Είναι λάθος

Του Θοδωρή Γιάνναρου

"Όσοι εξυπνάκηδες πιστεύουν πως μπορούν να παίζουν ανεξέλεγκτα με τα νεύρα των πολιτών, οφείλω να τους πληροφορήσω, πως οι πολίτες έχουν κάνει πλέον απονεύρωση και σύντομα θα ενεργοποιήσουν τις άμυνές τους!".

Ο νέος νόμος για τη νομιμοποίηση των μεγάλων μη τραπεζικών δανειστών… ανοίγει το "παράθυρο" σε κάποιον νέο κόσμο ή σε νέα…, ακόμα σοβαρότερα προβλήματα, που θα βγάλουν τον κόσμο στους δρόμους, με ανεξέλεγκτες συνέπειες; Κάποιοι θεωρούν το ολίσθημα αυτό "ευκαιρία", ενώ άλλοι, που αποτελούν και τη συντριπτική πλειοψηφία, πιστεύουν πως η πράξη αυτή νομοθετικού περιεχομένου - ο επίσημος δηλαδή δανεισμός από "μη τράπεζες" αποτελεί σοβαρό και άκρως επικίνδυνο θεσμικό ολίσθημα.

Το νέο αυτό "καθεστώς" που εισάγεται με τη νέα νομολογία, αρχικά φαίνεται να δημιουργεί δυνατότητες που μέχρι πρόσφατα είχαν αποκλειστικά και μόνο οι τράπεζες. Είναι όμως έτσι, ή μπαίνουμε σε νέες εποχές, όπου ελάχιστοι θα είναι αυτοί που θα διαθέτουν ιδιόκτητο σπίτι ή διαμέρισμα, ενώ οι υπόλοιποι θα πρέπει να καταφεύγουν στους νομίμως πλέον "νέους δανειστές", προκειμένου με δυσβάστακτους όρους να νοικιάζουν το "κεραμίδι" τους, για να στεγάσουν την οικογένεια και τα όποια υπάρχοντά τους;

Η αλήθεια βέβαια έχει δύο όψεις! Από τη μία οι τράπεζες δανείζουν τα δικά μας χρήματα - τα χρήματα δηλαδή των ιδίων των καταθετών, με επονείδιστους όρους και επιτόκια, αλλά προσφέρουν σχεδόν μηδενικά επιτόκια στις καταθέσεις. Από την άλλη, οι μη τράπεζες που θα προσφέρουν δάνεια δεν διαχειρίζονται χρήματα καταθετών αλλά δικά τους ιδιωτικά κεφάλαια, προκειμένου να ικανοποιήσουν απαιτήσεις δανεισμού που εξυπηρετούν τις "ρυθμίσεις" των συναλλαγών μεταξύ των δανειοληπτών και των νέων ιδιοκτητών των δανείων τους - των fund δηλαδή, και άρα μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα… 

Απ’ όπου και αν το πιάσεις… όπως και αν το προσεγγίσεις, το θέμα, απλά βρωμάει… και όπως φαίνεται, η άρνηση των τραπεζών να συνετιστούν και οι διοικήσεις τους να αποκτήσουν ανθρώπινα χαρακτηριστικά ώστε να προσφέρουν ζεστό χρήμα με κανονικά επιτόκια, προσαρμοσμένα κατά κάποιον τρόπο στα επιτόκια των καταθέσεων, δεν άφησε και πολλές επιλογές στην κυβέρνηση, η οποία όμως, πολύ φοβάμαι… πως άνοιξε τον Ασκό του Αιόλου.

Τα fund τα ψήφισε η χειρότερη κυβέρνηση από συστάσεως του ελληνικού Έθνους - η Κυβέρνηση Τσίπρα-Καμένου, και το υλοποίησε η ΝΔ, με την καυτή πατάτα της συνέχειας στα χέρια της… Έτσι, οι τράπεζες πούλησαν τα αρχικά δάνεια σ’ αυτές τις νέες χρηματοπιστωτικές οντότητες, τις οποίες σε κάποιες περιπτώσεις, οι ίδιες δημιούργησαν στο εξωτερικό για να ξεκαρφωθούν, τις στελέχωσαν με τα πλέον σκληρά στελέχη τους, και οι οποίες τώρα αποκτούν και τη δυνατότητα να δανείζουν τους "πελάτες" τους δανειολήπτες… για να τους εξυπηρετήσουν… (Τι ειρωνεία αλήθεια).

Οι νέοι αυτοί "δανειστές", που καταφθάνουν ως μάννα εξ ουρανού, αποκτούν μεν αυτό το δικαίωμα από την ίδια την Τράπεζα της Ελλάδος, αλλά από την άλλη δεν οφείλουν να πειθαρχούν στους ελέγχους και στα όρια κεφαλαιακής επάρκειας που ισχύουν για το τραπεζικό σύστημα… Άρα;

Άρα, ναι μεν κάποιοι θα σπεύσουν να δανειστούν, βάζοντας υποθήκη κάποιο άλλο περιουσιακό τους στοιχείο, διότι μόνον έτσι θα λάβουν το δάνειο.

Όλα καλά, αν βέβαια μπορέσουν να το αποπληρώσουν, αλλά αν δεν…, τότε μάλλον θα χάσουν και τ’ αυγά και τα πασχάλια και θα βρεθούν με τα υπάρχοντά τους αραδιασμένα γύρω από κάποιο δένδρο, έξω απ’ την πρώην κατοικία τους…

Κάπως έτσι θα νομιμοποιείται στη χώρα μας η "σκιώδης" αυτή χρηματοπιστωτική ευρεσιτεχνία, που θα μπορεί να δανείζει χωρίς να είναι τράπεζα και χωρίς να δίνει λογαριασμό, ούτε να υπόκειται σε ελέγχους από τις υπηρεσίες του κράτους - χωρίς να δίνει λόγο σε κανέναν.

Εφόσον τα δανειστικά fund δεν χρησιμοποιούν χρήμα από καταθέσεις πολιτών και επιχειρήσεων, οι πιθανοί κίνδυνοι για ζημιές εις βάρος καταθετών δεν υφίστανται και ως εκ τούτου οι έλεγχοι δεν κρίνονται απαραίτητοι, λένε κάποιοι…, που διευκρινίζουν πως οι όποιες ζημιές θα αφορούν στα ιδιωτικά κεφάλαια εκείνα που έχουν αναλάβει και το συγκεκριμένο ρίσκο.

Δυστυχώς, φίλες και φίλοι, κανείς δεν έχει σκεφθεί, ούτε ενδιαφέρθηκε για το οικονομικό περιβάλλον μέσα στο οποίο λειτουργούν αυτά τα fund… μιας και όταν ένας οργανισμός μοιράζει χρήμα υπό τη μορφή δανείων, η όποια ζημιά μπορεί να προκύψει από την "αποτυχία" αυτής της συναλλαγής δεν αφορά μόνο στους ίδιους τους αντισυμβαλλόμενους, αλλά και στο γενικό οικονομικό περιβάλλον. Τα πράγματα δεν είναι τόσο απλοϊκά, όσο κάποιοι επιχειρούν να τα παρουσιάσουν, ειδικά εάν πρόκειται για κόκκινα δάνεια σε μια οικονομία όπως η δική μας, διότι τότε, οι συνέπειες μιας πιθανής "αστοχίας" δεν αφορούν μόνο στους δύο που συμβλήθηκαν…

Είναι δυστυχώς άκρως ανησυχητικές τέτοιου είδους συμφωνίες μεταξύ δύο ή και παραπάνω αντισυμβαλλόμενων - μία "συμφωνία δανεισμού", με όρους που δεν οφείλουν πειθαρχία σε κάποιο εποπτευόμενο σύστημα, παρά μόνο ως προς την πλευρά της εκκαθάρισης της συγκεκριμένης συναλλαγής, γεγονός που από μόνο του είναι επικίνδυνο για τους ίδιους τους δανειολήπτες, που πασχίζουν με κάθε τρόπο να προστατεύσουν το βιος τους.

Μέσα σε μια οικονομία, όπως η ελληνική, που μέχρι πρότινος βρίσκονταν παγιδευμένη ως όμηρος σε μνημόνια και υπό την αυστηρή επιτήρηση των θεσμών και του ΔΝΤ, η κίνηση αυτή του δανεισμού εκτός τραπεζικού συστήματος, είναι σαν "μετέωρο άλμα στον εξώκοσμο" και, όπως φαίνεται, με όρους και τρόπους σχετικά "άγνωστους" όχι μόνον στους δανειολήπτες, αλλά και στο χρηματοπιστωτικό σύστημα γενικά.

Ίσως, σε αυτό το άρθρο οι ανησυχίες που εκφράζονται να είναι αστήρικτες, αβάσιμες και ίσως και υπερβολικά πεσιμιστικές, αλλά οι επαΐοντες θα πρέπει να αποδείξουν το αντίθετο, αλλιώς θα προστεθεί και νέα παράμετρος αστάθειας στο χρηματοπιστωτικό σύστημα που πασχίζει να σταθεί και πάλι όρθιο.

Υπάρχουν κίνδυνοι και δεν είναι και πολύ μακριά. Καραδοκούν σε μικρή απόσταση… έτοιμοι να επιβάλουν τη δική τους πραγματικότητα…