Το εμβόλιο mRNA κατά του καρκίνου του εγκεφάλου

Του Θοδωρή Γιάνναρου*

Σε πείσμα όλων των απανταχού ανόητων συνωμοσιολόγων, η μοριακή βιολογία έφθασε σε ένα εξαιρετικό σημείο την έρευνα, για το πολυπόθητο εμβόλιο κατά του καρκίνου, με την ίδια μέθοδο με την οποία παρασκευάστηκε και το εμβόλιο κατά της λοίμωξης Covid 19 που πυροδοτείται από τον ιό SARS-CoV-2!

Τα εμβόλια κατά του καρκίνου που βασίζονται σε mRNA δοκιμάζονται ήδη στην καταπολέμηση πολλών τύπων καρκίνου. Αν και η ανοσοθεραπεία είναι πλέον η βασική θεραπεία για πολλούς καρκίνους, δεν έχει ακόμη καταφέρει να αποδώσει ως θεραπεία για τον καρκίνο του εγκεφάλου, συμπεριλαμβανομένου του πιο συνηθισμένου τύπου, του γλοιοβλαστώματος.

Όμως πρόσφατα αποτελέσματα από αρκετές κλινικές δοκιμές υπαινίσσονται τη δυνατότητα αντιστροφής αυτής της τάσης. Ανάμεσά τους είναι ευρήματα από μια μελέτη που δοκιμάζει ένα εμβόλιο για τη θεραπεία του καρκίνου που αναπτύχθηκε στο Πανεπιστήμιο της Φλόριντα.

Όπως δύο από τα εγκεκριμένα εμβόλια κατά του COVID και ορισμένα άλλα πειραματικά εμβόλια κατά του καρκίνου, αυτό χρησιμοποιεί mRNA που φορτώνεται σε νανοσωματίδια επικαλυμμένα με λίπος, αλλά έχει και μια μοναδική πτυχή σχεδιασμού σε σύγκριση με τα άλλα εμβόλια: τα νανοσωματίδια διαθέτουν στρώματα λίπους στο εσωτερικό τους, καθιστώντας δυνατή τη στρώση καθενός με μεγάλους αριθμούς mRNA.

Το συγκεκριμένο εμβόλιο ήταν αποτελεσματικό σε πειραματόζωα με πρωτογενείς καρκίνους του εγκεφάλου, επιτρέποντάς τους να ζήσουν πολύ περισσότερο από ό,τι συνήθως θα αναμένονταν.

Αναφέρθηκαν επίσης ευρήματα από μια κλινική δοκιμή στην οποία συμμετείχαν άτομα με γλοιοβλάστωμα. Λόγω του ότι ήταν η πρώτη φορά που χρησιμοποιήθηκε το εμβόλιο σε ανθρώπους, ο πρωταρχικός στόχος αυτής της δοκιμής ήταν, να διασφαλίσει ότι η θεραπεία ήταν εφικτή και - δευτερευόντως - να αναζητήσει στοιχεία που να υποστηρίξουν το ανοσοποιητικό σύστημα να αναγνωρίσει και ενδεχομένως να επιτεθεί στους καρκινικούς όγκους.

Το εμβόλιο φαίνεται πως πυροδοτεί μια ισχυρή ανοσολογική απόκριση σε όλους τους συμμετέχοντες, με γρήγορες και δραστικές αλλαγές στα επίπεδα και τη δραστηριότητα των συστατικών του ανοσοποιητικού συστήματος που απαιτούνται για την εξαΰλωση των καρκινικών όγκων.

Όχι ιδιαίτερα απροσδόκητα, όλοι οι συμμετέχοντες είχαν παρενέργειες από τη συγκεκριμένη θεραπεία… όμως, παρότι ορισμένες ήταν σοβαρές, σε όλες τις περιπτώσεις μπόρεσαν εύκολα να αντιμετωπιστούν με επιτυχία.

Υπάρχει όμως ακόμη πολύς δρόμος για να γίνει γνωστό εάν το εμβόλιο είναι όντως ασφαλές και, εξίσου σημαντικό, να μπορεί να βοηθήσει τους ανθρώπους να ζήσουν περισσότερο και με καλή ποιότητα ζωής. Υπάρχουν ακόμη πολλοί άγνωστοι παράμετροι που πρέπει να μελετηθούν, με την ελπίδα να απαντηθούν πολλά από αυτά τα ερωτήματα σε άλλες κλινικές δοκιμές του εμβολίου που ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη, συμπεριλαμβανομένης μιας σε παιδιά με καρκίνο εγκεφάλου.

Πώς λειτουργούν τα εμβόλια mRNA κατά του καρκίνου με ενθυλακωμένα νανοσωματίδια;

Ενώ μπορεί να υπάρχουν διαφορές στον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν τα εμβόλια mRNA κατά του καρκίνου, που χρησιμοποιούν νανοσωματίδια επικαλυμμένα με λιπίδια, σε γενικές γραμμές ακολουθούν τις ίδιες βασικές αρχές. Αφού εισαχθούν στο σώμα, τα νανοσωματίδια προσλαμβάνονται από κύτταρα - σε μεγάλο βαθμό αυτά που αποτελούν συστατικά του ανοσοποιητικού συστήματος - τα οποία στη συνέχεια χρησιμοποιούν τις οδηγίες που τους παρέχονται από το mRNA για να παράγουν ειδικές πρωτεΐνες.

Αυτές οι πρωτεΐνες, ή αντιγόνα όπως λέγονται, αναγνωρίζονται από το ανοσοποιητικό σύστημα ως ξένες ή επικίνδυνες, με αποτέλεσμα να επιτίθεται σε οτιδήποτε έχει αυτή την πρωτεΐνη στην επιφάνειά του - δηλαδή, στα καρκινικά κύτταρα. Με λίγα λόγια, προειδοποιείται το ανοσοποιητικό σύστημα, ότι κάτι επικίνδυνο συμβαίνει και πρέπει να στείλει κύτταρα-στρατιώτες για να το αντιμετωπίσουν…

Γενικά καλά πάμε!

*Ο κ. Θοδωρής Γιάνναρος είναι μοριακός βιολόγος - γενετιστής.