Ξυπνά πάλι η κρίση χρέους;

Του Θοδωρή Γιάνναρου

Έχει αποσαφηνιστεί πλέον πλήρως και με απόλυτη ακρίβεια, τόσο η σημασία, όσο και οι επιπτώσεις της πρόσφατης "Συμφωνίας για την Αύξηση των Εξοπλιστικών Δαπανών" που έλαβε χώρα στην Ολλανδία σε μία συνάντηση μόλις λίγων ωρών, παρουσία μάλιστα και του Προέδρου της Αμερικής, κ. Ντόναλντ Τραμπ, από τις χώρες που συμμετέχουν στην Βορειοατλαντική Συμμαχία, κατά 5% του ΑΕΠ, σε μόνιμη και ετήσια βάση. Η Ευρώπη θέλει δε θέλει, θα πληρώσει τις εμμονές-Τραμπ με ένα ιδιαίτερα βαρύ τίμημα, που θα την γονατίσει, διότι μιλάμε για συνολικές δαπάνες για στρατιωτικούς εξοπλισμούς, που θα κυμανθούν πάνω από 14 τρισ. ευρώ μέσα στην επόμενη δεκαετία… 

Κατά τον Γραμματέα του ΝΑΤΟ κ. Ρούτε, όλα βαίνουν καλώς και βάσει σχεδίου, αλλά τα τεκταινόμενα δεν είναι ακριβώς έτσι όπως τα λέει... Είναι αρκετά πιο διαφορετικά, όσο και αν κάποιοι προσπαθούν να τα ωραιοποιήσουν.

Οι ευρωπαϊκές οικονομίες που έχουν ήδη φορτωθεί με το προσωρινό 10% στην αύξηση των δασμών των εξαγωγών τους στην Αμερική, που ενδέχεται να αυξηθούν λόγω μη ύπαρξης συμφωνίας, πρέπει εκτός της αύξησης των αμυντικών δαπανών στο 5% του ΑΕΠ, να απορροφήσουν και το χαράτσι Τραμπ στις εξαγωγές τους προς την Αμερική.

Εκτός όμως των προαναφερθέντων, υπάρχει και το θέμα του αμερικανικού δολαρίου, που έχει υποτιμηθεί κατά 10%, έναντι του Ευρώ, κάτι που ισορροπεί κατά κάποιο τρόπο την επιβάρυνση από το LNG που προμηθεύεται πλέον η Ευρώπη από την Αμερική, αλλά από την άλλη, πλήττεται σημαντικότατα η τιμολογιακή ανταγωνιστικότητα των προϊόντων της Γηραιάς Ηπείρου που εξάγονται.

Από την άλλη, λόγω του ότι η ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία θέλει τουλάχιστον μια πενταετία για να ετοιμαστεί, ολόκληρη η Ευρώπη είναι αναγκασμένη να αγοράζει βαρέα οπλικά συστήματα τα οποία διατίθενται από την Αμερική, η οποία τελικά κερδίζει σε όλους τους τομείς - κερδίζει από παντού! Δεν είναι λοιπόν λογικός ο άκρατος ενθουσιασμός του κ. Ρούτε, όταν η Ευρώπη καλείται να πληρώσει, όπως και ο ίδιος δηλώνει, ένα τόσο βαρύ τίμημα, εκτός και αν πίσω απ’ όλα αυτά - κρυμμένο σε κοινή θέα - βρίσκεται κάτι άλλο το οποίο όλοι εμείς δεν γνωρίζουμε…

Όπως όμως και αν το προσεγγίσει κανείς, το γεγονός είναι και παραμένει ένα: η νατοϊκή απόφαση, εφ’ όσον υιοθετηθεί από τη χώρα μας, θα φορτώσει τον κρατικό προϋπολογισμό, την δύσκολη περίοδο έναρξης της αποπληρωμής του χρέους προς τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας, με ακόμα 2,5% του ΑΕΠ, κάθε χρόνο και μάλιστα επ’ αόριστον! 

Εν πάση περιπτώσει και λόγω του ιστορικού της Ελληνικής οικονομίας, των διαδικασιών δηλαδή που οδήγησαν σε τρία σχεδόν θανατηφόρα μνημόνια και σε μια ακόμα πιο βίαιη αναδιάρθρωση του χρέους, καθίσταται πλέον προφανές, πως η συγκεκριμένη ατραπός οδηγεί για ακόμα μια φορά σε αναβίωση της απειλής του χρέους. Η ελληνική οικονομία δεν διαθέτει εσωτερικούς ή ενδογενείς πόρους, ώστε να είναι σε θέση να καλύψει την νέα - άνω του διπλασίου, απαίτηση για "αμυντικές δαπάνες", και ατυχώς, αυτό θα προκύψει ακριβώς την χρονική συγκυρία, κατά την οποία, η οικονομία της χώρας μας, με όλα όσα έχουν προϋπάρξει, έχει σπρώξει τις διεθνείς αγορές, να την βγάζουν διστακτικά από την περιοχή του κινδύνου…  Το κερασάκι στην τούρτα μπήκε βέβαια, όταν στην πρόσφατη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στην Ολλανδία, η Ελλάδα βρέθηκε μαζί με τις χώρες που κατάφεραν να διαλύσουν την αμυντική τους βιομηχανία και είναι υποχρεωμένη να ψωνίζει στο 100% από άλλες χώρες! Η Ελλάδα ανήκει στις πολύ χαμένες χώρες και για έναν άλλο λόγο! Δεν ανέπτυξε σχεδόν κανένα επιχείρημα για να εξαιρεθεί από το 5% του ΑΕΠ για τις αμυντικές δαπάνες, σε αντίθεση με την Ισπανία και το Βέλγιο, που επιμένοντας σθεναρά και κατάφεραν να μην συμπεριληφθούν σε αυτό το αναγκαστικό εγχείρημα, όσο κι αν αυτό εκνεύρισε τον Τραμπ! Ειδικά για τη χώρα μας αυτή η υποχρεωτική προσαρμογή στο 5% του ΑΕΠ για στρατιωτικούς εξοπλισμούς είναι ακόμα πιο σημαντική καθώς η συγκεκριμένη "υποχρέωση" το 2030 και μετά, πλήττει τη χώρα σε μια ιδιαίτερα ευαίσθητη και δύσκολα αξιολογήσιμη φάση αποπληρωμής του χρέους των δύο τελευταίων μνημονίου - του 2ου και του 3ου.

Θα πρόκειται μάλλον για ένα 4ο Μνημόνιο αυτή τη φορά για την άμυνα και την έναρξη ενός νέου γύρου αύξησης του δημόσιου δανεισμού, που θα υπερχρεώσει… τα δισέγγονά μας και ακόμα μερικές γενιές παραπέρα!

*Ο Θοδωρής Γιάνναρος είναι μοριακός βιολόγος - γενετιστής