Παππούδες και γιαγιάδες, εξ ανάγκης νταντάδες

Του Ηλία Ψυχογιού

Ας μου επιτραπεί μία προσωπική αναφορά στο παρόν κείμενο: Γεννήθηκα στη Λαμία, μεγάλωσα στην Αθήνα, κατάγομαι από την Αλαγονία Μεσσηνίας (μπαμπάς) και από τα Τρίκαλα Θεσσαλίας (μαμά). 

Και ο λόγος που παρέθεσα, αδιάφορα σε όλους σας, προσωπικά στοιχεία είναι για να δείξω ότι μεγάλωσα χωρίς την παρουσία ή την αρωγή παππούδων και γιαγιάδων στο σπίτι. Όχι μόνο επειδή δεν ευνοήθηκα εξ αιτίας της χιλιομετρικής απόστασης να ζήσω κοντά τους, αλλά και επειδή δεν υπήρχε η ανάγκη να βοηθηθούν οι γονείς μου. Τα χρήματα που έβγαζε ο πατέρας και η μητέρα μου επαρκούσαν για να ζούμε αξιοπρεπώς.  

Στο χθεσινό μου περίπατο όμως, συνάντησα ζευγάρι "παππουδογιαγιάδων", οι οποίοι μεταξύ τυρού και αχλαδιού εξέφρασαν το ακόλουθο παράπονο: Αναγκάζονται να προσέχουν τρία εγγόνια, επειδή οι γονείς των παιδιών, δύο ζευγάρια, υποχρεώνονται σε πολύωρη καθημερινή εργασία προκειμένου να προσφέρουν στις οικογένειές τους τα στοιχειώδη. Και, σαν να μην έφτανε αυτό, οι παππούδες συνεισφέρουν και χρηματικά με τις πενιχρές τους συντάξεις για την υποστήριξη της διατήρησης ενός αξιοπρεπούς βιοτικού επιπέδου για τα εγγόνια τους.

Και δεν μιλάμε για ανθρώπους, οι οποίοι ζουν ή ζούσαν ποτέ επάνω από τις δυνάμεις τους ή τίποτα αλλοπαρμένους. Άνθρωποι νοικοκύρηδες, οι οποίοι με εργασία 40+ ετών μεγάλωσαν δύο παιδιά και τώρα, που θα έπρεπε να μπορούν να απολαύσουν τον ελεύθερο χρόνο τους, αναγκάζονται να αναλάβουν έναν ακόμα ρόλο ευθύνης. Αυτόν της ανατροφής των εγγονιών. 

Και θα αναρωτηθεί κάποιος αν είναι κακό οι παππούδες και οι γιαγιάδες να βοηθούν στο μεγάλωμα των εγγονιών τους. 

Όχι, καθόλου κακό δεν είναι. Κακό είναι να αναγκάζονται να το κάνουν λόγω της οικονομικής δυσπραγίας των παιδιών τους.

Όταν ήμουν παιδί, η "δουλειά" των παππούδων ήταν να μας κακομαθαίνουν! Να μας επιτρέπουν όλα αυτά που απαγόρευαν οι γονείς μας. Να μας αφήνουν να τρώμε παγωτό χωρίς όριο και πατάτες τηγανητές για πρωινό-μεσημεριανό-βραδινό! Όχι να μας βοηθούν με τα μαθήματα του σχολείου ή με τις υπόλοιπες δραστηριότητες επειδή ο μπαμπάς και η μαμά γυρνούν το βράδυ από τη δουλειά. 

Σε τι ακριβώς αντικατοπτρίζεται η οικονομική επιτυχία του κράτους όταν οι γονείς εργάζονται κάθε χρόνο που περνάει όλο και περισσότερες ώρες εβδομαδιαίως; 

Πώς οι γονείς να κάνουν σχέδια για το μέλλον των παιδιών τους, όταν μέχρι τις 10 του μήνα ο μισθός έχει γίνει "καπνός"; 

Πώς τα παιδιά να χαρούν με τους γονείς τους όταν βλέπουν στο βλέμμα τους την απογοήτευση και, συχνά, την απελπισία;

Θα ήταν ιδανική η, με κάποιο μαγικό τρόπο, άμεση αύξηση του εισοδήματος των νοικοκυριών σε τέτοιο επίπεδο που να μην απαιτείται η υπερ-υπερωριακή εργασία των γονιών. 

Μαγικός τρόπος δεν υπάρχει.

Κάθε μαραθώνιος όμως ξεκινά με ένα βήμα. Αυτό το άτιμο το βήμα θέλω να δω. 

Το βήμα για την ουσιαστική αναδιαμόρφωση της οικονομίας από αποκλειστικά οικονομία υπηρεσιών σε οικονομία πρωτογενούς και δευτερογενούς τομέα, με ισχυρή βιομηχανία και τις υπηρεσίες ως το απαραίτητο ποιοτικό πρόσθετο. 

Το βήμα για την αξιοποίηση του επιστημονικού προσωπικού της χώρας όχι ως "πρώτη ύλη" για τις οικονομίες των άλλων δυτικών κρατών, αλλά αξιοποιούμενου δυναμικού από τις εγχώριες επιχειρήσεις. 

Το βήμα για την δημιουργία των συνθηκών που θα κάνει τους ξένους τεχνολογικούς και βιομηχανικούς κολοσσούς να έρθουν στη χώρα μας και να ιδρύσουν πραγματικές παραγωγικές μονάδες. Όχι απλά παραρτήματα γραφείων.

Μέχρι φέτος υπήρχε το επιχείρημα ότι η οικονομία πάει καλά και απόδειξη ήταν ο τουρισμός με τα αυξημένα του έσοδα. Φέτος ποιο θα είναι που ο αριθμός των τουριστών αυξήθηκε, αλλά τα έσοδα μειώθηκαν;  

Πού είναι η ανάπτυξη της δευτερογενούς παραγωγής εξαγωγικού χαρακτήρα που έχει αυξημένο πολλαπλασιαστή συμμετοχής στο ΑΕΠ; 

Όταν ήμουν παιδί, θυμάμαι πως τα μεγάλα εργοστάσια που υπήρχαν τότε, είχαν ακόμα και παιδικούς σταθμούς για τα παιδιά των εργαζομένων τους. Στη σημερινή εποχή ακούμε από επιχειρηματίες ότι το κάνουν αυτό για τους υπαλλήλους τους και μας φαίνεται εξωπραγματικό. Κι όμως, κάποτε ΑΥΤΗ ήταν η κανονικότητα. 

Θυμάμαι ότι οι βιομηχανικές ζώνες ήταν όντως βιομηχανικές ζώνες, με ακμάζουσες επιχειρήσεις. 

Ας κάνει κάποιος υπεύθυνος τον κόπο να επισκεφθεί μερικές από τις βιομηχανικές ζώνες που έχουν παραμείνει σε λειτουργία. Κουφάρια παλαιών ακμαίων εργοστασίων.

Και ας μην αναφερθούμε σε φωτεινά παραδείγματα επιχειρήσεων που υπάρχουν ακόμα. Φυσικά υπάρχουν και μπράβο τους. Κάθε χρόνο αυτές οι επιχειρήσεις γίνονται πρωτοσέλιδο για τις παροχές προς τους εργαζομένους τους. Ο στόχος πρέπει να είναι αυτά τα παραδείγματα να είναι ο κανόνας και όχι η εξαίρεση. 

Για να μπορούν τα ζευγάρια να εργάζονται και να ζουν με αξιοπρέπεια, αναθρέφοντας τα παιδιά τους με αξιοπρέπεια. 

Και οι παππούδες με τις γιαγιάδες να επανέλθουν στον ρόλο που τους πρέπει: Αυτόν του "συνενόχου" των καλύτερων παιδικών αναμνήσεων.

ilpsychogios@gmail.com.