλέον εργαλεία ανάλυσης ή να διασυνδέεται με τα συστήματα HRMS ανάλογα με το τι θέλει να κάνει η κάθε επιχείρηση και ποιες πληροφορίες θέλει να αναλύσει.

Η υποχρέωση να αποστέλλουν οι επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα την ώρα προσέλευσης και την ώρα αποχώρησης του προσωπικού τους σχεδόν σε πραγματικό χρόνο σε μια κυβερνητική βάση δεδομένων παραπέμπει σε "άλλες” μεθόδους διακυβέρνησης και είναι κάτι που δεν έχει εφαρμοστεί πουθενά στον κόσμο. 

Επειδή παρακολουθώ εδώ και 30 χρόνια την αγορά αυτή διεθνώς, αυτό το μέτρο δεν το έχω δει πουθενά να εφαρμόζεται. Θα συμφωνήσω ότι σε μια πρώτη ανάγνωση φαίνεται ότι είναι προς όφελος των εργαζόμενων ένα τέτοιο μέτρο και ως τέτοιο προβάλλεται αλλά στην πράξη θεωρώ ότι αυτό δεν ισχύει. Εσείς κύριε Βερούτη έχετε νομίζω και εμπειρία από τις ΗΠΑ που είναι πρωτοπόροι στα συστήματα HR. Σε καμμιά πολιτεία τους όσο αυστηρό και αν είναι στο State labor law δεν έχει εφαρμοστεί ένα τέτοιο μέτρο.

Σήμερα οι επιχειρήσεις -και ιδιαίτερα του κλάδου εστίασης και τουρισμού- όπως γνωρίζετε, ψάχνουν και δεν βρίσκουν προσωπικό ακόμη και με ικανοποιητικές (για τα Ελληνικά δεδομένα) αμοιβές, άρα δεν θα δώσει λύση η εφαρμογή της Ψηφιακής κάρτας εργασίας στην προβαλλόμενη από κύκλους "ασυδοσία" των εργοδοτών. Δεν υπονοώ ότι δεν έχει υπάρξει και ασυδοσία. Αλλά είμαι βέβαιος ότι δεν λύνεται αυτό με την εφαρμογή της Ψηφιακής κάρτας εργασίας. 

Είμαι βέβαιος επίσης ότι αν γινόταν μια έρευνα σε εργαζόμενους στους κλάδους που εφαρμόστηκε ήδη, οι απαντήσεις των εργαζόμενων θα ήταν στην καλύτερη ότι δεν είδαν καμία απολύτως διαφορά υπέρ τους αλλά αντίθετα ότι ταλαιπωρούνται και αγχώνονται με την συνέπεια που πρέπει να δείχνουν στις καταγραφές για να μην πέσει πρόστιμο στην επιχείρηση. 

Όσο για την δήλωση μεγάλου αριθμού υπερωριών που διαφημίζεται εκτιμώ επίσης ότι θα αποδειχθεί άνθρακες ο θησαυρός αν συνυπολογιστούν συνολικά τα κόστη/οφέλη για την κοινωνία και τους ίδιους τους εργαζόμενους οι οποίοι θα βάζουν λιγότερα χρήματα στην τσέπη τους.

Σας διαβεβαιώ λόγω γνώσεως ότι η επιβολή της εφαρμογής της Ψηφιακής κάρτας εργασίας φορτώνει με μεγάλο λειτουργικό κόστος τις επιχειρήσεις ανεξαρτήτως μεγέθους. Κόστους χωρίς καμία απολύτως ανταπόδοση καθώς επίσης και με πολύ μεγάλο άγχος τους επιχειρηματίες και τα στελέχη των επιχειρήσεων που επιφορτίζονται με την λειτουργία του σε κάθε επιχείρηση. Και επειδή σύμφωνα με τον νόμο ο εργαζόμενος υποχρεούται να "χτυπάει κάρτα" αλλά η επιχείρηση ευθύνεται (τα Ελληνικά παράδοξα), σας διαβεβαιώ επίσης ότι σε πολλές επιχειρήσεις από τον φόβο των λαθών και των προστίμων, χτυπάνε τις κάρτες οι επιχειρηματίες ή κάποιος που έχουν ορίσει για αυτό ή οι λογιστές τους, όχι επαναλαμβάνω για να κλέψουν ώρες από τους εργαζόμενους αλλά από τον φόβο των λαθών. [σσ: Άλλος κάνει λάθος, και άλλος πληρώνει]

Επίσης υπάρχει ο φόβος στην αγορά ότι ακόμη και στο μέλλον, ακόμη και μετά από χρόνια, όταν θα χρειάζονται επιπλέον χρήματα στον κρατικό κορβανά, θα τρέχουν ένα αλγόριθμο στην βάση δεδομένων του Εργάνη για να εντοπίζει μικροπαραβάσεις χωρίς σκοπιμότητα του τύπου (χτύπημα κάρτας 10 λεπτά πριν το δηλωμένο ωράριο, μη ζευγαρωμένο χτύπημα εισόδου-εξόδου κλπ) και θα στέλνουν πρόστιμα μικρά σχετικά (π.χ. 400, 600, 1000  ευρώ) σε δεκάδες χιλιάδες επιχειρήσεις έως και δέκα χρόνια μετά όπως ήδη γίνεται σε πολλά άλλα θέματα φορολογικά κλπ.

Και τότε ποιος ωφελείται από την εφαρμογή του μέτρου θα με ρωτήσετε; 

Follow the money. Θεωρώ ότι ωφελημένοι είναι αυτοί που διαχειρίστηκαν τα εκατομμύρια από το ταμείο ανάκαμψης για τη δημιουργία της πλατφόρμας (με ότι αυτό συνεπάγεται) καθώς και μια μεγάλη εταιρεία business software που εκμεταλλευόμενη το δίκτυο συνεργατών λογιστών που διαθέτει πιέζει τις επιχειρήσεις να χρησιμοποιήσουν τις λύσεις που προσφέρει η ίδια για να υπάρχει και διασύνδεση με τη μισθοδοσία της κάνοντας και την σχετική προπαγάνδα -ακόμη και επιστρατεύοντας στελέχη του υπουργείου- για τη μεγάλη χρησιμότητα του μέτρου. 

Ο ορισμός της αθέμιτης εκμετάλλευσης δεσπόζουσας θέσης και ουδείς ασχολείται.

Για να μην νομίζετε επίσης ότι σας τα γράφω αυτά με αντιπολιτευτική διάθεση να σας ενημερώσω ότι θεωρούσα ότι αυτή η κυβέρνηση αποτελούσε κάποια ελπίδα να αλλάξουν πολλά πράγματα στην Ελλάδα και να γίνουμε μια σοβαρή δυτική χώρα. Προσωπικά έχω πλήρως απογοητευθεί. Θεωρώ ότι το κυρίαρχο μέλημα είναι να ροκανιστούν τα δις του ταμείου ανάκαμψης, και επειδή δεν υπάρχει κανένα σχέδιο σοβαρό, αναπτυξιακό, τα χρήματα αναλώνονται σε πλατφόρμες λογισμικού επί παντός επιστητού που οδηγούν σε υπέρ-ρύθμιση, υπερβολική ψηφιακή γραφειοκρατία και μεγάλα κόστη στις επιχειρήσεις χωρίς ανταπόδοση.

Ελπίζω να μην σας κούρασα και σας ευχαριστώ αν το διαβάσατε. 

Οτιδήποτε αναφέρω είναι για σας και μόνο και μπορείτε να τα χρησιμοποιήσετε αλλά παρακαλώ να μην αναφερθούν τα στοιχεία μου. 

Σας εύχομαι καλή Υγεία και κάθε καλό,

Με εκτίμηση
Ν. Κ.”
________________________

Πολύ ενδιαφέρουσες οι παρατηρήσεις του επιστολογράφου, για τα παράδοξα και τις διεθνείς πρακτικές, που πρέπει οποιοσδήποτε αρμόδιος να λάβει σοβαρά υπόψη του, αν διαθέτει το παραμικρό ενδιαφέρον για να στηρίξει αντί να βουλιάξει τις επιχειρήσεις της πραγματικής οικονομίας.

Αντιθέτως, πιστεύω ότι ένα τόσο συνεκτικό και ισχυρό σύστημα όπως η Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας μπορεί να λύσει σε μεγάλο βαθμό τις παθογένειες των αργομισθιών και απουσιών στο Δημόσιο.

Αυτό και αν θα είναι μεταρρύθμιση!!!

Το Ελληνικό παράδοξο είναι ότι με την άστοχη χρήση του συστήματος αυτού θα δημιουργήσουμε προβλήματα και δυσλειτουργίες στην παραγωγική οικονομία, αξιοποιώντας μια τεχνολογία που θα έπρεπε κατ’ εξοχήν να εφαρμοστεί στον Δημόσιο Τομέα.

"Η γυναίκα του Καίσαρα δεν αρκεί να είναι τίμια, πρέπει και να φαίνεται και τίμια.” 

Αυτό είπε ο Ιούλιος Καίσαρας στην δεύτερη γυναίκα του, Πομπηία Σύλλα, όταν την χώρισε.

Με την Ψηφιακή Κάρτα στο Δημόσιο θα φανεί ξεκάθαρα τί είναι!

Κι ας μην πάρει διαζύγιο...

agissilaos@gmail.com