Πόλεμος κατά των Airbnb: Αιτίες και πιθανές συνέπειες

Του Γιώργου Κιαγιά

Δεν θα δούμε συνέντευξη με τον κ. Μητσοτάκη που να μην τον ρωτήσουν τι θα γίνει με τα Airbnb.
Πάντα υπονοώντας: Θα τα κλείσετε επιτέλους; Τα κλείσαν στη Νέα Υόρκη, τα κλείνουν στη Βαρκελώνη, εσείς τι περιμένετε;

Τι κρύβεται πίσω από αυτή την υστερία; Θα ήταν υπόθεση της ψυχολογίας και της κοινωνιολογίας  να το εξερευνήσουν αντικειμενικά, αν αυτές ήταν θετικές επιστήμες. Αφού δεν είναι, ο καθένας μας μπορεί να το ψάξει και μόνος του, με τον κοινό νου που διαθέτει.

Πολίτες ψάχνουν ένα εύκολο θύμα για να έχουν γνώμη, να κατηγορήσουν την κυβέρνηση, να ξεσπάσουν, να χύσουν δηλητήριο. Τους παραξενεύει και τους φοβίζει καθετί καινούριο και ανατρεπτικό. 

Εκατό φορές να  εξηγήσεις πως τα πλεονεκτήματα από τα Airbnb -για εκατοντάδες χιλιάδες απλούς Έλληνες (ιδιοκτήτες Airbnb, μικρομάγαζα, τεχνίτες της κάθε περιοχής), για τον ελληνικό τουρισμό, για την ελληνική οικονομία, για σπίτια που από χαλάσματα έγιναν όμορφες και λειτουργικές κατοικίες- είναι πολλές φορές πιο πολλά και πιο σημαντικά από το εντελώς αμφίβολο αποτέλεσμα που θα είχε το κλείσιμο τους σχετικά με το πρόβλημα της μακροχρόνιας στέγασης, δεν θα σου δώσουν σημασία σε αυτά που τους λες, αλλά θα σε διακόψουν για να πουν πως η κόρη τους που σπουδάζει στο Βόλο πληρώνει τώρα για μια γκαρσονιέρα 350 ευρώ ενοίκιο και πως η ίδια γκαρσονιέρα κάποτε (δεν σου λένε πότε ήταν αυτό ) κόστιζε μόνο 220 άντε 250. Ο καθένας στον κόσμο του δηλαδή, ενώ εσύ πας να του εξηγήσεις τον κόσμο που έχουμε κοινό. Δεν υπάρχει καμία ελπίδα συννενόησης με τον απλό πολίτη, αφού αυτός είτε δεν θέλει είτε δεν είναι ικανός να ασχοληθεί με τη μεγάλη εικόνα. Από εκεί ξεκινούν τα περισσότερα προβλήματα της δημοκρατίας.

Οι δημοσιογράφοι, από τη μεριά τους, έχουν ένα έτοιμο δυναμικό θέμα, έναν αποδιοπομπαίο τράγο, τίτλους, φταίχτες και θύματα. Ακριβώς αυτό που χρειάζονται. Αυτό που πουλάει.

Ο πρωθυπουργός τα μασάει όταν τον ρωτάνε. Δεν θέλει να στενoχωρήσει κανέναν: Ούτε τους ιδιοκτήτες Airbnb, ούτε τους ξενοδόχους, ούτε αυτούς τους ψηφοφόρους που ζητούν να κλείσουν τα Airbnb.

Στο τέλος βέβαια αναπόφευκτα κάποιους θα στενοχωρήσει, γι' αυτό θα ήταν καλύτερα να δείχνει από την αρχή τη στάση ενός πραγματικού ηγέτη που γνωρίζει ποιο είναι το κοινό καλό και που το στηρίζει αποφασιστικά με τις πολιτικές του (ή όπως το έθεσε ωραία ο Steve Jobs: If you want to make everyone happy, don' t be a leader, sell ice cream).

Ο κ.Μητσοτάκης  -μετά το απογοητευτικό 28%, που δεν θα το απόφευγε όποια πολιτική και να είχε ακολουθήσει, αφού ήταν αποτέλεσμα της επιπόλαιης στάσης ψηφοφόρων που δεν πήγαν να ψηφίσουν, εκ του ασφαλούς, ήξεραν δηλαδή  πως άλλοι θα ψήφιζαν γι' αυτούς το κόμμα που και αυτοί ήθελαν στην εξουσία, είτε  βαριόταν είτε είχαν γίνει μέρος του κινήματος τιμωρώ ( και εγώ, me too ) τον Μητσοτάκη- δεν βρήκε ακόμα τη σιγουριά του, υπάρχει κίνδυνος να προβεί σε μοιραίες κινήσεις εντυπωσιασμού, όπως τις 90 μέρες περιορισμού στα Airbnb (την αρχή μιας χαοτικής κατάστασης που δεν θα φέρει όφελος για κανέναν ), για να δείξει κάτι χειροπιαστό ( αποτελεσματικό, το καινούριο σλόγκαν ).

Αυτά οι πολίτες. Αυτά τα ΜΜΕ. Αυτά ο πρωθυπουργός.

Η πραγματικότητα τα δικά της

Στα δύο Airbnb που έχω στα Χανιά, εδώ και τρία χρόνια, είχα συνολικά 180 κρατήσεις. Οι περίπου 150 από αυτές έγιναν από άτομα κάτω των 45 ετών. 

Τους μήνες από Σεπτέμβριο μέχρι Απρίλιο οι επισκέπτες μου είναι σχεδόν όλοι ψηφιακοί νομάδες, νέοι άνθρωποι όλοι τους, συνήθως ενοικιάζουν τα Airbnb μου για έναν μήνα. Συχνά μου λένε πως μόλις ήρθαν από την τάδε πόλη της τάδε χώρας, πως και εκεί έμεναν σε airbnb, πως όταν φύγουν από την Ελλάδα θα πάνε σε άλλη χώρα πάλι σε Airbnb.

Τα Χανιά τα τελευταία χρόνια γεμίζουν από νέους ανθρώπους από όλο τον κόσμο που περνούν τις διακοπές τους εδώ. Ποτέ στο παρελθόν δεν βλέπαμε τέτοιο τεράστιο πλήθος νέων ανθρώπων να πλημμυρίζει τα Χανιά. Η μεγάλη πλειοψηφία αυτών των νέων μένουν σε Airbnb. 

Με λίγα λόγια: Τα Airbnb φέρνουν νέους ανθρώπους από όλο τον κόσμο στη χώρα μας, έρχονται είτε να δουλέψουν από απόσταση είτε για να κάνουν διακοπές.

Οι νέοι που μένουν στο airbnb θα βγουν και θα πάνε να φάνε στο διπλανό σουβλατζίδικο, το βράδυ στην ταβέρνα, θα πιουν καφέ σε μια καφετέρια, θα ψωνίσουν στη λαϊκή για να ετοιμάσουν να φάνε και κάτι στο σπίτι, αργά το βράδυ θα πάνε σε ένα club, εκεί ίσως γνωριστούν με νέους Έλληνες. Θα πάνε με τα πόδια στην πιο κοντινή παραλία ή θα ενοικιάσουν αυτοκίνητο για να επισκεφτούν άλλα μέρη, ίσως πάρουν και το ΚΤΕΛ. 

Λαμβάνουν δηλαδή μέρος στην καθημερινότητα της Ελλάδας.

Γνωρίζουν την αυθεντική Ελλάδα λεπτομερώς και την διαφημίζουν μετά σε όλο τον κόσμο.

Οι νέοι άνθρωποι, εκτός της μεγάλης προσφοράς τους στον τωρινό τουρισμό, είναι, λογικά, και το μέλλον του τουρισμού μας.

Μια σημαντική ερώτηση σχετικά με τα Airbnb, που προκύπτει από τους πολλούς νέους ( σε ηλικία ) επισκέπτες που έρχονται στα Airbnb μας, είναι λοιπόν: Θέλουμε να έχει μέλλον ο ελληνικός τουρισμός ή δεν θέλουμε;

Μα και αλλού κλείνουν airbnb, ακούω να μου λένε, στη Νέα Υόρκη, στη Βαρκελώνη.

Τις έχουν κάνει σημαία αυτές τις πόλεις, αυτοί που δεν χωνεύουν τα airbnb.

Στη Νέα Υόρκη, όμως, δεν έκλεισαν, αλλά περιορίστηκαν. Με αποτέλεσμα να ενοικιάζονται πια πολλά κάποτε Airbnb στη μαύρη και το αποτύπωμα σε ύψος ενοικίων ή σε ελεύθερα σπίτια για μακροχρόνια μίσθωση να είναι σχεδόν μηδενικό, τα ξενοδοχεία ανέβασαν τις τιμές και έκαναν τη Νέα Υόρκη λιγότερο ανταγωνιστική.

Στη Βαρκελώνη, ο δήμαρχος λέει πως θα κλείσει τα airbnb το 2029. Έξυπνο κόλπο. Προσποιείται πως ικανοποιεί τους επικριτές των Airbnb, συνεχίζει για πέντε χρόνια να έχει τα πλεονεκτήματα των Airbnb, και το 2029  ίσως να μην είναι πια δήμαρχος. Αν είναι, δίνει μια παράταση.

Βαρκελώνη, Νέα Υόρκη. Δύο πόλεις που υποτίθεται πως οι αρχές κλείνουν Airbnb. 

ΔΥΟ πόλεις. Airbnb υπάρχουν σε πάνω από 220 χώρες και σε πάνω από 100000 πόλεις.
 
Τις εκατοντάδες χιλιάδες  νέους  ανθρώπους κάθε χρόνο που έρχονται στα Airbnb μας, αν δεν τους θέλουμε εμείς, θα τους δεχτούν άλλοι, με μεγάλη χαρά και μεγάλες τσέπες.

Το πρόβλημα της στέγασης στην Ελλάδα θα υπήρχε και χωρίς τα Airbnb, υπάρχει σε σχεδόν όλες τις ευρωπαϊκές πόλεις, το ίδιο και σε αυτές που έχουν μόνο λίγα Airbnb.

Ένα μέρος του πολύ μεγάλου ποσού που εισπράττει το κράτος από φόρους για τα Airbnb, θα μπορούσε να το διοχετεύει, με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο, στις ανάγκες για μακροχρόνια στέγαση.

Τον αριθμό των Airbnb κάποια στιγμή θα τον περιορίσουν οι κανόνες της αγοράς, όταν τα Airbnb θα είναι τόσα που η τιμή ανά μέρα θα πέσει τόσο χαμηλά που για πολλούς δεν θα συμφέρει πια η γεμάτη δυσκολίες και σκοτούρες απασχόληση με τη βραχυπρόθεσμη μίσθωση.

Αν, όμως, χρειάζεται επειγόντως περιορισμός, η μόνη λογική λύση είναι να μην δίνονται για κάποιο χρονικό διάστημα καινούριες άδειες. Να δίνεις όμως άδειες, να επενδύουν οι άνθρωποι, να οργανώνουν τη ζωή τους ανάλογα και μετά από λίγο να τους κλείνεις, είναι ανήθικο, παράλογο και από κάθε άποψη αντιπαραγωγικό, οδηγεί σε κοινωνικές αναταραχές και σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις, διώχνει τουρισμό και ιδιαίτερα την για το μέλλον του ελληνικού τουρισμού κρίσιμη ομάδα των νέων ανθρώπων.

*Ο Γιώργος Κιαγιάς είναι  Έλληνας πολίτης και ιδιοκτήτης Airbnb