Η ακτινογραφία της νέας Κομισιόν στην ΕΕ

Του Μελέτη Ρεντούμη*

Οι νέοι Επίτροποι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που ανακοίνωσε ως το προτεινόμενο σχήμα η πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν, δείχνουν τις προθέσεις της για το πώς πρόκειται να πορευθεί η νέα Κομισιόν μέχρι την λήξη της θητείας της το 2029. 

Οι διορισμοί των Επιτρόπων έχουν πάντα πολιτική και γεωγραφική σημασία, αφού αντανακλούν τις ισορροπίες εντός της ΕΕ και τους στόχους που θέτει η κάθε χώρα. Αυτή η θητεία παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον τόσο λόγω της σύνθεσης της Κομισιόν, όσο και λόγω των προκλήσεων που αντιμετωπίζει η Ευρώπη, όπως η κλιματική αλλαγή, η ενεργειακή κρίση, και οι ψηφιακές μεταρρυθμίσεις. 

Η έμφαση που πρόκειται να δώσει η νέα Επιτροπή με το συγκεκριμένο σχήμα, είναι στην ενίσχυση της τεχνολογίας, της ασφάλειας και της δημοκρατίας, στη μείωση των περιφερειακών ανισοτήτων, καθώς και στην κατάρτιση των δεξιοτήτων ώστε συνολικά η ΕΕ να μην μείνει ουραγός στην τεράστια τεχνολογική μεταβολή που ήδη έχει συντελεστεί σε παγκόσμιο επίπεδο με την έλευση της τεχνητής νοημοσύνης.

Παρατηρώντας κανείς τις επιλογές των Επιτρόπων γίνεται σαφές ότι έχει υπάρξει μία ποιοτική διαφορά σε σχέση με την ποσοτική. Πιο συγκεκριμένα το σχήμα ναι μεν έχει λιγότερες γυναίκες, καθώς μόλις 11 μέλη από τα 27 έχουν γυναίκες Επιτρόπους, όμως έχουν επιλεγεί 4 σε εκτελεστικές αντιπροεδρίες κάτι που αποτελεί πολύ βασικό μήνυμα για την πορεία της Ένωσης και τον ρόλο των γυναικών στην ηγεσία της ΕΕ.

Όσον αφορά την ισορροπία ανάμεσα στα κράτη μέλη στον διαμοιρασμό των χαρτοφυλακίων, στους κερδισμένους είναι σαφώς οι χώρες της Βαλτικής και κυρίως η Εστονία, καθώς η Κάγια Κάλλας αναλαμβάνει ύπατη εκπρόσωπος της ΕΕ για τις εξωτερικές υποθέσεις, που σημαίνει πως θα έχει υπό την επίβλεψή της όλη την εξωτερική πολιτική της Ένωσης, γεγονός που θεωρείται στρατηγικής σημασίας ιδίως μετά την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Σε γενικές γραμμές η σύνθεση των νέων Επιτρόπων επιδίωξε να κρατήσει τις ισορροπίες ανάμεσα στα κράτη-μέλη, τους πολιτικούς συνασπισμούς και τις προτεραιότητες που τίθενται για την επόμενη περίοδο. Υπήρξε προσπάθεια να διατηρηθεί η συνοχή και να εκπροσωπηθούν οι μεγάλες δυνάμεις της ΕΕ, όπως η Γερμανία, η Γαλλία και η Ιταλία, ενώ παράλληλα δόθηκε η ευκαιρία και στις μικρότερες χώρες να αναλάβουν καίριους ρόλους, όπως οι χώρες της Βαλτικής, αλλά και η χώρα μας με το σημαντικό χαρτοφυλάκιο των μεταφορών με Επίτροπο τον Απόστολο Τζιτζικώστα. 

Η ανάθεση αυτού του χαρτοφυλακίου με συνολικό προϋπολογισμό κοντά στα 25 δισ. ευρώ, είναι κρίσιμης σημασίας για την Ελλάδα, καθώς συνδέεται άμεσα με τις μεγάλες τουριστικές υποδομές της χώρας και την ανάγκη για βιώσιμη ανάπτυξη στις μεταφορές. Πρόκειται για μία ευκαιρία για την χώρα, ώστε να προωθήσει έργα πράσινης ενέργειας και έξυπνων μεταφορών, καθώς και να εδραιώσει τη θέση της στον ευρωπαϊκό τουρισμό​. 

Επίσης μέσω της διαχείρισης του χαρτοφυλακίου, η χώρα επιδιώκει να βελτιώσει τις υποδομές της και να γίνει κόμβος μεταφορών στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου αναδεικνύοντας ταυτόχρονα και την γεωπολιτική της θέση.

Συμπερασματικά θα λέγαμε, πως η νέα Επιτροπή είναι απόρροια συνολικών ισορροπιών και συμβιβασμών με φόντο κυρίως την τεχνολογία, την ασφάλεια και τους γεωπολιτικούς κινδύνους, ενώ η επιτυχία του νέου κολλεγίου των επιτρόπων, θα κριθεί τόσο από την αποφασιστικότητα των πολιτικών που θα εφαρμοστούν, όσο και από την συνεργασία και την συνοχή με τα άλλα κύρια σημαντικά ευρωπαϊκά όργανα, όπως το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο, με στόχο πάντα την διασφάλιση της ενότητας και της αλληλεγγύης των κρατών μελών.

*Ο Μελέτης Ρεντούμης είναι οικονομολόγος τραπεζικός