Μπορεί ο Τραμπ να επαναφέρει τον κόσμο στη φυσική του κατάσταση;

Του Ηλία Ψυχογιού

Διαβάζω από προχθές άρθρα γνώμης για τις πρώτες ενέργειες του Ντόναλντ Τραμπ μόλις επανήλθε στον Λευκό Οίκο αλλά και για τον Έλον Μασκ, αναφορικά με το αν χαιρέτησε ναζιστικά στον πανηγυρισμό του.

Ας ξεκινήσω από το τελευταίο. Όχι, δεν χαιρέτησε ναζιστικά. Και είναι αυτή ακριβώς η υπερβολή της Αριστεράς, να εμφανίζει κάθε έναν που δεν συμφωνεί μαζί της ως φασίστα, η οποία έφερε στην εξουσία τον Τραμπ. Καθώς πολλοί ίσως επιτεθούν και σε εμένα για αυτή μου την εκτίμηση, ας δούμε τί λέει η Anti-Defamation League, μία μη κερδοσκοπική οργάνωση που έχει σκοπό την καταπολέμηση του αντισημιτισμού: "Φαίνεται ότι ο @elonmusk έκανε μια αμήχανη χειρονομία σε μια στιγμή ενθουσιασμού, όχι έναν ναζιστικό χαιρετισμό, αλλά και πάλι, εκτιμούμε ότι ο κόσμος είναι σε εγρήγορση".

Τελεία, παράγραφος.

Αυτή η εμμονή ορισμένων mainstream liberal ΜΜΕ να χρησιμοποιούν ένα καρέ ενός βίντεο για να στοχοποιήσουν ή να κάνουν "cancel” κάποιον, έχει ήδη γυρίσει εναντίον τους αλλά δεν λένε να το αντιληφθούν. Διαβάσαμε, για παράδειγμα, εκτενή άρθρα για την παρουσία των δισεκατομμυριούχων στην ορκωμοσία Τραμπ. Λες και στην ορκωμοσία του Μπάιντεν ή του Ομπάμα ήταν καλεσμένοι ανθρακωρύχοι από τη Βιρτζίνια ή την Πενσυλβάνια! Λίγοι όμως ανέφεραν ότι τα χρήματα που συγκέντρωσε ο Τραμπ για την προεκλογική του καμπάνια ήταν το 1/2,5 των χρημάτων που συγκέντρωσε η Κάμαλα Χάρις ($388 εκ. έναντι $997,2). Θα χαλούσε μάλλον το αφήγημα…

Αναφορικά με τον Τραμπ, απορώ με όσους απορούν με όσα κάνει από την πρώτη στιγμή που εκλέχθηκε. Ο άνθρωπος εφαρμόζει κατά γράμμα όσα προεκλογικά είχε υποσχεθεί. Θα μπορούσε κάποιος να πει ότι δεν ήταν αναμενόμενο να "πατήσει γκάζι" τόσο έντονα από την πρώτη μέρα. Λάθος. Ο Τραμπ είναι άνθρωπος των επιχειρήσεων και ο Μασκ είναι άνθρωπος των επιχειρήσεων και των γρήγορων αποφάσεων. Των ακαριαίων μάλιστα αποφάσεων με ισχυρό αντίκτυπο. Αρκεί να αναλογιστούμε τις χιλιάδες απολύσεις που έκανε στο twitter μόλις το αγόρασε, για να καταλάβουμε το πόσο γρήγορα αρέσκεται να λειτουργεί. Κυριολεκτικά την ίδια ημέρα που πήρε την ιδιοκτησία του μέσου, απέλυσε το 80% των moderators. 

Θα μπορούσα να παρομοιάσω τον τρόπο που οι δύο τους διαχειρίζονται την εξουσία που πλέον διαθέτουν, με τον τρόπο που αναπτύσσονται οι startups: innovate, get funded fast, scale quickly and exit ("Καινοτομήστε, λάβετε χρηματοδότηση γρήγορα, αναπτυχθείτε ταχύτατα και βγείτε”).

Αυτό κάνουν. Λαμβάνουν όσα περισσότερα επιθετικά μέτρα μπορούν όσο πιο γρήγορα μπορούν, ώστε να αιφνιδιάσουν την "παχύσαρκη" και δυσκίνητη Ευρώπη. Γιατί ο στόχος του Τραμπ δεν είναι η Κίνα, όπως διατείνεται. Δεν είναι η Κίνα γιατί "you can't argue with your banker”! Η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος αγοραστής κρατικών αμερικανικών ομολόγων, δεν μπορεί να την εκβιάσει ούτε ο Τραμπ, ούτε κανείς άλλος από την αμερικανική πολιτική σκηνή. 

Η Ευρώπη όμως, ναι, είναι ο στόχος της επιθετικής ρητορικής και πολιτικής του Τραμπ και του Μασκ. Άνθρωποι που έχουν μάθει να αναγνωρίζουν τις ευκαιρίες και να εκμεταλλεύονται τις αδυναμίες των αντιπάλων ως επιχειρηματίες, κάνουν ακριβώς αυτό και ως πολιτικοί. 

Το πρόβλημα όμως δεν είναι ο Τραμπ και ο Μασκ. Καθόλου. Το πρόβλημα μάλλον είναι η Ευρώπη και ο τρόπος που έχει επιλέξει να λειτουργεί με την υπερρύθμιση των πάντων και με την ανάπτυξη ενός δυσκίνητου συστήματος λήψης αποφάσεων.

Το κύριο όμως πρόβλημα είναι άλλο, μεγαλύτερο και πολύ πιο επικίνδυνο: η Ευρώπη για 80 συνεχόμενα χρόνια έμαθε να ζει με το πούπουλο και όχι με το ξίφος. 

Από την αρχή της ανθρώπινης ιστορίας μέχρι το 1945, αυτό που κινούσε τον κόσμο ήταν οι πόλεμοι. Όπως σοφά είπε ο Ηράκλειτος "Πόλεμος πάντων μεν πατήρ εστί, πάντων δε βασιλεύς" ("Ο πόλεμος είναι ο πατέρας και βασιλιάς των πάντων").

Μέχρι λοιπόν το 1945, η παγκόσμια κανονικότητα ήταν ο πόλεμος ανά διαστήματα. Μικρός, μεσαίος ή μεγάλος, ο πόλεμος ήταν το φυσιολογικό. 

Με τη λήξη του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, η Ευρώπη αποφάσισε να επενδύσει στο δεύτερο ισχυρότερο ανθρώπινο χαρακτηριστικό, την απληστία, και να δημιουργήσει μία ένωση κρατών με αποκλειστικό στόχο τη διευκόλυνση του εμπορίου. Πίστευαν οι πρωτεργάτες της ΕΕ ότι αν τα κράτη έχουν καλές εμπορικές σχέσεις, θα σταματήσουν να πολεμούν μεταξύ τους. Ειδικά για την ευρωπαϊκή ήπειρο η οποία ήταν το θέατρο των μεγαλύτερων πολέμων για περισσότερα από χίλια χρόνια, αυτή η προοπτική έμοιαζε ονειρική.

Προσπάθησαν παράλληλα να ομογενοποιήσουν κράτη και έθνη τα οποία είναι διαφορετικά σε ακραίο βαθμό και έχουν πολεμήσει μεταξύ τους αμέτρητες φορές. Η ομογενοποίηση όμως δεν προχώρησε. Επιτεύχθηκε μόνο μία οικονομική ένωση, η οποία μάλιστα βασίστηκε σε "πλάτες" εκτός ΕΕ για να ευημερήσει: Στις πλάτες των ΗΠΑ, για να προστατεύουν την Ευρώπη από εξωτερικές απειλές και στις πλάτες της Κίνας για να παράγει τα προϊόντα που χρειάζονταν ή εμπορεύονταν οι Ευρωπαίοι.

Κι όπως στην Κωνσταντινούπολη λίγο πριν την Άλωση φιλοσοφούσαν για το φύλο των αγγέλων ενώ οι Τούρκοι ήταν έξω από τα τείχη, και 300.000 άνδρες σε στρατεύσιμη ηλικία κρύβονταν στα μοναστήρια για να μην πολεμήσουν, έτσι και στην Ευρώπη και στη Δύση αφήσαμε την τρυφηλότητα να κυριαρχήσει και τώρα ίσως να πληρώσουμε το κόστος.

Από την άλλη, οι πολίτες των ΗΠΑ που ψήφισαν τον Ντόναλντ Τραμπ δεν είναι φασίστες. Ούτε ο Ντόναλντ Τραμπ ή ο Έλον Μασκ έχουν καμία σχέση με τον φασισμό. Οι πολίτες των ΗΠΑ ένιωσαν ότι ο τρόπος ζωής τους καταστρεφόταν από τη δικτατορία των επιθετικών μειοψηφιών, του new speak και κάθε είδους στρεβλού αριστερόστροφου ιδεολογήματος. Μαζί με την αύξηση της ανεργίας και τη μετανάστευση της άλλοτε κραταιής αμερικανικής βιομηχανίας σε χώρες με χαμηλότερο κόστος λόγω παγκοσμιοποίησης, δημιουργήθηκε ένα εκρηκτικό μείγμα στην αμερικανική κοινωνία. 

Ψήφισαν λοιπόν αυτόν που πίστεψαν ότι μπορεί να αναστρέψει αυτή την πορεία και αυτός εκτελεί το προεκλογικό του πρόγραμμα. 

Η μπάλα πλέον βρίσκεται στο γήπεδο της Ευρώπης. Η εκλογή Τραμπ μπορεί να είναι η καταστροφή της, μπορεί να είναι όμως και η μεγαλύτερη ευκαιρία της. Αρκεί η ίδια η Ευρώπη, όπως αναφέρει αγαπημένος φίλος και αναλυτής εκλογικής συμπεριφοράς, "να βγάλει τις πυτζάμες". 

Σε κάθε περίπτωση, ο Ντόναλντ Τραμπ απειλεί να επαναφέρει τον κόσμο στη φυσική του κατάσταση, αυτή της αντιπαλότητας μεταξύ των κρατών. 

Αν λοιπόν η Ευρώπη θέλει να επιβιώσει, πρέπει να περάσει από το στάδιο της Ένωσης, σε αυτό της Ομοσπονδίας.

Οψόμεθα.  

ilpsychogios@gmail.com