Πώς η τεχνητή νοημοσύνη αλλάζει την ελληνική αγορά εργασίας — όχι όπως νομίζουμε

Του Γιώργου Λουτριανάκη

Τα τελευταία δύο χρόνια, κάθε συζήτηση γύρω από την τεχνητή νοημοσύνη στην Ελλάδα ξεκινάει με το ίδιο άγχος: "Θα χαθούν δουλειές". Κάποιος το είπε, κάποιος το αναπαρήγαγε, και κάπως έτσι καταλήξαμε να αντιμετωπίζουμε την ΑΙ σαν ένα μαύρο κουτί που έρχεται να αντικαταστήσει ανθρώπους.

Και όμως, όποιος κινείται πραγματικά μέσα στην ελληνική αγορά εργασίας — είτε ως επιχειρηματίας, είτε ως εργαζόμενος — βλέπει κάτι πολύ πιο σύνθετο, και κυρίως: πολύ πιο ενδιαφέρον.

Δεν ζούμε μια εποχή όπου η ΑΙ "παίρνει" δουλειές.
Ζούμε μια εποχή όπου η ΑΙ αλλάζει το περιεχόμενο των δουλειών.

Η Ελλάδα είχε πάντα έλλειψη δεξιοτήτων — και η ΑΙ απλώνει ένα χέρι βοήθειας

Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των ελληνικών εταιρειών ήταν (και παραμένει) η έλλειψη εξειδικευμένων ανθρώπων. Οι εταιρείες ψάχνουν developers, αναλυτές, μηχανικούς, ανθρώπους με digital δεξιότητες — και απλώς δεν υπάρχουν αρκετοί.

Εδώ η ΑΙ δε "κόβει" θέσεις. Τις ξεμπλοκάρει.

Τμήματα που πνίγονταν από δουλειά — από HR μέχρι accounting, από marketing μέχρι operations — ξαφνικά βρίσκουν ανάσες. Όχι γιατί κάποιος αντικαταστάθηκε, αλλά γιατί κάποια κομμάτια της δουλειάς (όσα δεν είχαν κανένα νόημα να τα κάνει άνθρωπος) μετακινήθηκαν αλλού.

Μικρές ελληνικές επιχειρήσεις: η έκπληξη της εποχής

Η πιο απροσδόκητη αλλαγή φαίνεται στις μικρές επιχειρήσεις.
Συχνά πιο ευέλικτες από τις μεγάλες, έχουν υιοθετήσει εργαλεία ΑΙ σχεδόν αθόρυβα.

– Ένα μικρό λογιστικό γραφείο που ξέρω, χρησιμοποιεί ΑΙ για να φιλτράρει emails πελατών και να κατηγοριοποιεί αιτήματα.

– Ένα δικηγορικό γραφείο στη Θεσσαλονίκη, μου είπε ότι η ΑΙ τούς έχει γλιτώσει "δύο ώρες διάβασμα τη μέρα".

– Ένας προγραμματιστής που δουλεύει remote από την Κρήτη, μου εξομολογήθηκε ότι δεν γράφει πλέον "άψογο" κώδικα· γράφει αυτό που χρειάζεται και αφήνει την ΑΙ να κάνει το cleanup.

Καμία από αυτές τις περιπτώσεις δεν είχε στόχο να "εξοικονομήσει προσωπικό".

Είχε στόχο να συμμαζέψει τον χρόνο.

Και όσοι έχουν ελληνικές μικρές επιχειρήσεις ξέρουν ότι ο χρόνος είναι το πρώτο πράγμα που λείπει.

Η νέα πραγματικότητα: οι ρόλοι αλλάζουν, όχι οι άνθρωποι

Τα επαγγέλματα δεν εξαφανίζονται.

Απλώς μεταμορφώνονται.

Κάποτε ο ρόλος του developer ήταν 80% "γράψε κώδικα” και 20% "σκέψου το σύστημα". Τώρα τείνει να γίνει ακριβώς το αντίθετο.

Κάποτε ο marketer ήταν copywriter. Τώρα πρέπει να είναι strategist.

Κάποτε ο λογιστής ήταν data entry machine. Τώρα χρειάζεται κρίση, έλεγχο, επικοινωνία με πελάτες.

Σε όλα αυτά, η ΑΙ δεν "κλέβει" κάτι.

Αφαιρεί τα χαμηλής αξίας tasks και αφήνει τους ανθρώπους να κάνουν τα υψηλής αξίας. Εκείνα που — ας το παραδεχτούμε — βαριόντουσαν χρόνια να κάνουν λόγω φόρτου.

Η Ελλάδα έχει μια μοναδική ιδιαιτερότητα: η αγορά μας είναι μικρή, αλλά αργεί να αλλάξει

Και εκεί κρύβεται η ευκαιρία.

Οι χώρες που αλλάζουν εκρηκτικά, όπως οι ΗΠΑ, βλέπουν και εκρηκτικές ανατροπές στους ρόλους. 

Η Ελλάδα, επειδή κινείται πιο αργά, επιτρέπει σε ανθρώπους και επιχειρήσεις να ακολουθήσουν την αλλαγή χωρίς πανικό.

Βλέπω ανθρώπους 45–55 ετών να μαθαίνουν ΑΙ εργαλεία και να τους αλλάζει την καθημερινότητα.

Βλέπω νέους που δεν φοβούνται την τεχνολογία — την έχουν στον αέρα που αναπνέουν.

Βλέπω εταιρείες που επιτέλους συνειδητοποιούν ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός δεν σημαίνει ERP· σημαίνει νέοι τρόποι δουλειάς.

Το πραγματικό ερώτημα δεν είναι αν η ΑΙ θα κλέψει δουλειές.

Το πραγματικό ερώτημα είναι: Ποιος θα κερδίσει τις νέες δουλειές;

Αυτός που αντιστέκεται; 

Ή αυτός που μαθαίνει, πειραματίζεται και προσαρμόζεται;

Η ΑΙ δεν είναι απειλή. Είναι ένας επιταχυντής — όχι του τέλους της εργασίας, αλλά του επαναπροσδιορισμού της.

Και ίσως, για πρώτη φορά μετά από χρόνια, η Ελλάδα να βρίσκεται σε θέση να ωφεληθεί από μια τεχνολογική αλλαγή πριν μείνει πίσω από αυτή.

*Ο Γιώργος Λουτριανάκης είναι στέλεχος εταιρείας τεχνολογίας