Του Άγη Βερούτη
Με την αφορμή το προηγούμενο άρθρο μου για τις Golden Visa, έναν από τους πολλούς λόγους που η χώρα σήμερα αντιμετωπίζει στεγαστική κρίση, ένας αναγνώστης μου έστειλε το παρακάτω email.
Όπως θα δείτε, περιγράφει την για παραπάνω από 30 χρόνια καθυστερούμενη επέκταση των σχεδίων πόλεως ανά τη χώρα, από όλες τις κυβερνήσεις και όλες τοπικές αυτοδιοικήσεις.
Ένα παράδειγμα που γνωρίζω, είναι η σκοπούμενη επέκταση του σχεδίου πόλεως στο Αργοστόλι της Κεφαλονιάς, η οποία ξεκίνησε από τον κεφαλονίτη Αντώνη Τρίτση πριν 40 χρόνια. Ισάριθμα χρόνια εμποδίζεται η ανάπτυξη της περιοχής με την καθυστέρηση του σχεδίου πόλεως αρχικά με δικαστικές προσφυγές κάποιου ξενοδόχου που δεν ήθελε ανταγωνισμό, μετά με καθυστερήσεις στο δημοτικό συμβούλιο, και τα τελευταία 20 χρόνια στο συρτάρι του εκάστοτε υπουργού ΠΕΧΩΔΕ, ανυπόγραφο.
Φυσικά στο μεταξύ φτιάχτηκε παράρτημα του Ιονίου πανεπιστημίου στο Αργοστόλι, και οι φοιτητές ενοικιάζουν πανάκριβα υπόγεια, διαμορφωμένους σταύλους/γκαράζ με ένα ντιβάνι και σόμπα πετρογκάζ ή τουριστικά δωμάτια τους 7 μήνες που δεν έχει τουρισμό και τον υπόλοιπο σχολικό χρόνο σε καναπέδες φιλοξενούμενοι.
Δεν γνωρίζω κανείς να κερδίζει από αυτή την καθυστέρηση. Υποθέτω ότι απλά είναι προϊόν ευθυνοφοβίας ή μισαλλοδοξίας. Οι μίζες δεν μπορεί να είναι συστατικό, διότι εφόσον δεν υπογράφει κανείς, δεν παίρνει μίζα κανείς.
Είναι πραγματικά πολύ περίεργο μια κοινωνία όπως η Ελληνική να πυροβολεί τα πόδια της, καθυστερώντας ένα μέτρο σχεδιασμένο κατεξοχήν για να υποστηρίζει την Ανάπτυξη: την επέκταση των περιοχών εντός σχεδίου πόλεως, και με αυτή την αυτοχειρία να δημιουργεί στεγαστική κρίση στη χώρα, όπως ποτέ ξανά δεν υπήρξε στο παρελθόν, καθώς ποτέ ξανά δεν υπήρχαν στεγαστικές ανάγκες και ταυτόχρονα να εμποδίζει το ίδιο το κράτος την επέκταση των πόλεων.
Εξάλλου, πάντοτε θα υπάρχουν ακίνητα που θα βγαίνουν εκτός χρήσης όλες τις εποχές, όπως και τώρα με τα 1.000.000 κλειστά ακίνητα ανά τη χώρα. Τα κλειστά ακίνητα είναι άχρηστα, ώσπου να τα γκρεμίσει κάποιος και να ξαναχτίσει, ή να τα επαναφέρει στη χρήση ανακαινίζοντάς τα με κάποιο τρόπο ο ιδιοκτήτης τους ή η πολιτεία. Αλλά αυτό είναι άλλο σημείωμα.
Στο ενδιάμεσο, αφού αυτές οι διαδικασίες επαναφοράς των κλειστών ακινήτων μπορεί να πάρουν χρόνια, τουλάχιστον ας επεκτείνονται τα σχέδια πόλεως, ώστε να συγκρατούνται οι τιμές και να μην δημιουργείται τεχνητά έλλειμμα οικοπέδων και κατοικιών. Και θέλουμε και ψηφιακούς νομάδες ζωή να ‘χουμε!
Αρκεί να σκεφτούμε ότι το Ισραήλ με 8 εκατ. κατοίκους και μέγεθος σαν την Στερεά Ελλάδα, δεν έχει στεγαστική κρίση απ’ όσο ξέρω. Εμείς με 10 εκατ. κατοίκους και εξαπλάσια έκταση της χώρας, αντιμετωπίζουμε στεγαστική κρίση άνευ προηγουμένου, που εντείνει το Δημογραφικό για νέα ζευγάρια, μειώνει την ιδιοκατοίκηση και εμποδίζει την ανάπτυξη της οικονομίας!
Παραθέτω λοιπόν το μέηλ που έλαβα από τον αναγνώστη, στο οποίο επισημαίνει το οξύμωρο και ανεγκέφαλο, να έχουμε ως χώρα Στεγαστική Κρίση, αλλά και σταθερή μείωση της ιδιοκατοίκησης στα τελευταία 15 χρόνια, ενώ τα σχέδια πόλεων να παραμένουν 40 χρόνια μπλοκαρισμένα από τους φορείς της πολιτείας...
Γόρδιος δεσμός.
Ο Μέγας Αλέξανδρος βρήκε τη λύση πριν 2300 χρόνια...
___________________
"Αγαπητέ Άγη,
Σε διαβάζω χρόνια στο capital και αλλού, αλλά πρώτη φορά αποφάσισα να επικοινωνήσω μαζί σου, τώρα που είδα ότι άνοιξες το θέμα του στεγαστικού. Θα ήθελα να σου επισημάνω μία επιπλέον αιτία για τη μειωμένη προσφορά κατοικιών, ειδικά στην Αττική, την οποία ίσως να μην έχεις σκεφτεί.
Σχέδια πόλης
Γνωρίζεις μήπως από πότε έχουν να ανανεωθούν και να επεκταθούν τα σχέδια πόλης;
Να σου πω εγώ. Από την εποχή Τρίτση!
Η Αθήνα εκείνη την εποχή είχε 3,5 εκ. κατοίκους και τώρα κοντεύει τα 6. Συνεπώς στον χώρο που είχε προβλεφθεί να "φιλοξενήσει" 3-4 εκ. ανθρώπους, αναγκάζεται πλέον να φιλοξενεί 80% περισσότερους. Και ποιο είναι το αποτέλεσμα; Να γκρεμίζονται παλιές όμορφες μονοκατοικίες και διπλοκατοικίες προκειμένου να χτιστούν τεράστιες πολυκατοικίες. Συνοικίες οι οποίες ήταν όμορφες και ανθρώπινες, έχουν γίνει πλέον αδύνατες για βιώσιμη επιβίωση των κατοίκων τους.
Και, ΦΥΣΙΚΑ, οι τιμές αυξάνονται ασταμάτητα. ΑΣΤΑΜΑΤΗΤΑ. Πώς θα βρουν οι νέοι σπίτι να νοικιάσουν ή να αγοράσουν, όταν οι τιμές, π.χ. στα νότια προάστια είναι αντίστοιχες του Μονακό. Νόμος προσφοράς και ζήτησης λέγεται...
Θα μπορούσε όμως αυτό να λυθεί αν η πολιτεία προχωρούσε σε επέκταση των σχεδίων πόλης και οικισμών. Μιλώ από προσωπική εμπειρία. Πριν από 30 χρόνια αγόρασα ένα κτήμα 2500 τ.μ. σε περιοχή της Αττικής. (Δεν γράφω λεπτομέρειες, και θα καταλάβεις παρακάτω το γιατί). Δίπλα από το κτήμα ο οικισμός (και όταν λέω ΔΙΠΛΑ, εννοώ ΔΙΠΛΑ), είναι στο σχέδιο. Βλέπεις, ο συγκεκριμένος οικισμός φτιάχτηκε για να μείνουν υπάλληλοι κάποιων παλιών "ρετιρέ" του δημοσίου.
Οι υποσχέσεις της πολιτείας σε όλους μας εκεί γύρω ήταν ότι θα γίνει επέκταση του σχεδίου προκειμένου να μπορέσουμε να χτίσουμε κι εμείς ένα σπίτι. Όχι πολυκατοικίες, ούτε να χτίσουμε σε οικόπεδα των 300 τ.μ. και να πήξει η περιοχή αλλά να χτίσουμε ένα σπίτι μέσα σε ένα κτήμα. Δεν έχει γίνει αυτή η επέκταση και το αποτέλεσμα ήταν το εξής: Όσοι είχαν κτήματα κάτω από 4 στρέμματα, άρα δεν ήταν οικοδομήσιμα, και βρέθηκαν κάποια στιγμή σε ανάγκη, πούλησαν σε πραγματικά "αρπακτικά" έναντι πινακίου φακής. Τα "αρπακτικά" αυτά περιμένουν μέχρι να καταβροχθίσουν όλους εμάς τους μικροϊδιοκτήτες και τότε, πιθανότατα, θα μπουν όλα τα κτήματα στο σχέδιο.
Μέχρι τότε οι τιμές των ακινήτων στην Αθήνα θα ανεβαίνουν έως ότου τα "αρπακτικά" με τις άκρες τους αποφασίσουν ότι πρέπει να επεκταθούν τα σχέδια οικισμών, προκειμένου οι ίδιοι να μπορέσουν να χτίσουν. Τότε οι τιμές στην Αθήνα θα αρχίσουν να πέφτουν και αυτοί που αγοράζουν τώρα το ημιυπόγειο ως να ήταν ρετιρέ στο Κολωνάκι, θα μείνουν με το ....... στο χέρι.
Και τα αρπακτικά θα συνεχίζουν να βγάζουν λεφτά από τα ακίνητα, προσφέροντας "ευκαιρίες" στις περιοχές που θα έχουν μπει στο σχέδιο. Έλεγχος της προσφοράς λέγεται αυτό.
Συγγνώμη για την οργή μου, αλλά νιώθω πως το κράτος μας είναι φτιαγμένο για να εξυπηρετεί ΜΟΝΟ τα αρπακτικά, και όχι τον απλό πολίτη.
Φιλικά,
ΝΚ
ΥΓ. Δεν ξέρω αν θα μπορέσεις να δημοσιεύσεις την επιστολή μου αλλά αν το κάνεις, σε παρακαλώ, χωρίς όνομα.”
Το διαθέσιμο εισόδημα συμπιέζεται ανάμεσα στις συμπληγάδες της αύξησης του φορολογικού αποτυπώματος και της ταυτόχρονης αύξησης των τιμών.
Κάνεις δεν μπορεί να κατηγορήσει τη σημερινή κυβέρνηση ότι δεν είναι η δική της η αποτελεσματικότερη αντιπολίτευση!
Πολύ δύσκολα μπορεί κάποιος αντιπολιτευόμενος θερμοκέφαλος να πείσει τον Μητσοτάκη να ανεβάσει τις εντάσεις με την Τουρκία.
Στους προηγούμενους μήνες, κοιτάξαμε και συζητήσαμε σε βάθος σ’αυτή τη στήλη την οικονομική διάσταση του Δημογραφικού προβλήματος της χώρας.
Χωρίς μικρές και ευέλικτες επιχειρήσεις δεν υπάρχει κινητικότητα στην κοινωνία, δεν υπάρχει μεσαία τάξη, δεν υπάρχει προοπτική.
Το να αποφασίσει ένα ζευγάρι σήμερα να φέρει στον κόσμο παιδιά, είναι από τις πιο απαιτητικές επιλογές της ζωής του.
Σε αυτή την επιστολή, ένας αναγνώστης βρίσκει την ευκαιρία να μας εξηγήσει πώς λειτουργεί η περίφημη "προσωπική διαφορά".
Ένας νέος άνθρωπος, 31 ετών, την περασμένη εβδομάδα μου έστειλε ένα email. Ομολογώ ότι δεν το διάβασα αμέσως.
Η κυβέρνηση μοιάζει να έχει χάσει τον έλεγχο του πληθωρισμού εδώ και τρία χρόνια.
Μια στενή λωρίδα, ανάμεσα σε θρόνους, γεω-επιχειρηματίες και το νέο ψηφιακό Λεβιάθαν.
Διάβασα σε άρθρο του Παναγιώτη Στάθη ότι το ΕΔΔΑ καταδίκασε ακόμη μια φορά τη χώρα μας για καθυστέρηση 19 ετών στην απονομή της δικαιοσύνης.
