Υγείαν (Δημοσίαν) έχομεν

Του Δημητρίου Κ. Ρούσση*

Αν δεν βιώσεις εκ του σύνεγγυς ένα φαινόμενο δεν είσαι σε θέση να έχεις πλήρη εικόνα του συνόλου των εκφάνσεων και των παραμέτρων του. Το ζήτημα των παρεχόμενων υπηρεσιών στον τομέα της δημόσιας υγείας είναι ίσως το πιο φλέγον αντικείμενο για μια δυτική κοινωνία, καθώς αποτυπώνει με τον πλέον αντιπροσωπευτικό τρόπο το μέτρο του σεβασμού, με τον οποίο μια οργανωμένη πολιτεία αντιμετωπίζει τους διοικουμένους της και αξιοποιεί τους εισπραχθέντες πόρους. 

Έχοντας επιλέξει -όπως και πολλοί άλλοι συμπολίτες μας- εφημερεύοντα δημόσια νοσοκομεία για σοβαρή νοσηλεία και χειρουργική αντιμετώπιση συγγενούς προσώπου, αντιλαμβάνεται κανείς από πρώτο χέρι τη λειτουργία του συστήματος της δημόσιας υγείας από την ημέρα εισαγωγής έως το εξιτήριο του ασθενούς. 

Μπορώ προεξαγγελτικά να μοιρασθώ μαζί σας ότι στο δίλημμα δημόσιο ή ιδιωτικό νοσοκομείο για την αντιμετώπιση σοβαρών περιστατικών θα κατέληγα και πάλι μετά βεβαιότητας στην πρώτη επιλογή. 

Ναι, η δημόσια υγεία πάσχει λόγω της ένδειας οικονομικών πόρων, σύγχρονου εξοπλισμού, ευμάρειας υλικών και σε κάποιες περιπτώσεις, ιδίως επαρχιακών σημείων, και ελλείψεως προσωπικού. Πράγματι, κάποιες κτηριακές δομές είναι πεπαλαιωμένες, ενώ η υποδοχή ασθενών και η συνύπαρξη των συνοδών και των αποκλειστικών νοσοκόμων είναι ορισμένες φορές προβληματική. 

Όμως, κατά τα ουσιώδη το σύστημα δημόσιας υγείας δεν είναι για πέταμα. Αντιθέτως. Γιατί συντίθεται από γιατρούς πολύπειρους και μπαρουτοκαπνισμένους. Γιατί αποτελείται από νοσηλευτές που δρουν με περισσή αυταπάρνηση σχεδόν ταχυδακτυλουργικά. Γιατί τα περιστατικά αντιμετωπίζονται με τη δέουσα περίσκεψη και τον σεβασμό στην επιστήμη, δίχως διάθεση εμπορευματοποίησης. Γιατί η πορεία της νοσηλείας προδιαγράφεται κατά κανόνα με βάση τα ιατρικά δεδομένα της εκάστοτε περίστασης και όχι με αλλότρια κριτήρια. Γιατί ο καθένας έχει πρόσβαση στην προσφερόμενη περίθαλψη και λαμβάνει φροντίδα ανεξαρτήτως βαλλαντίου. Γιατί παρά τις όποιες αντεγκλήσεις και αντιμαχίες γίνονται σαφώς βήματα προς τον περαιτέρω εκσυγχρονισμό των δομών και των υλικοτεχνικών υποδομών ακόμη και σε πανάρχαιες εγκαταστάσεις. Γιατί ευδιάκριτα επιχειρείται με βραδείς αλλά σταθερούς ρυθμούς η επάνδρωση των νοσοκομείων. 

Ο ελαφρώς ή βαρέως πάσχων ασθενής και οι αγωνιούντες συνοδοιπόροι του τί χρειάζονται; Μικρή έως ανεκτή αναμονή στην εφημερία, ειλικρινή προσέγγιση στο ιατρικό πρόβλημα, αυθεντική διάγνωση και επιστημονική κατάστρωση της θεραπείας των σοβαρών περιστατικών, τήρηση των πρωτοκόλλων και στοιχειώδη φροντίδα από το προσωπικό του νοσοκομείου.

Τα ανωτέρω δεν απουσιάζουν από τα δημόσια νοσοκομεία μας και πάντως όχι στον βαθμό εκείνο, που η δημόσια συζήτηση τα αξιολογεί. 

Ας συνεχισθεί λοιπόν η σκληρή γόνιμη κριτική και η αναζήτηση του βέλτιστου αποτελέσματος, άλλωστε το πεδίο ενδείκνυται για άσκηση πολιτικής, αλλά και μικροπολιτικής. Αλλά, ας αναγνωρίσουμε ότι το δημόσιο σύστημα υγείας είναι ένας δυναμικός πολυσυλλεκτικός οργανισμός, που σε μια μεταμνημονιακή κοινωνία, επιβιώνει, αντέχει, μετασχηματίζεται και προσφέρει αφανώς, αλλά ουσιωδώς στον κοινωνικό ιστό. 

* Ο Δημήτριος Κ. Ρούσσης είναι Επίκουρος Καθηγητής Νομικής Σχολής ΑΠΘ, Δικηγόρος Αθηνών.