Αβεβαιότητα

Του Άγη Βερούτη

Μιλώντας πριν λίγες μέρες με έναν φίλο ο οποίος διαχειρίζεται επενδυτικά fund στις ΗΠΑ, προσπαθούσε να μου εξηγήσει γιατί μια αγορά μπορεί να είναι ανοδική όταν γνωρίζει μια κακή είδηση εξίσου με μια καλή είδηση, ενώ αντίθετα είναι πτωτική όταν έχει αβεβαιότητα για το τι πρόκειται να συμβεί.

Μου περιέγραψε μια μετοχή (δεν θα πω το όνομα) όπου λίγο πριν το τέλος του χρόνου παραιτήθηκε η λογιστική εταιρεία που τηρούσε τα βιβλία της. Ταυτόχρονα με την παραίτησή της, η λογιστική εταιρεία έβγαλε ανακοίνωση ότι ο λόγος παραίτησής της ΔΕΝ ήταν λόγω αμφιβολιών στα οικονομικά αποτελέσματα της εισηγμένης εταιρείας, η οποία όπως μου περιέγραψε ο φίλος μου είχε στιβαρά θεμελιώδη μεγέθη... 

Απόρροια αυτής της παραίτησης των λογιστών, ήταν η μετοχή να χάσει τα τρία τέταρτα της κεφαλαιοποίησής της σε λίγες συνεδριάσεις. Όσο υπήρχε αβεβαιότητα για το αν πραγματικά αυτό που έκανε τη λογιστική εταιρεία να παραιτηθεί είχε όντως σχέση με τα οικονομικά αποτελέσματα που δηλώνονταν, ή όχι, η μετοχή έπεφτε.

Λίγες ημέρες μετά, η εταιρεία έκανε κοινή ανακοίνωση μαζί με μια διαφορετική μεγάλη λογιστική εταιρεία, ότι σε κάποιες ημέρες η δεύτερη θα αναλάμβανε την παρακολούθηση των βιβλίων της. Σε ελάχιστο χρόνο ή μετοχή της Εταιρείας τριπλασιάστηκε, πάλι όμως παραμένει σε αρκετά χαμηλότερη τιμή από όσο ήταν πριν την ανακοίνωση της αποχώρησης των λογιστών από την εταιρεία.

Με έναν περίπλοκο για μένα τρόπο, ο φίλος κατάφερε με τη χρήση χρηματιστηριακών εργαλείων των παραγώγων να δημιουργήσει μια μικρή περιουσία για τους επενδυτές του και τον ίδιο, όταν άλλοι πιο άπειροι στη διαχείριση της αβεβαιότητας είδαν να εξαϋλώνονται τα τρία τέταρτα του κεφαλαίου τους. 

Προσοχή: ακόμα δεν έχει ξεκινήσει να κρατάει τα βιβλία η καινούργια λογιστική εταιρεία, και ακόμα δεν έχει γίνει γνωστός ο λόγος που έφυγαν οι προηγούμενοι. Για τον λόγο αυτόν η μετοχή της εταιρείας τιμολογείται ακόμα με έκπτωση 30%-40%. Κατά βάσιν τιμολογείται η πιθανότητα τελικά να υπάρχει όντως πρόβλημα με τα στοιχεία και να έλεγε ψέματα η αρχική λογιστική εταιρεία που έφυγε, ότι δεν έφυγε για αυτό. Η πιθανότητα για κάτι τέτοιο είναι σχεδόν μηδενική καθώς οι λογιστικές εταιρείες επιζούν ή πεθαίνουν με βάση το ότι λένε πάντα την αλήθεια. Αν πιαστεί να λέει ψέματα μια φορά, δεν έχει πια λόγο ύπαρξης (πχ εξαϋλωση προ πολλών ετών της Arthur Andersen μετά το σκάνδαλο της Enron, και εξαΰλωση της Folli-Follie όταν αποκαλύφθηκε ότι φούσκωνε τις πωλήσεις της).

Όσο πλησιάζει ο καιρός που θα αναλάβει η νέα λογιστική εταιρεία, η τιμή της εταιρείας θα ανεβαίνει, καθώς αυτές οι μεγάλες λογιστικές εταιρείες δεν έχουν καμία απολύτως ανάγκη να αναλαμβάνουν καταστάσεις που βρωμάνε. Σιγά-σιγά αναμένεται ότι η Εταιρεία θα ξανα-πλησιάσει την τιμή που είχε πριν ξεκινήσει η περιπέτεια αυτή. Εκτός αν και η δεύτερη λογιστική εταιρεία δει κάτι που θα την κάνει να παραιτηθεί και αυτή, οπότε όπως λέγει και ο φίλος, "the s___ hits the fan” και αλίμονο όποιος είναι στο διάβα της μετοχής.

Ο φίλος μου κατάφερε να εκμεταλλευτεί τον χρόνο ανάμεσα στο κατώτατο σημείο της μετοχής, και την επαναφορά της στα πρότερα, πολλαπλασιάζοντας τα χρήματά του σε ελάχιστο χρόνο, αλλά δεν έμεινε ως την τελευταία πράξη του δράματος. Τη στιγμή που θα βγουν οι νέοι λογιστές και θα πουν "Όλα καλα!”

Φυσικά ο λόγος που αναφέρω όλη αυτή τη σχετικά μικρής σημασίας συνομιλία, διδακτική κυρίως προς εμένα, είναι οι παραλληλισμοί που έχει με μια χώρα, ή ακόμα και με μια ήπειρο.

Όση βεβαιότητα έχει ένας ξένος που θέλει να επενδύσει στην Ελλάδα για το σταθερό και δίκαιο φορολογικό περιβάλλον στη χώρα, τις προβλέψιμες συνθήκες στην οικονομία αλλά και στη δυνατότητα της Δικαιοσύνης να επιλύει εμπορικές διαφορές πριν κλείσουν οι εταιρείες που διαφωνούν, τόσο ευκολότερο θα είναι να προσελκύσουμε επενδύσεις από το εξωτερικό που τόσο χρειαζόμαστε.

Είναι σταθερή η πολιτική κατάσταση μιας χώρας; Αν ναι, αυτό θα τιμολογείται στις αγορές και θα προθυμοποιούνται να έρθουν εξωτερικές επενδύσεις, είτε για μέρος του ανοδικού κύκλου (όπως ένα fund που αγοράζει μεγάλες ελληνικές εταιρείες και τις ξαναπουλά αρκετά πριν φτάσουν στο ζενίθ τους), όπως υποθέτει κάποιος ότι τα ακίνητα θα ανέβουν ή θα πέσουν και βάζει τα χρήματά του ή περιμένει εκτός αγοράς ή πάει κάπου αλλού.

Αυτά σε παλαιότερα άρθρα περιέγραφα ως country risk, και είναι αυτό που μείωσε δραστικά η παρούσα κυβέρνηση για να σταθεροποιήσει την ελληνική οικονομία, όσο μπορεί να  σταθεροποιηθεί τελοσπάντων σε ένα τελείως ρευστό και αβέβαιο διεθνές περιβάλλον.

Ακόμα κανείς δεν ξέρει αν θα ξυπνήσει αύριο με 25% αμερικανικούς δασμούς που θα βάλουν την Ευρώπη σε ύφεση, ή αν θα λυθεί θετικά για την Ευρώπη το πρόβλημα του Ρωσο-Ουκρανικού πολέμου με ένα μαγικό ραβδί δια χειρός "Τραμπ του Μεγάλου Διαπραγματευτή”; 

Δεν ξέρει κανείς, εάν η Αμερική θα τα βρει με τη Ρωσία και θα γίνουν φιλαράκια στον βωμό της αντιπαλότητας με την Κίνα, και θα πετάξουν την Ευρώπη στα βράχια ανταμείβοντας τον Πούτιν για την επίθεση στην Ουκρανία με νέα εδάφη και έξοδο από τον πόλεμο χωρίς αποζημιώσεις για την Ουκρανία.

Το ίδιο φυσικά "αγοράζουν χώρα, ή όχι” και οι νέοι μας που είναι μέρος του brain-drain.

Προς το παρόν δεν γυρνάει κάποιος σοβαρός αριθμός τους, οπότε όσον αφορά το country risk παραμένει υψηλό για αυτούς.

Πώς επηρεάζει η αποσταθεροποιητική ρητορική των απανταχού αντισυστημικών πολιτικών, το μένος τους ενάντια στο Μητσοτάκη, η παράνοια και η συνομωσιολογία με φαντασιακές θεωρίες συνωμοσίας; Καλό μας κάνουν αυτά, ή ρίχνουν νερό στο μύλο όσων θέλουν να σκοντάψει η χώρα στην πορεία προς την κανονική ζωή χωρίς εκπλήξεις, χωρίς περιπέτειες, χωρίς να ξεπετάγονται νεοι παράγοντες αποτυχίας ή επιτυχίας κάθε λίγο και λιγάκι;

Τι πρέπει να κάνουμε για να μειωθεί το country risk μας, το ξέρουμε από το 2012 με την περιβόητη Έκθεση της McKinsey για την ελληνική οικονομία, εκ της οποίας 12 χρόνια μετά έχουμε υλοποιήσει ίσως το 50% των ενεργειών, όπως μας λένε οι φίλοι εταίροι που μας δάνεισαν τότε που χρειαζόμασταν; Πρέπει να μειώσουμε την αβεβαιότητα.

Αυτό γίνεται με σταθερότητα, οικονομική, δικαιακή και κοινωνική, και χωρίς εκπλήξεις!

Χωρίς αδρεναλίνη, χωρίς φανφάρες, χωρίς διαφημίσεις της ΑΑΔΕ.

Ένα πράμα, όπως φτιάχνει ο Κυρανάκης το Κτηματολόγιο με χαμηλά το κεφάλι χωρίς ανακοινώσεις, και σχεδόν δεν έχει πάρει χαμπάρι κανείς ότι έφτιαξε το 85% της δουλειάς σε έναν χρόνο, όταν στα προηγούμενα 30 χρόνια είχε γίνει το 7%-10% νομίζω. 

Άντε είπαν δυο-τρεις κουβέντες ότι έβαλαν ΑΙ για να τρέχουν πιο γρήγορα τα αιτήματα των πολιτών, αλλά δεν είναι εκεί η πολλή δουλειά! 

Θυμάμαι πόσους μήνες ταλαιπωρούνταν ο Σπύρος Δημητρέλης (από το άρθρο του) πριν κανένα χρόνο, και τώρα αυτά τα ίδια γίνονται σε μέρες αντί μήνες. Για όλους.

Λέτε να κλείσει η χρονιά με κανονικό Κτηματολόγιο;

Μήπως πρέπει να βιαστούμε λίγο παραπάνω και στα υπόλοιπα;

Λέω τώρα...

agissilaos@gmail.com